جشنواره ملی مُد و لباس خلیج فارس

حفظ و تقویت فرهنگ و هویت ایرانی- اسلامی، ارج نهادن، تبیین، تثبیت و ترویج الگوهای بومی و ملی، هدایت بازار تولید و عرضه پوشاک، بر اساس طرح‌ها و الگوهای داخلی و نیز ترغیب مردم به پرهیز از انتخاب مدل‌های بیگانه و غیر مأنوس با فرهنگ و هویت ایرانی، همواره از مهمترین دغدغه‌های مسئولین عرصه فرهنگ و هنرمندان حوزه طراحی لباس بوده است. اما فرهنگ با بخش‌نامه‌ها ساخته نمی‌شود و یک برنامه بلند مدت و هدفمند را می‌طلبد. به همین سبب نیز چند سالی است که شاهد برپایی جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های متعدد در حوزه طراحی لباس هستیم، که نشانگر توجه بیش از پیش مسئولان به این موضوع مهم و خطیر می‌باشد. 

از این رو بنیاد ملی مد و لباس اسلامی-ایرانی با مشارکت کارگروه مُد و لباس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین انجمن طراحان پارچه و لباس ایران، نخستین «جشنواره طراحی لباس خلیج فارس» را با رویکرد علمی و تحقیقاتی زیر نظر استادان مطرح انجمن طراحان پارچه و لباس، از ۲۸ آذر الی ۵ دی در فضای داخلی برج آزادی برگزار نمودند. 

این جشنواره با موضوعیت طراحی لباس برای بانوان و آقایان ایرانی با الهام از طبیعت، فرهنگ و هنر اصیل حاشیه خلیج فارس در دو محور پوشاک زنانه (مانتو اجتماع و مانتو مجلسی) و پوشاک مردانه به صورت گروهی و طی دو مرحله برگزار گردید. در مرحلۀ نخست گروه‌های شرکت کننده پروژۀ تحقیقی و طرح لباس خود را به دبیرخانه ارسال نموده و در مرحلۀ بعد با حضور در جشنواره، مراحل دوخت و تزئین لباس را براساس طرح و تحقیق ارائه شده به انجام رساندند.

گفتنی است نخستین «جشنواره طراحی لباس خلیج فارس» با معرفی تیم‌های برگزیده در زمینه‌هایی چون، طراحی لباس بانوان و آقایان با الهام از خلیج فارس، پژوهش، طراحی کلکسیون، الگوسازی، کیفیت دوخت، طراحی صحنه و چیدمان آثار، خلاقیت و نوآوری، انتخاب جنس پارچه متناسب با موضوع و طرح لباس، انتخاب ترکیب‌بندی رنگ متناسب با موضوع، انتخاب تزئینات لباس،  طراحی لباس دوخته شده و رفتار تیمی در شامگاه یک‌شنبه پنجم دی‌ماه در برج آزادی، به کار خود پایان داد.

مهمان اصغرآفا / معرفی یک بازی موبایل

بازی‌های دیجیتال در میان کودکان و نوجوانان نسل امروز طرفداران بسیاری دارد؛ مهمان اصغر آقا نمونه‌ای از همین بازی‌هاست که به مناسبت عید نوروز تولید شده. این بازی شخصیتی پرخور دارد که باید خوراکی‌های روی میز را به دور از چشم صاحب خانه بخورد! سازندگان بازی هدف از گنجاندن چنین رفتاری را، زنده کردن نوستالژی عید دیدنی‌ها و لذت یواشکی خوردن عنوان کرده‌اند. هر چند این بازی گرافیک نسبتا خوبی دارد اما انتقاداتی نیز بر آن وارد است. به گفته ی کاربران، روند بازی تکراری و خسته کننده بوده و داستان جذابی هم ندارد. همچنین گفته‌اند که این بازی هدفمند نیست و جریان خاصی را دنبال نمی‌کند.

طراحی بعضی شخصیت‌ها مانند پسربچه‌ی بازی، به گونه‌ای است که با وجود پرخوری و بی توجهی به تذکر بزرگترها، در قبال این خوردن‌ش جایزه هم می گیرد که به هنگام بازی، موجب تشویق کودکان به گستاخی در برابر بزرگ‌ترها می‌شود. همچنین درمورد گفت و گو ها و نوع لباس میزبان می‌توان گفت که به دور از شان و عرف جامعه طراحی شده است. در مجموع به نظر می‌رسد که این بازی نه تنها از لحاظ تربیتی الگوی مناسبی ارائه نمی‌دهد، بلکه از نظر مسائل تکنیکی مانند متحرک‌سازی هم نتوانسته نظر کاربرانش را جلب کند.

دیوارنگاره‌ تعاملی ایران در ونیز / استودیو بهزاد اتابکی

امسال، ایران برای اولین بار در بخش مسابقه‌یِ دوسالانه‌یِ معماریِ ونیز  شرکت کرد؛ که از ۸ خرداد به نمایش درآمد و تا ۷ آذر ماه نیز پابرجا خواهد بود. طراحی غرفه‌ی ۳۶ متر مربعی ایران، در این دوسالانه به رقابت گذاشته شد. از میان ۱۴۸ اثر ارسالی، ۵ اثر به بخش پایانی راه یافت که در نهایت، طرح بهزاد اتابکی و پرشیا قره‌گوزلو برای اجرا، برگزیده شد. طرحِ اتابکی و قره‌گوزلو قرار بود «گزارشی از خط مقدم» باشد؛ عبارتی که توسط پائولو باراتا، رئیسِ دوسالانه، به عنوان شعار انتخاب شده بود. 

قره‌گوزلو در مورد ایده‌ی اصلی طرح می‌گوید: «فضای اصلی غرفه، بر اساسِ بازنمایی الگوهای تراکمی بافت‌هاست که درحرکتی معکوس، از سقف به دیوارِ روبه‌رو و بخشی از کف کشیده شده است. ضمن این که این بازنمایی، استعاره از روندِ معکوس و بازگشتِ زندگی به بافت‌ها و محلات (با روی‌کردِ عدمِ بازگشت به گذشته) می باشد. پیوندِ نهایی گروه‌های مردمی مختلف، برای به مشارکت گذاشتن شکست‌ها، موفقیت‌های به دست آمده و پیش‌روی‌های هرچند کوچک، در ارتقای کیفیت زندگی است. »

اگرچه طرحِ غرفه، از لحاظ سناریویی که برای آن طراحی شده و استعاره‌ای که از زبانِ معمارانِ آن شنیدیم، جالب به نظر می‌رسد؛ اما به نظر نمی‌‌آید که این مفهومِ انتزاعی، با دیدن تصاویرِ غرفه یا حتی حضور کوتاه در آن قابل فهم باشد. به علاوه این که دیواره‌ی تعاملی و بخشی که با تکنولوژی دیجیتال طراحی شده است، سناریوی بازدید را تا حدودی شلوغ کرده و همچنین به نوعی منجر به فهم ناقص طرح نیز شده است! 

دانشگاه امام صادق (ع)/ نادر اردلان

دانشگاهی که امروزه با نام دانشگاه امام صادق (ع) میشناسیم، در سال 1349، با هدف ایجاد شعبه‌ای از دانشگاه هاروارد برای رشته‌های مدیریت در ایران ساخته شد. دفتر معماری فرمانفرمایان متصدی طراحی و اجرای این پروژه بود که نادر اردلان با همکاری یحیی فیوضی طراحی بنا را به عهده گرفتند. آنچه که در طرح معماری این دانشگاه قابل توجه است، استفاده از الگوهای معماری ایرانی‌ است؛ اینگونه که طرح معماری بنا از هندسۀ باغ‌ها و مدارس ایرانی تبعیت می‌کند. در این بنا نقش آفرینیِ هندسه در ایجاد کیفیت فضایی بنا را می‌توان به خوبی مشاهده کرد. لذا با وجود استفاده از فن‌آوری‌ها و برخی عناصر جدید در ساخت بنا، نسبت بنا با معماری ایرانی قابل درک است. 

طراحان با ترکیبی از الگوهای به کاربرده شده در باغ‌ها و مدارس گذشتۀ ایران، توانسته‌اند به کلیتی هماهنگ با ارزش­‌های گذشته دست یابند. با تمهیدات اندیشیده شده، طرح جدید پاسخگوی برنامۀ فیزیکی مورد نظر طراحان نیز بوده است. در محوطۀ دانشگاه می‌توان الگوی استقرار کوشک در محدودۀ یک سوم میانی باغ ایرانی، بنای سردر و کوشک انتهایی باغ را همزمان مشاهده کرد. همچنین قرار گرفتن حیاط‌های شش ضلعی در پیرامون محوطه با الگوی مدارس ایرانی قابل قیاس است. اتاق‌هایی که دور تا دور این حیاط‌ها قرار دارند از هندسۀ جانمایی حجره‌ها تبعیت می‌کنند. محوطۀ باز دانشگاه نیز با الگوی درختان و آب در باغ ایرانی سامان‌دهی شده است. نمایش عیان مصالح، راهکار دیگری است که حال و هوای معماری گذشته را در فضا حاکم کرده است. حتی از نظر فرمی نیز پوشش‌های طاقیِ اتاق‌های پیرامون حیاط‌های شش ضلعی یادآور نماهای معماری گذشته است.

اگرچه امروزه به دلیل نیازهای کاربردی تغییرات و الحاقاتی در دانشگاه صورت گرفته و ناهماهنگی‌هایی در ایدۀ اولیه پدید آورده؛ اما با توجه به طرح اولیۀ آن می‌توان گفت، این بنا نمونۀ بسیار خوبی از کاربردی بودن الگوهای گذشتۀ معماری و نحوۀ استفادۀ منطقی از آنهاست.  

تایپ فیس لیلا / رضا بختیاری فرد

بارها اتفاق افتاده که هنگام نوشتن برخی متون به فونت هایی شبیه دست نویس احتیاج پیدا کرده ایم و در پیدا کردن آنها دچار مشکل شدیم، چرا که کمتر فونتی را می توان یافت که دست نویسی طبیعی به نظر بیاید.

تایپ فیس( یک فونت چیزی است که شما از آن استفاده می‌کنید و یک تایپ فیس چیزی است که می‌بینید) "لیلا" که توسط رضا بختیاری فرد طراحی شده است این ویژگی را داراست و دست نوشته ای طبیعی و چشم نواز به نظر می رسد. وی درباره ی طراحی این تایپ فیس می گوید: "لیلا بر پایه ی دست خط خواهرم طراحی شده وتلاش بر این بوده که با بررسی و الگوبرداری از جزوه ها و نوشته های او، حرکت سریع دست، تغییرات ضخامت خط و حرکت های خودکار بازنمایی شود تا نوشته ها مصنوعی به نظر نرسد. همچنین امکان استفاده از مرکبات و جایگزین های متنوع باعث جلوگیری از تکرار زیاد فرم ها می شود و حس بداهه بودن نوشته را القا می کند." طراحی لیلا شش سال زمان برده است.
رضا بختیاری فرد، طراح گرافیک جوان و فعال در شاخه ی طراحی تایپ فیس و لوگوتایپ است. وی تا کنون آثار زیادی از جمله تایپ فیس های لیلا، میلاد، شید، چیستا و... و نیز لوگوتایپ های بسیاری را خلق کرده است.

انیمیشن شکارچی شیر / یار مدیا

با پیشرفت هنر سینما و انیمیشن بسیاری از وقایع تاریخی به روایت تصویر درآمده اند و یکی از تاثیر گذارترین روش های معرفی شخصیت های تاریخی و مذهبی و الگوسازی مفید و سازنده تولید فیلم و انیمیشن در رابطه با آن موضوع است.

انیمیشن شکارچی شیر با موضوع شخصیت حضرت حمزه توسط موسسه ی سینمایی یار تولید شده، که اولین قسمت از پروژه ی بزرگ سریالی دویست دقیقه ای با موضوع الگو سازی شخصیت های ایرانی و اسلامی است. مدت زمان این اثر پانزده دقیقه است و با تکنیک سه بعدی، به سفارش سازمان هنری رسانه ای اوج ساخته شده است. این انیمیشن از کیفیت بالای تکنیکی برخوردار است و می تواند برای نوجوانان جذاب باشد. در دیگر قسمت های این پروژه قرار بر آن است که شخصیت های بزرگ تاریخی و مذهبی در قالب داستانی کوتاه و جذاب معرفی شوند، شخصیت هایی مانند مقداد، سلمان فارسی، عمار یاسر و... که می تواند گامی بزرگ برای مقابله با الگوسازی غربی برای کودکان و نوجوانان باشد.
حمید ایزدی کارگردانی این اثر را بر عهده دارد.
زمان اکران انیمیشن شکارچی شیر پایان بهمن ماه خواهد بود.

عمارت کاظمی/ موزه تهران قدیم

عمارت کاظمی بنایی متعلق به دورۀ قاجار است که در محلۀ چاله میدان تهران قدیم قرار دارد. اگر خیابان پانزده خرداد را به سمت کوچۀ امامزاده یحیی بروید، این بنا در گذر فرعی ابوالقاسم قرار گرفته است. سرای کاظمی متعلق به سید کاظم وزیردواب یکی از ماموران محمد شاه بوده و با وجود تغییراتی که در الگوی خانه‌های اعیانی دورۀ قاجار رخ داده، هنوز هم مانند خانه‌های سنتی ایرانی حال و هوایی دارد که متأثر از وجود ویژگی‌های مشترک در آنهاست. 

مطابق سبکی که در خانه‌های قاجار مرسوم شده بود، در این خانه نیز عمارت اصلی یا شاه نشین در وسط قرار گرفته و دو حیاط شمالی و جنوبی در دو طرف آن هستند که به نوعی حیاط جنوبی نقش حیاط بیرونی و حیاط شمالی نقش اندرونی را دارد. در این عمارت، حوض میانی حیاط ها، نمای آجری و پنجره‌های ارسی آن، ایجاد اختلاف سطح در طبقات و نشان دادن آنها در نما، از جمله ویژگی‌هایی‌ست که روح بخش فضای خانه شده است.

این خانه در سال 1379 به عنوان آثار ملی به ثبت رسید و امروز نیز با نام «موزه تهران قدیم» شناخته می‌شود که کاربریهایی از جمله کتابخانه و مرکز اسناد، و موزۀ اشیاء و مردم شناسی در آن فعال است.