مجتمع مسکونی همسایگی کویر/ شرکت تعاونی مسکن کاشی کویر یزد

سبک زندگی ماشینی امروز و گذر زمان موجب شده تا نیازهای افراد و به تبع آن تعریف آنها از خانه و محل سکونت دچار تحولات بسیاری شود. در همین راستا ناسازگاری شرایط زندگی با خانه های موجود در بافت تاریخی منجر به تخلیه سکنه از این بافت و در نهایت متروکه شدن آن شده است.در این میان بافت تاریخی شهر یزد به عنوان گسترده ترین بافت تاریخی دنیا به لحاظ وسعت؛ دارای اهمیت به سزایی است و رفتن ساکنان بومی از این منطقه، تهدید بزرگی برای آن به شمار می آمد، اما اجرای پروژه انبوه سازی به سبک معماری اصیل یزد و با تلفیقی از سنت و مدرنیته، روحی تازه در کالبد بی جان این بافت دمید و امیدها را برای رونق گرفتن دوباره آن، زنده کرد.

پروژه همسایگی کویر، عنوان مجتمع مسکونی ۶۰ واحدی در محله نظرکرده(میدان امیرچخماق) یزد می باشد که با نگاهی به معماری امروز و پیوند آن با سنت، سبکی نو از معماری مسکونی پدید آورده است.در طراحی این پروژه یکی از اهداف اصلی تعامل هرچه بیشتر همسایه ها و زنده کردن مفاهیمی همچون ساباط، تویزه، کلاه فرنگی و ... که امروزه کمرنگ شده و کاربردی ندارند، بوده است. همچنین طراحی حیاط مرکزی و حوض در این پروژه موجب شده تا روزها و شبهای گرم تابستان بدون هیچ وسیله مکانیکی، جریان هوای خنک در ساختمان بوزد. در این مجموعه با گذر از زیر ساباط ها و استشمام بوی کاهگل، مشاهده گلدانهای شمعدانی تعبیه شده بر بهارخواب خانه ها، عبور از کوچه های آشتی کنان و تجربه یک فضای کاملاً سنتی به درب خانه ها می رسیم، اما درب که گشوده می شود، حال و هوای دیگری را تحربه می کنیم. چرا که داخل واحدها فضایی کاملاً مدرن دارد و وجود تکنولوژی های روز، تفاوت داخل آن با فضای سنتی بیرون را کاملاً مشهود می کند. به گفته مهندس مجتبی فرهمند( مدیرعامل و طراح این پروژه) رعایت سه مقوله از معماری تاریخی یزد شامل سادگی بیرونی بنا و هیجان و تحرک فضای درونی، شفافیت، سبکی و فرح بخشی و استفاده از عناصر آشنای معماری ایران از مزایا و نقاط قوت این طرح می باشد.همچنین در این مجموعه، پیوند هنرمندانه کالبدی سنتی با عناصر و مفاهیمی کاملاً مدرن همچون پارکینگ خودروها، استخر و فضای ورزشی، محوطه بازی بچه ها و از این دست فضاها، تحسین برانگیز می باشد.این پروژه که موفق به کسب رتبه نخست در بازآفرینی شهری در ایران شده است، به عنوان اولین تجربه مجموعه سازی در بافت تاریخی یزد، موجبات رضایتمندی ساکنان این مجتمع را فراهم نموده است. با وجود تمام مزایا و نقاط قوتی که این طرح دارد، اما در مورد موفقیت آن نمی توان با قاطعیت سخن گفت، چرا که به تازگی اجرا شده است و گذر زمان بیانگر تناسب و سازگاری آن برای پاسخگویی به نیازهای امروزی ساکنان می باشد و مشخص می کند که آیا توانسته پیوند عمیق و محکمی میان سنت و مدرنیته برقرار کند یا خیر؟!

مجتمع مسکونی باغ ناژوَن / گروه فرآیند منطقی

در بازطراحی مجتمع ناژون اصفهان، گروه طراح سازه‌ی اصلی بنا را حفظ کرده اما جهت‌گیری واحدها و طراحی درون و بیرون آن را به کلی تغییر داده است. آن‌ها واحدهای مسکونی را از حالت شرقی غربی به شمالی جنوبی تغییر داده‌اند تا امکان نورگیری مطلوب‌تر و ایجاد چشم‌اندازهای یک‌سان را برای هر دو واحد فراهم کنند. نکته‌ی برجسته‌ی طراحی آن‌ها مربوط به نماسازی این مجتمع است، جایی که با ایده‌ای متفاوت موفق به حل کردن مساله‌ی حریم بصری شده و در عین حال نمایی پویا و زنده را خلق کرده‌اند. در هر کدام از تراس‌ها گل‌جاهایی قرار گرفته که در عمل‌کرد، حجم و شکل دارای تنوع هستند. این جعبه‌‌های سبز با دیواره‌‌ای که از روی‌شان عبور کرده به دو بخش تقسیم شده‌اند و بدین شکل، حجم درون بنا را تا خارج از نمای ساخت‌مان نیز امتداد داده‌اند. جهت‌گیری متفاوت آجر و چوب در نما، در کنار رنگ‌های گرم و سرد آن‌ها نمای ساخت‌مان را جلوه‌ای پویا بخشیده و حضور پرقدرت گیاهان سبز نیز آن را زنده‌تر کرده است.

برج باغ / مهندسان مشاور زندیگان

این ساختمان مسکونی ده طبقه، که توسط مهندسان مشاور زندیگان در سال ۱۳۸۵ ساخته شد، در انتهای خیابانی بن بست واقع شده که جبهه شرقی آن رو به بزرگراه صیاد شیرازی است. مسئله محدودیت ساخت در سایت، موضوعی بود که برای شروع طراحی این پروژه، باید مدنظر قرار می گرفت؛ چراکه ساخت و ساز بر اساس ضوابط شهرداری، تنها در سی درصد زمین، امکان پذیر بود. راهکاری که از سوی مهندس نیک بخت و همکاران وی ارائه شد، در نظرگرفتن دو توده حجمی منفصل از هم بود که زمینه را برای طراحی ساختمان در قالب برج-باغ، فراهم می کرد. در این فضای بینابینی، برای ایجاد اتصال میان دو برج، سه مسیر ارتباطی طراحی شد که یکی از این راه های ارتباطی که در بخش مرکزی ساختمان واقع شده، آسانسور مجموعه است که به عنوان دسترسی اصلی برای هدایت جمعیت به طبقات ایفای نقش می کند.
اینکه بگوییم ضوابط و قوانین شهرداری، در فرآیند شکل گیری طرح به عنوان عامل محدودیت زا شناخته می شود، صحیح است اما اینکه چگونه بتوان این محدودیت ها را در حین طراحی به فرصت تبدیل کرد، نکته حائزاهمیتی است که باید به آن توجه کرد.

آجر کاری در نمای ساخت‌مان‌های معاصر ایران

از مقایسه آثار معماری دنیا چنین به نظر می‌رسد که معماری سنتی ایران یکی از زیبا ترین تزئینات در نما سازی بنا‌ها را داراست، به خصوص که استفاده عمده ایرانیان از آجر، این امکان را فراهم می‌کرد تا از آن به عنوان دو عنصر سازه‌ای و تزئینی به صورت توامان بهره ببرند و طرح‌هایی متنوع و ظریف را به اجرا درآورند. 

با گذشت زمان و با روی‌ کار آمدن مصالحی چون سیمان و سنگ‌های تزئینی، از نقش آجر و سفال برای نماسازی کاسته شد، اما در چند سال اخیر بازگشتی محسوس  به سمت نماسازی‌های آجری به عنوان مصالحی بومی و ارزان، به خصوص در طرح‌های داخلی دیده می‌شود. امروزه با روی کار آمدن سفال‌هایی متنوع، که با تمهیداتی از بار مرده آن کاسته‌ شده و با ترکیب کردن آن‌ با عناصر سازه‌ای دیگر بر قابلیت‌هایش افزوده شده است، امکان اجراهای متنوعی را به طراحان داده است. برای مثال با قرار دادن میلگرد‌هایی درون سفال‌ها ایستایی آن را افزایش داده‌اند، یا با کمک گرفتن از شبکه های فلزی به عنوان بستر کار امکان اجراهای متنوع تری را فراهم کرده‌اند. هم‌چنین لعاب دادن آجر باعث افزایش مقاومت و جلوه‌ی آن شده است.

 با توجه به نما‌های ناهم‌خوان و اغتشاش‌های موجود در نماهای شهری امروز، آجر می‌تواند به عنوان عنصری وحدت‌بخش به نما، با قابلیت‌های متنوع امروزی خود ابزاری مناسب برای طراحان نما به شمار بیاید.