عکاس‌خانه‌ شکرستان / سیب نگار

پیش‌تر در نشریه‌ی خط، مطالبی در رابطه با مجموعه‌ی شکرستان و محصولات تولیدی آن با هم دیده بودیم (++). در ادامه‌ی تلاش برای ارتباط بیش‌تر بچه ها با این شخصیت‌ها، حوزه‌ی هنری  کودک و نوجوان اقدام به تولید نرم افزارهایی با محوریت این کاراکترها کرده است. این بار شرکت سیب نگار پای شکرستانی‌ها را به دست‌گاه‌های هوش‌مند کشانده است. نرم افزارهای عکاس‌خانه و نقاش‌خانه‌ی شکرستان که چندی پیش در اختیار کاربران قرار گرفتند، اجازه‌ی لمس و درگیری بیش‌تر کودکان با شخصیت‌های طنزآمیز و غالبا تاریخی این انیمیشن را می‌دهد. این تلاش اگرچه از حدود ابتدایی فراتر نرفته است، اما حضور آن را به عنوان عنصری آشنا در میان انبوه نرم‌افزارهای ناآشنا با هویت ملی ما می‌توان غنیمت شمرد. 

نرم افزار عکاس‌خانه‌ی شکرستان کار پیچیده‌ای انجام نمی‌دهد. این نرم‌افزار با برخورداری از محیطی فانتزی به کاربر امکان می‌دهد که شخصیت‌های انیمیشن را شبیه به یک برچسب به فضای عکاسی خود وارد کرده و با آن‌ها عکس یادگاری بیندازد. شاید اگر کودکی برای چندین سال با کارتونی ایرانی خاطره و عکس یادگاری داشته باشد، راحت‌تر بتوان او را از آسیب تولیدات بی‌گانه با فرهنگ ایرانی مصون نگاه داشت. عکاس‌خانه اگرچه نرم افزرا محبوبی نشد و با ضعف‌های زیادی در اجرای نرم‌افزار و توسعه‌ی آن مواجه است، اما می‌تواند شروع خوبی باشد برای ورود هرچه قوی‌تر نرم‌افزارهای ساده‌ی موبایلی، به جای نسخه‌‌های خارجی نامتناسب با هویت ملی ما.

دم جنبونک ها

دم جنبونک ها نام یک انیمیشن کوتاه است که به تازگی توسط خانه پویانمایی انقلاب اسلامی و استدیو انیمیشن توکا ساخته شده. قسمت اعظم این انیمیشن 25 دقیقه ای در یک خانه و حول گفتگوی یک زوج می گذرد. البته کارگردانی خوب و چرخش های به موقع فیلمنامه، ریتم و کشش خوبی در داستان ایجاد کرده که باعث شده با وجود یک لوکشین ثابت فضا کسل کننده نباشد. دیالوگ ها تقریباً در کل داستان خوب هستند، به استثناء صداگذاری و دوبله که گاهی به خوبی اجرا نشده و با انیمیت و اغراق های انیمیشن همیشه سازگار نیستند. 

قوت متحرک سازی و هماهنگی گفتار شخصیت ها با صدا از اولین چیزهایی است که در این انیمیشن جلب نظر می کند. انیمیت هایی که هم به لحاظ بازیگری و هم به لحاظ اجرا در اکثر مواقع خوب هستند. تنها مورد تأسف برانگیز در این زمینه آناتومی ضعیف کاراکترهاست و جای این سوال باقی است که با وجود طراحی خوب چهره شخصیت ها و اغراق های به جا، چرا تناسبات همچنان ضعیف هستند؟ 

لَختی و جنسیت لباس ها نیز هنوز به خوبی از آب درنیامده که البته مسأله ای تکنیکی است و شاید نباید به خاطرش به سازندگان سخت گرفت.

به هر حال بسیاری از جزئیاتی که در سایر انیمیشن های ایرانی رعایت نمی شود در اینجا رعایت شده و کلیت خوشایندی را برای چشم مخاطب فراهم کرده است. اما در انتها سوالی که ایجاد می شود این است که با توجه به تعداد محدود کاراکترها و لوکیشن، چرا این فیلمنامه به صورت فیلم زنده ساخته نشده و به عبارتی انیمیشن بودن آن چه کمکی به بیان قصه کرده است؟ 

عجیب های با شخصیت/ ثنا حبیبی راد

اگر تا دیروز عروسک ها صرفا وسایلی برای بازی کودکان بودند و یا بعدها به یک وسیله تزئینی در خانه ها تبدیل شدند، به جرأت می توان گفت که امروزه به یک تکنیک هنری خلاقانه بدل گشته اند، تکنیکی که ثنا  حبیبی راد برای نمایش متفاوت شخصیت تصویرسازی هایش به کاربسته است.

دیدن کاراکترهای عجیب و غریب، تغییر یافته و فرا واقعی در تصویرسازی ها چندان اتفاق جدید و دور از ذهنی نیست، اما وقتی یک تصویر گر به این شخصیت ها اجازه می دهد که لباس های پارچه ای بر تن کنند و پا به دنیای واقعیت بگذارند، ماجرا جور دیگری است.

تقریبا می توان مطمئن بود که هر مخاطبی در نخستین ملاقات با این عروسک های کج و معوج ودوست داشتنی به جذابیت و جسارتی که در ساخت آنها به کار رفته است اذعان خواهد داشت. 

ساخت این عروسک ها بسیار ساده و بدون تکلف صورت گرفته است. با این وجود کاراکترهای متفاوت آنها به راحتی قابل درک است.

استفاده از پارچه های رنگارنگ نخی ، دوخت راحت و نمایش چهره عروسک ها با رسم خطوط ساده و یا دوخت چند دکمه توانسته است ضمن جذابیت برای بزرگسالان، نگاه و تخیل کودک را نیز بسط داده و آن را محدود نکند.

شکرستان / راشین خیریه

شخصیت های شکرستان نمونه خوبی از ورود تصویر سازی به دنیای یک انیمیشن سریالی هستند. در واقع فضای بصری شکرستان براساس تصویر سازی کتاب شکل گرفته است. علت این شکل گیری را می توان در نزدیکی قالب داستانی شکرستان به ماهیت تصویر سازی جستجو کرد.

خارج شدن از شخصیت های شسته رفته و کلیشه ای انیمیشن ها یکی از ویژگی های اصلی شکرستان محسوب می شود. اما در مورد اینکه این شخصیت ها از کجا و چطور پا به دنیای واقعیت گذاشتند باید گفت که به وجود آمدن این شخصیت ها حاصل یک کار گروهی است، با این وجود رد پای سبک و سیاق شخصی راشین خیریه به عنوان یک روش طراحی در کل کار دیده می شود.

خام دستی به همراه حال و هوایی نمکین و کاریکاتوری ویژگی هایی هستند که از راشین خیریه در این انیمیشن به ارث رسیده اند. در واقع خیریه در طراحی این شخصیت ها روش طراحی خود را با حال و هوای ایرانی و کهن داستانهای شکرستان تلفیق کرده است.