ویژگی‌هایی چون قرار دادن شبستان در جهت قبله و ساخت گنبدخانه ای عظیم به عنوان شبستان را می‌توان به عنوان درس‌هایی که مسجد حسینیۀارشاد از معماری سنتی مساجد ایران گرفته است، مشاهده کرد. در این میان، در نگاه اول، شباهت این مسجد با مسجد شیخ‌لطف‌الله قابل توجه است. ساخت فرمی با هندسۀ کامل و رسیدن از فرمی مکعبی شکل به گنبد دوار، از سنت‌های معماری ایرانی است که ریشه در باورهای کهن و آیینی ایرانیان دارد.
اما با وجود این شباهت‌ها، تفاوت عمده‌ای در کیفیت فضایی مسجد حسینیۀ ارشاد در مقایسه با مسجد شیخ‌لطف‌الله قابل درک است. این تفاوت‌ها را می‌توان با دقت در تناسبات و تزیینات و سایر ویژگی‌های هر دو مسجد مورد بررسی قرار داد. تناسبات و تزیینات دو عاملی است که در کنار الگوی معماری گنبدخانه‌ای شبستان، به انسجام و هماهنگی اجزای گوناگون در مسجد شیخ‌لطف‌الله منجر شده‌است و در آن حرکتی رو به بالا به سمت مرکز گنبد را پدید آورده‌است؛ درحالیکه، در مسجد حسینیۀارشاد چنین هماهنگی مشاهده نمی‌شود.
به عنوان مثال، از نظر تناسبات، در نسبت اندازۀ نورگیرها و همچنین ابعاد محراب، ملاحظات موجود در مسجد شیخ لطف الله مورد توجه قرار نگرفته است. از نظر تزئینات نیز در مسجد حسینیۀ ارشاد، همسویی با حرکت فرمی مسجد وجود ندارد؛ درحالیکه در مسجد شیخ لطف الله با تأکید بیشتر بر جهات عمودی و مورب به سمت مرکز گنبد هماهنگی میان فرم معماری و تزیینات پدید آمده است. می‌توان مشاهده کرد با به‌کارگیری جهت افقی در کتیبه های مسجد حسینۀ ارشاد نوعی اغتشاش میان فرم و تزیینات پدید آمده است.
