ورودی ایستگاه مترو تجریش/ مهندسان مشاور سریر

فضای ورودی ایستگاههای مترو، یکی از مکان های پر رفت و آمد شهری در جهان امروز به شمار می آیند. این فضاها به عنوان نماد بیرونی شبکه حمل و نقل ریلی مترو، باید دارای ویژگی هایی باشد که با وجود نداشتن حجم شاخص، در جریان فضاهای مختلفی که در آن محل وجود دارد، توسط همه مسافران قابل شناسایی باشد. در میان این ویژگی ها ضوابط و استانداردهایی وجود دارد که باید ار نظر ابعاد و اندازه، رنگ (درغالب ایستگاه های متروی تهران از رنگ خاکستری و زرد استفاده شده)، مکان یابی ورودی ایستگاه مترو از نظر دسترسی به پارکینگ عمومی، پایانه های حمل و نقل مسافر و سایر فضاهای خدماتی، چگونگی قرارگیری ورودی و تقسیم فضاها در ایستگاه و ... از اهمیت بیشتری برخوردارند.

حال با توجه به این ضوابط و معیارها به بررسی ورودی ایستگاه متروی تجریش می پردازیم. در ساخت ورودی این ایستگاه غالب ضوابط اشاره شده رعایت شده اما چند نکته درباره آن قابل ذکر است؛ اولا به دلیل قرارگیری حجم بیرونی آن در شیب خیایان، دید کافی در همه جهات برای مسافران برای پیداکردن ورودی، وجود ندارد همچنین ورودی در مکانی قرار گرفته که اطراف آن مغازه های میوه فروشی زیادی وجود دارد و هنگامیکه از ایستگاه بیرون میاییم با فضای بسیار شلوغ و تا حدی بی نظمی همچون میدان میوه و تره بار، مواجهه میشویم و نکته قابل تامل دیگر این است که طراح در حجم شکستگی هایی ایجاد کرده که باعث شده به فضای خواب و محلی برای سیگار کشیدن افرد نامناسب، تبدیل شود. در مجموع علیرغم طراحی داخلی خوب و گشایش فضایی که داخل این ایستگاه داریم، مکان آن در جای نامناسبی قرار گرفته، چون هنگامی که که از فضای گسترده، آرام و تمیز داخل ایستگاه، بیرون میاییم با مکانی پرهرج و مرج، بی نظم و نامناسب از لحاظ بصری مواجه می شویم که متناسب با ایستگاه مترو نیست!

منجی درختان / محمد راست‌گو

این روزها که گاه به گاهی خبر کم شدن درختان را از خیابان‌های تهران می‌شنویم، از چنارهای ولی‌عصر گرفته تا درختان باغ تجریش، نیاز به صدایی بلندتر هست که از گلوی درختان فریاد بزند و نشان دهد که درختان خیلی هم بی زبان نیستند..
محمد راست‌گو مجسمه‌سازی است که این دغدغه را در مجسمه‌های‌ش به تصویر کشیده و آن‌ها را به حفظ درختان مامور کرده است. شخصیت‌های او ما را به یاد مجسمه‌ی اطلس می‌اندازند که زمین را بر دوش خود گرفته و به سختی حمل‌ش می‌کند. او دو مرد سفید رنگ را در حالتی ساخته که هر یک به زیر درختی در حال سقوط رفته‌ و با دشواری مانع از سقوط درخت‌ها می‌شوند. راست‌گو برای طراحی مجسمه‌های‌ش خود به جای آن‌ها قرار گرفته و با انتخاب حالت ایستادن آن‌ها، مدل‌سازی‌های ابتدایی را انجام داده و با ساختن قطعات مجزا از هم، آن‌ها را به بدنه‌ی اصلی متصل کرده است. 
راست‌گو در مصاحبه‌اش با نشریه خط این گونه می‌گوید: « قبل از نصب مجسمه کنار درخت ایستادم و می‌دیدم که هیچ کس به درخت و اطرافش توجه نمی‌کرد، حتی وقتی مجسمه را قبل از نصب کنار درخت قرار داده بودم نیز کسی به آن‌ها توجهی نمی‌کرد. مرحله سوم نوبت به نصب مجسمه رسید. پس از نصب با فاصله عابران را تماشا می‌کردم، همه‌ی آن‌ها مجسمه و درخت را می‌دیدند، مکث می‌کردند، برای درخت ناراحت می‌شدند و در انتها از توجه کردن به وضع فعلی آن خوش‌حال بودند.»

تکیه بالای تجریش معروف به تکیه علیا

در میان شلوغی بازار تجریش، به سردری بر می خوریم که مدخلی است برای ورود به تکیه بالا، که قدمت آن به سال ۱۲۷۹ شمسی برمی گردد. نام این مکان اشاره دارد به تکیه ی دیگری که در انتهای بازار قرار گرفته و به تکیه پایین شهرت دارد و به دلیل دوری نسبی از بازار تجریش، از رونق کمتری برخوردار است. تکیه بالا، معروف به تکیه علیا، محوطه ای است درون گرا با چهار مدخل ورودی، که توانسته بخش های مختلف بازار را به هم متصل کند و این عامل، اهمیت این میدان محلی را دو چندان کرده است. این فضا، به وسیله ستون های آهنی که پیش تر از جنس چوب بودند، مسقف شده؛ ولی در اصل همچون بسیاری از تکیه ها در تهران بدون سقف بوده است. در بخش میانی این تکیه، تخت هایی قرار گرفته است که دور تا دور این تخت ها، در ایام معمولی سال، به فضایی تبدیل می شود پررونق، جهت خرید و فروش میوه و سبزیجات و در ایام محرم آن را فرش پوش کرده و محلی می شود برای واعظ و روضه خوان. در طول ماه محرم، فضای پیرامونی این تکیه را که حجره های فرش فروشی احاطه کرده اند، از فروشندگان خالی شده و با پارچه های سبزرنگ و نقش مایه های مذهبی، پوشانده می شوند. مراسم ماه محرم به ویژه در روزهای تاسوعا و عاشورا در بازار تجریش با شکوه برگزار می‌شود و مردم از نقاط دور و نزدیک برای شرکت در این مراسم و یا تماشای آن به این محل می آیند. از جمله دیدنی های این تکیه، علم‌ها و نخل مخصوص مراسم ماه محرم است.
 این که مکانی در شهر هویت ساز می شود، تنها به دلیل کالبد آن نیست، که حتی با گذشت زمان دچار تغییر می شود؛ بلکه به دلیل روحی است که در کالبد آن دمیده شده و گاه فراتر از اهالی محل، برای مردم یک شهرخاطره سازی می کند.