نشریه خط

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

پیش ‌نهاد ویژه

توسط زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷

در آستانۀ جام‌جهانی فوتبال ۲۰۱۸، خانه طراحان انقلاب اسلامی با راه اندازی کمپین «با هم قهرمانیم» مجموعه پوسترهایی را با همین عنوان و با شعار «یک ملت، یک ضربان» طراحی و اجرا نموده و در سطح شهر به اکران در آورده است. هدف از راه اندازی این کمپین حمایت از تیم ملی فوتبال ایران و تأکید بر وحدت و انسجام ملی به عنوان یک عنصر پیشبرندۀ مهم است، که حاصل آن پیشرفت و پیروزی ایران و ایرانی در تمامی عرصه‌های ورزشی و غیر ورزشی می‌باشد. گفتنی است این روزها تعدادی از این آثار بر فراز بزرگ‌ترین دیوارنگارۀ کشور در میدان حضرت ولی‌عصر‌(عج) نیز به نمایش درآمده‌اند، تا بیش از پیش حال و هوای فوتبال را با چاشنی وحدت و همدلی همراه سازند. 

محمدرضا دوست محمدی، محمد شکیبا، سینا رعیت‌دوست، محمود آراسته‌نسب و محمد تقی‌پور از جمله طراحان و عوامل ساخت پوسترهای «با هم قهرمانیم» می‌باشند.

مینا مختارزاده ؛ ۲ مرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۰ خرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷
زهره حاضری ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷

۹ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «فرش ایرانی» ثبت شده است

دورچین بافی یا وارونه بافی/ ایل قشقایی فارس

تاریخ نشر : دوشنبه / ۲۶ شهریور ۱۳۹۷

دست‌بافت‌های ایرانی را شاید بتوان متنوع‌ترین دست‌بافت‌های جهان دانست زیرا به هر تعداد که پرداخته می‌شود، باز هم تعدادی از قلم می‌افتند و با همت بعضی از گردشگران خوش‌ذوق شناخته می‌شوند. بافت‌ها و منسوجاتی که شاید تا به حال اسم آن‌ها هم به گوش ما نخورده است؛ مانند پلاس، نمک دان بافی، ارمک بافی، برک بافی و گلیج بافی. تعدادی از آن‌ها نیز معروف شناخته شده هستند مانند ابریشم‌بافی و چادرشب، جاجیم و ترمه‌بافی. پته‌دوزی، ممقان دوزی، گلابتون، خامه‌دوزی، زرتشتی بافی
به‌طورکلی این دست‌بافت‌ها به دو گروه بافت‌های دستگاهی و بافت‌های داری تقسیم می‌شوند. بافت‌های دستگاهی با پارچه‌های سنتی مثل مخمل، ترمه و جاجیم دوزی انجام می‌شود و بافت‌های داری شامل پرزدار مانند قالی، گبه و بدون پرز مانند انواع گلیم می‌شوند. دورچین بافی یا وارونه بافی از انواع بافت‌های داری بدون پرز است که قدمــــت آن بالغ بر ۲۰۰ سال می‌رسد و توسط عشایر ایل قشقایی استان فارس تولید می‌گردد. این دست بافته که چله‌کشی آن مانند گلیم است به روش بافت پود پیچی بافته می‌شود ولی به جای آنکه پودها از روی دو جفت تار پیچیده شود، بافنده به‌وسیله آیینه‌ای که در زیر قرار می‌دهد پودها را از زیر یک جفت تار می‌پیچد و به همین دلیل به آن وارونه چین بافی نیز می‌گویند.
 بافت به شیوه پود پیچی (سوزنی) انجام می‌گیرد ولی به جای پیچیدن تارها از رو، از زیر کار پیچیده می‌شود و به همین دلیل نقوش ایجاد شده بسیار ظریف و شبیه به پشت قالی می‌باشد. نقوش آن هندسی است و از انواع الیاف پشمی الوان استفاده می‌گردد. روش نگهداری آن حفاظت از رطوبت مداوم، حرارت و آتش، اشعۀ مستقیم و مداوم خورشید، سفیدکننده‌های شیمیایی و اشیا نوک تیز و بُرّنده می‌باشد و با آب ولرم و صابون قابل شست شوی می‌باشد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ شهریور ۹۷ ، ۰۰:۳۰
مینا مختارزاده

نگاهی به سایت متروک موزه فرش ایران

تاریخ نشر : پنجشنبه / ۱۱ آبان ۱۳۹۶

موزه فرش ایران واقع در ضلع شمالی پارک لاله، ابتدا در سال ۱۳۴۰ شمسی به منظور احداث گالری فرش ساخته شد، اما ناتمام ماند و به مدت ۱۵سال محلی متروکه به حساب می‌آمد؛ تا سرانجام در اوایل سال ۱۳۵۵ شمسی تغییرات کلی در آن اعمال گردید و در روز ۲۲ بهمن ماه سال ۱۳۵۶ به عنوان موزۀ فرش ایران افتتاح گردید.

معمار ساختمان موزه فرش ایران عبدالعزیز فرمانفرمائیان است؛ او نمای بیرونی این بنای باشکوه را از ساختار دار قالی اقتباس نموده است، که در عین بهره‌گیری از ظاهری مدرن، داری هویت فرهنگی – تاریخی نیز می‌باشد. این موزه دارای دو طبقه با سطح نمایشی ۳۴۰۰ مترمربع است، که طبقۀ هم‌کف برای نمایش‌ دائم ۱۵۰ قطعه فرش می‌باشد و طبقۀ دوم نیز به نمایشگاه‌های موردی اختصاص یافته است.

مجموعۀ موزه فرش ایران دربردارندۀ با ارزش‌‌ترین نمونه‌های قالی ایرانی از قرن نهم هجری تا دوره معاصر است و پس از موزه باکو دومین موزه فرش جهان به حساب می‌آید؛ که این امر نشانگر جایگاه مهم و درخور توجه این موزه می‌باشد. با این حال اما در طول سالیان اخیر توجهات درخوری به این موزه نشده و حتی در فضای مجازی نیز که پل ارتباطی مهمی در دنیایی امروز به حساب می‌آید، نمی‌توان اطلاعات لازم را دریافت نمود. چرا که سایت موزۀ فرش ایران تنها به زبان انگلیسی طراحی شده و هیچ اطلاعات به روزی برای مخاطبان وجود ندارد. هرچند موزۀ فرش ایران را می‌توان به لحاظ فرهنگی – هویتی مهم‌ترین موزۀ ایران به‌شمار آورد؛ اما شاید تعداد اندکی از ایرانیان تا به حال پا به این مجموعه گذاشته باشند، در حالی ‌که این موزه یکی از مهم‌ترین مکان‌های مورد بازدید توسط سران، مهمانان و توریست‌های خارجی به حساب می‌آید.  

از همین رو برخورداری از سایتی پویا و جذاب آن هم در عصر حاضر کمترین اقدام ممکن برای جذب بازدیدکننده به حساب می‌آید، که حتی می‌تواند نقش موثری در آشنایی ایرانیان با عقبۀ فرهنگی و هنری‌شان ایفا نماید. این در حالی است که سایت فعلی دارای تصاویری اندک با کیفیت پایین و دارای اطلاعاتی محدود و قدیمی است، که خبری از تحولات دنیای فرش و یا رخ‌دادهایی که در همین موزه یا سایر موزه‌های فرش جهان در جریان می‌باشد، در آن نیست! متأسفانه سایت رسمی موزۀ فرش ایران را می‌توان به سایتی خموده و خاموش تشبیه نمود، که گویا فقط برای خالی نبودن عریضه طراحی شده و هیچ هدف دیگری برای آن تعریف نگشته است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۱ آبان ۹۶ ، ۱۹:۱۳
زهرا اردکانی

تمدید فراخوان مسابقه عکس فرش دستباف

تاریخ نشر : يكشنبه / ۱۸ تیر ۱۳۹۶

از خصوصیت‌های بارز هنرها و صنایع‌دستی، درهم تنیدگی آن‌ها با زندگی و باورهای مردمان آن فرهنگ است. در این‌ بین فرش به‌ عنوان یکی از مصادیق ماندگار و تأثیرگذار، همواره نقش به‌سزایی در تداوم فرهنگ به عهده داشته است. با این حال در دوران ما فرش بسیاری از کارکردهای خود را از دست داده است و تولید کنندگان دغدغه تولید بر اساس جامعۀ هدف و دکوراسیون داخلی را به کلی از سر بیرون کرده‌اند.

از این‌رو «مسابقه عکس فرش دستبافت» مجال مناسبی است تا در آن با مطالعۀ تجسمی فرش در مقام یک اثر هنری، تعاملِ میان فرش و دکوراسیون داخلی از منظر رنگ، طرح و نقش، اندازهها و تناسبات و... به تصویر کشیده شود؛ همچنین با توجه به تنوع بی‌مانند فرش‌ها در گستره‌های جغرافیایی، این مسابقه فرصت مناسبی را پیش می‌آورد تا به امکان سنجی و تطبیق فرش‌های مناطق مختلف با سبک‌های دکوراسیون داخلی پرداخته شود. تا شاید از این ره‌آورد به مدد تصویر بتوان به اهمیت طراحی فرش و چیدمان داخلی معماری تاکید کرد و تولید کنندگان را به تولید هدفمند ترغیب نمود.

گفتنی است آخرین مهلت ارسال آثار تا ۳۱ تیرماه ۱۳۹۶ تمدید گردیده و علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر و حضور در مسابقه «عکس فرش دستباف در دکوراسیون داخلی» با محوریت فرش دستباف کرمان، می‌توانند به سایت دبیرخانه جشنواره به نشانی www.kccd.ir/contest مراجعه نمایند. 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۸ تیر ۹۶ ، ۱۵:۴۳
زهرا اردکانی

جهت‌گیری مجدد / شاکر گوکچه باء

تاریخ نشر : يكشنبه / ۲۰ فروردين ۱۳۹۶

شاکر گوکچه باء (Sakir Gökcebag) هنرمند ترک‌تبار عرصه تجسمی است، که این روزها به خاطر یکی از آثار اینستالیشن‌اش از مجموعۀ «جهت‌گیری مجدد»، که توسط هنرمند ایرانی کاظم خراسانی کپی گردیده (در عین ناباوری برگزیده نهمین جشنواره بین‌المللی تجسمی فجر شده و رسوایی‌های دیگری را نیز در عرصه جهانی  در پی داشته است)  مورد توجه هنرمندان و هنردوستان ایرانی قرار گرفته است. 

این هنرمند ۵۲ ساله متولد شهر دنیزلی ترکیه و ساکن هامبورگ آلمان است. گوکچه باء تمامی مدارج عالی هنری از دوره کارشناسی تا دکتری هنرهای زیبا را در دانشگاه مرمره استانبول که از جمله قدیمی‌ترین دانشگاه‌های کشور ترکیه می‌باشد گذرانده و تا کنون جوایز هنری متعددی را از جشنواره‌های جهانی و ترکیه‌ای به دست‌ آورده است. همچنین نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی بسیاری از آثار عکاسی و مجموعه چیدمان‌های او طی سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۷ میلادی، در کشورهای مختلف هم‌چون ترکیه، آلمان، لهستان، پاریس، اتریش، سوئد و غیره بر پاگردیده است.  

از جمله نمایشگاه‌های متأخیر این هنرمند در سال ۲۰۱۵، می‌توان به نمایش دو مجموعه چیدمان به نام‌های «جهت‌گیری مجدد ۱ و ۲» (II & Reorientation I) اشاره کرد، که دربردارندۀ نگاهی مدرن به هنری سنتی هم‌چون قالی‌بافی هستند. در واقع اشیائی که در چیدمان‌های گوکچه‌ باء استفاده می‌شوند دارای وجهی جهانی‌اند، به طور نمونه استفاده از قالی که نمایندۀ قدرتمند هنر ایرانی و حتی ترکیه نیز در این زمینه از پشتوانۀ تاریخی محکمی برخوردار است، در چیدمان‌های او از قالب سنتی خود خارج می‌شوند و همچنان که از نام این دو مجموعه پیدا است، روایتگر تفکر مدرن و امروزی هنرمند می‌گردند. در واقع گوکچه باء، اشیائ معمول روزمره هم چون فرش را به شکلی غیر معمول به کار می‌برد و با توجه به زیبایی شناسی اشیاء، موجودیت جدیدی به آن‌ها می‌بخشد. 

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۰ فروردين ۹۶ ، ۱۲:۳۷
زهرا اردکانی

اقیانوس / محمدامین عدل خواه

تاریخ نشر : جمعه / ۵ آذر ۱۳۹۵

"اولین و مهمترین نکته در خصوص طراحی مدرن و بالاخص طراحی فرش مدرن که بسیار اهمیت دارد و باید به آن توجه شود ، شناخت و تسلط طراح بر اصول و سنت های موجود در این هنر است که دارای پشتوانه و قدمت چند صد ساله است و تا این شناخت و تجربه چندین ساله به وجود نیاید ورود به این حوزه و خلق اثری مدرن و جدید، کاری غیرحرفه ای ، بیهوده و غیر تاثیرگذار است.
من نیز با گذراندن کلیه ی دوره های پایه و آکادمیک طراحی سنتی فرش به صورت تجربی و دانشگاهی و همچنین کسب تجربه در کنار برند های با سابقه و اصیل فرش ایرانی نظیر "حسین ارمی" شروع به طراحی فرش مدرن نمودم که یکی از این طرح ها امسال در رقابت بین المللی فرش مدرن " carpetvista 2016 " از ایران در کنار طرح هایی از ۹۰ کشور  پذیرفته و به رأی گیری عمومی برای انتخاب بهترین اثر گذاشته شد.
از مجموعه طرح هایی که برای این رقابت ارسال کردم طرح "ocean" (تصویر شماره ۱) پذیرفته شده است. این طرح همانند سایر طرح های مدرنی که طراحی کرده ام در ابتدا بر روی کاغذ و با به کارگیری نقوش سنتی فرش اجرا شده است. برای ایجاد حس امواج دریا در این طرح که عنوان آن اقیانوس است از چروک کردن کاغذ استفاده کردم تا حتی الامکان از کامپیوتر و بافت های مصنوعی کمتر استفاده شود و حس طبیعی و زنده بودن بیشتری در مخاطب ایجاد شود. دلیل این نام گذاری و بافت در طرح به دلیل عمق بخشیدن و نشان دادن شفافیت و سیال بودن نقوش سنتی ایرانی و لطافت و نرمی این نقوش در عین جوش و خروش و پر پیچ و تاب بودن در قالی ایرانی است. در این طرح بر خلاف معمول طرح های فرش از حاشیه استفاده نشده است و نقوش به صورت ناتمام در زمینه طرح پخش شده اند و دلیل این امر نشان دادن وسعت و بی کرانگی این نقوش است که همانند اقیانوس رها و با عظمت اند و می توان بی نهایت طرح تازه از دل آن ها بیرون کشید و در همه جا گسترانید. "
این ها بخشی از صحبت های آقای محمدامین عدل خواه است در رابطه با اثری با عنوان اقیانوس؛ هنرمندی متولد تهران که طراحی را در نوجوانی بر حسب علاقه شخصی و به صورت خودجوش و بدون استاد از روی کتاب های موجود در بازار شروع کرده است. پس از آن با گذراندن دوره های آکادمیک در موسسات آموزشی و زیر نظر استادان به نام، علاقه و انگیزه اش را به رشته فرش تقویت نموده و در سال های اخیر نیز با تأسیس شرکت شخصی در زمینه ی طراحی و تولید صنایع دستی با برند " MaAN " فعالیت هنری خود را دنبال کرده است.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۵ آذر ۹۵ ، ۲۳:۲۷
محدثه آهنی امینه

جایگاه فرش در آثار رُدولف استینگل / پالازو گراسی

تاریخ نشر : پنجشنبه / ۲۰ اسفند ۱۳۹۴

نمایشگاهی در ۵۰۰۰ متر مربع که در آن طرح یک فرش شرقی تمام سطح دیوارها و کف را پوشانده است. نمایشگاه تک نگاره‌‌های رُدولف استینگل در نوع خود بزرگ‌ترین نمایشگاه در اروپا و اولین نمایشگاه انفرادی او در موزه تاریخی پالازو گراسی به حساب می‌آید. در اینجا فرش برای هنرمند به مثابه یک رسانه است که از طریق آن نقاشی‌ها با فضای معماری ارتباط می‌‌یابند. 

با توجه به علاقه این هنرمند ایتالیایی در بازتعریف معنای نقاشی و ادراک آن، فرش در هسته مرکزی نمایشگاه استینگل قرار گرفته است. به طوری‌که نصب طرح فرش‌های شرقی بر روی کف و دیوارها سبب از بین رفتن پیوستگی متداول فضای ارتباطی مابین مخاطب و آثار نقاشی شده است.

این نمایشگاه کم نظیر در ژانویه ۲۰۱۳ برگزار شد و در آن بالغ بر ۳۰ تابلو نقاشی در قطع‌های مختلف به نمایش درآمد. آثار این هنرمند ساکن نیویورک، با تکنیک رنگ روغن روی بوم و رنگ روغن بر روی کتان اجرا شده‌اند. مسئله‌ای که در این نمایشگاه به آن اهمیت بسیاری داده شده، نحوه ارائه نقاشی‌ها و محل نمایش آن‌ها است؛ به طوری‌که‌ میان نقاشی، فرش و معماری ارتباط ظریفی را ایجاد کرده و با الهام از این دو هنر به ظاهر بی ارتباط با حوزه نقاشی، درک تازه‌ای را نسبت به آثار ایجاد نموده است.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۰ اسفند ۹۴ ، ۲۲:۵۷
زهرا اردکانی

تبلیغات شهر فرش / استدیو تارنگ

تاریخ نشر : چهارشنبه / ۱۲ اسفند ۱۳۹۴
مدتی است که بنر های تبلیغاتی شهر فرش در نقاط مختلف تهران جلب توجه می کنند. این اولین بار است که یک مرکز فروش فرش، دست به تبلیغات جذاب و گسترده می زند.

طراحی مجموعه ی تبلیغاتی شهر فرش توسط استدیو تارنگ به مدیریت هنری مهدی نقاش زاده انجام شده. ایده ی اصلی این مجموعه، فرش است که در ترکیب با تصاویر مختلف و با تکنیک فوتومونتاژ پیام تبلیغاتی را در شکل های گوناگون به بیننده منتقل می کند. برای مثال فرش هایی که با تصویر شمع ترکیب شده، در ایام محرم به عنوان نوعی تبلیغات مناسبتی ارائه شده است.
بیان(کانسپت) این مجموعه، معرفی این مرکز به عنوان قلب تپنده ی صنعت و هنر فرش است و نیز در تصاویر و پیام ها سعی بر آن شده که وجود این مرکز در کیلومتر پانزده جاده کرج به عنوان یک وجه تمایز مثبت و منحصر به فرد و نه یک نقطه ضعف معرفی شود.
استدیو تارنگ فعالیت حرفه ای خود را از سال هشتاد و هفت با مدیریت مهدی نقاش زاده و حجت دادرس در مشهد آغاز کرد و هم اکنون با دو دفتر در تهران و مشهد به فعالیت های حرفه ای خود در زمینه ی خدمات طراحی گرافیک و بسته بندی و تبلیغات می پردازد.

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۲ اسفند ۹۴ ، ۰۲:۱۱
فاطمه سادات تهامی
زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۸ اسفند ۱۳۹۶
کلثوم پیامنی ؛ ۱۹ آبان ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۱۱ مهر ۱۳۹۶
زهرا اردکانی ؛ ۵ مهر ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۲۰ شهریور ۱۳۹۶
درباره خط
چگونه با خط هم‌کاری کنیم؟
دوستان خط
تماس با خط
طراح قالب : گلبرگ دانلود