اخبار عکاسی در عهد ناصری/ نازنین زنگی آبادی

به یمن وجود روزنامه ها است که خبر تأسیس اولین عکاسخانه عمومی در خیابان جبّاخانه تهران به گوش عامه مردم می رسد. در آن دوران، همین روزنامه ها هستند که اخبار فن و هنری را منتشر می سازند، که می رود از هنری درباری به هنری همگانی تبدیل شود. با مشاهده خبرهایی از این نوع، به نقش مهم و کلیدی روزنامه ها در گسترش و انتشار اخبار عکاسی در جامعه آن دوره پی می بریم. از آگهی ها و اعلانات موجود در برخی از این روزنامه ها، می توان به عنوان فنون و روش های عکاسی در دیگر نقاط جهان پی برد. هم چنین می توان از واردات انواع اسباب و وسایل عکاسی به ایران در دوره ناصری آگاهی پیدا کرد.
روزنامه های ایران و اطّلاع، بیشترین اخبار خارجی مربوط به عکاسی را در خود جای داده اند. در روزنامه ی اطّلاع تقریباً تمامی اخبارِ درج شده، اخبارِ متعلق به عکاسی در کشورهای خارجی است و در روزنامه ایران، بیشترین حجم اطلاعاتی اخبارِ عکاسی خارج از کشور را بین سال های 1295ق / 1878م تا 1297ق / 1879 م مشاهده می کنیم. یکی از نقاط قابل توجه این است که این اخبار همگی در برگیرنده اطلاعات به روز عکاسی در دنیا نبوده اند، چرا که آخرین اخبار در خصوص فنون عکاسی، با فاصله زمانی چند ساله به ایران رسیده و در این جراید منتشر شده است. مثل خبری که در نمره 298 روزنامه اطّلاع، به تاریخ پنج شنبه 19 رجب 1309 ق / 1892 م با عنوان «اختراع جدید در عکس»، در موردِ اختراعِ ژول ماری درج شده و این در حالی است که اتفاق مذکور سال ها پیش تر و در سال 1882 م به وقوع پیوسته است.

گزیده ای از کتاب «اخبار عکاسی در عهد ناصری» به پژوهش نازنین زنگی آبادی، که چاپ نخست آن توسط انتشارات پیکره در سال 1392 وارد بازار نشر کتاب گردید.