مسابقه طراحی موکب زیارتی

مسابقات معماری با وجود فراهم‌آوری عرصه‌ی مناسب برای دانشجویان و معماران اغلب از یک چالش بزرگ بی‌نصیب نمی‌مانند. چند صباحی است که بیش‌تر کارفرمایان برای طراحی پروژه‌های متداول خودشان اقدام به برگزاری مسابقات معماری می‌کنند و علت این امر، فارغ از خوب یا بد بودن آن، بهره‌های مستقیم و غیرمستقیمی است که از این راه عایدشان می‌شود. درحالی‌که در شرایط ایده‌آل، مسابقات معماری نقش پررنگی در جذب ایده‌ها و خلاقیت‌های گوناگونی دارند که عرصه‌ی حضورشان در بازار کار حرفه‌ای کم‌رنگ است. شرکت در مسابقه به خاطر دوری از شرایط مستقیم بازارکار می‌تواند فرصتی را برای شرکت کننده و کارفرما فراهم کند تا نظرات منحصر به فرد، جدید و گاه رویاپردازانه را فراخوان نمایند. طی این روزها مسابقه‌ای در کشورمان در حال برگزاری است که ماهیت نزدیکی به هدف برشمرده شده دارد.

صندلی درختی / الهه عبدالمالکی

در نگاه اول صندلی طراحی‌شده توسط الهه عبدالمالکی یک صندلی کودک با فرمی متفاوت است که خوب و کودکانه طراحی‌شده وعلاوه بر یک صندلی، وسیله ای بازی و جایگاهی کوچک برای قرار دادن اسباب‌بازی‌های کودک را هم فراهم می‌کند.
در توضیحات این محصول آمده است: «به دلیل کوچک شدن فضای زندگی و محدود بودن فضای بازی کودکان، طراحی محصولی با هدف پاسخگویی به نیاز بازی در آنان متناسب با فضای داخلی آپارتمان ها احساس شده و صندلی درختی به این منظور طراحی گردیده است. برای رسیدن به این هدف، فضای نشستن کودک با فضای بازی ترکیب‌ شده ونیازاولیه او در داشتن نشیمنگاه و صندلی با کاربرد ثانویه‌ ی بازی داخل آپارتمان ادغام‌ شده است. بازی‌های مناسب برای گروه استفاده‌ی هدف یعنی کودک دبستانی، بازی‌ های با قاعده‌ای نظیر انواع لگو و پازل، بازی‌های حل مسئله، ابزارآلات موسیقی و انواع بازی‌های علمی و طبیعی می‌باشد. این بازی‌ها منجر به توسعه‌ی مهارت‌های کودک، پرورش تفکر و تخیل او می گردند.»
محصول نهایی یک صندلی جالب برای کودکان با دو کشو است که می‌تواند فضای بیشتری برای جای گذاری وسایل و اسباب‌بازی‌های کودکان ایجاد کند. بازی که دراین صندلی وجود دارد  برگهایی هستند که با شیارهایی بصورت پازل به هم وصل می شوند وقابلیت اتصال به  میله واسطه پشتی وبرگ را دارد؛ همچنین روی پشتی صندلی نیز بصورت دلخواه کودک و با حالتهای مختلف مونتاژ می شود. کشوها برای نگهداری این قطعات هستند وبرای سایر وسایل کودک هم می توانند مورد استفاده قرار گیرند. فرم جذاب صندلی این امکان را فراهم می کند که تخیل کودکان در ایجاد داستان‌های مختلف و بازی با آن پرورش پیدا کند و خود صندلی نیز تبدیل به‌نوعی اسباب‌بازی می شود. در دنیای امروز با گسترش و تنوع اسباب بازی ها، وسیله ای چند منظوره که علاوه بر بازی، امکانات دیگری را نیز در اختیار کودک قرار دهد جذابیت خاصی دارد و می تواند در بازار مورد توجه قرار گیرد.
این صندلی، از محصولات منتخب اولین دوره مسابقات طراحی صنعتی آیدیران ۹۴در حوزه مبلمان خانگی است.

مبلمان flexit / آرمان فرهمند

طراحی مادولار از اصول کاربردی و مفید طراحی محصول است که هم روند تولید و ساخت را سرعت می‌بخشد و هم باعث ایجاد انعطاف در استفاده از محصول توسط کاربر می‌شود به‌نحوی‌که کاربر می‌تواند بر اساس نیاز خود، نوع استفاده و یا چیدمان محصول را تغییر دهد.
قاعده‌ای که در پس طراحی مادولار وجود دارد این است که محصول و یا دسته‌ای از محصولات را به‌عنوان سیستمی در نظر بگیریم که می‌تواند به قطعات کوچک‌تر تقسیم شود. سپس این قطعات به‌صورت استاندارد و یا یک قالب متداول می‌توانند طراحی شوند. طراحی مادولار همچنین یک جزء کلیدی است که کاربران را قادر می‌سازد تا ترکیبی دلخواه از ویژگی‌های موردنظر خود انتخاب کنند و بنابراین گزینه‌های بیشتری جهت انتخاب در ماهیت منحصربه‌فرد محصول خاص خود داشته باشند (1).
در طرح فلکسیت آرمان هوشمند که با راهنمایی اساتید محترم، آقایان  کامران هاشمی و سید رضا لاهیجی طراحی شده است، می توان برای تغییر ظاهر خانه یا تغییر کاربری وسیله‌ها، بدون پرداخت هزینه، دکوراسیون خانه را تغییر داد؛ به آن اضافه یا کم کرد یا هر عنصر را تغییر کاربری داد.
طراح در توضیح طرح خود می‌گوید: در این طرح سعی شده با دیدی آینده‌نگر، به نیازهای آتی خریدار توجه شود. تعاملی بودن, تحریک مخاطب و تشویق به درگیر شدن با محصول در کنار توجه به خلاقیت فردی یکی دیگر از ارزش‌های افزوده طرح به حساب می‌آید. در این طرح اصل عملکرد به عهده مدول هاست، این در حالی است که نگه دارنده‌ها هم می‌توانند خریداری شوند و هم می‌توانند توسط ذوق و سلیقه مشتری و بر حسب نیازهای خاص محل خود، ساخته و کاملاً منحصربه‌فرد باشد.
1.    موریس. ریچارد، اصول طراحی محصول، مترجم. محمدقلی زاده. نازیلا،1392، انتشارات فرهنگسرای میردشتی، چاپ اول. تهران

مسابقه طرح و ساخت / مرکز معماری ایران

چندی پیش دومین مسابقه‌ی طرح و ساخت در شیراز برگزار شد و چندین تیم‌ جوان، سازه‌هایی را در مقیاس پاویون‌هایی کوچک طراحی کرده و ساختند. ذات چنین برنامه‌ها و مسابقاتی برای جامعه‌ی دانش‌گاهی ما که به کل از دنیای واقع به دور است واجب به نظر می‌رسد، به خصوص که موضوع مسابقات روی‌کردی بومی و به روز نیز داشته باشد.

آثاری که طی این مسابقه ساخته شد، غالبا در پی نوعی آجرچینی ابداعی بوده‌اند که با حرکت در سه بعد به خلق فضا بینجامد.  دیواره‌هایی که با لغزش آجرها در جهات مختلف دارای تنوع و بافت‌های گوناگون می‌شوند و در ضمن این حرکت، گشودگی‌هایی را در دیوارهای صلب و معمول آجری ایجاد می‌کنند. به غیر از این شیوه که در اکثر کارها دیده می‌شود، بعضی گروه‌ها به سمت ایجاد صفحات منحنی و بعضی نیز به سمت دیوارهای متحرک آجری رفته‌اند. به نظر می‌رسد در کشوری که سابقه‌ای طولانی در کار با آجر داشته و بسیاری از رکوردهای مربوط به آن را نیز داراست، بیش از این‌ها باید در جوامع دانش‌گاهی‌ به آن پرداخته و به فکر توسعه‌ی عملی آن باشند. 

پیش‌تر نیز در نشریه خط آثار آجری را دیده بودیم. شاید بد نباشد به این بهانه بعضی از آن‌ها را مرور کنیم.  (+ + +)

آویز Splash / فاطمه صفی خانی، نازنین اکبریان

طراحی با الهام از طبیعت، شاخه‌های متعددی دارد که یکی از آن‌ها، طراحی فرمی بر اساس مدل‌های طبیعی است. نه فقط فرم‌هایی که با چشم انسان دیده می‌شوند بلکه بسیاری از پدیده‌هایی که امروز انسان با کمک فنّاوری، قادر به دیدن آن‌ها شده است.
نازنین اکبریان دهاقانی و فاطمه صفی خانی، فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی طراحی صنعتی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، با الهام از زیبایی فرمها در طبیعت، موفق به کسب جایزه Golden A Design Award 2015-2016 در بخش Jewelry, Eyewear and Watch Design شده‌اند.
ایده اولیه آویز Splash از فرمهای سیال در طبیعت مانند مذاب آتش‌فشان‌ها یا حرکت مواج آب‌گرفته شده است. این پدیده‌ها به‌وسیله‌ی عکس‌های فریز شات فریم به فریم می‌شوند. طراحان این محصول، با بهره‌گیری از این عکس‌ها و با توجه به حس دلپذیر بودن برخورد سنگ و حرکت ناشی از آن بر روی سطح آب برای مخاطب، طراحی یک قطعه زیورآلات رو شروع کردند. در محصول نهایی فرم سیال آب به‌عنوان عنصر اصلی این اثر و مروارید سیاه مرکزی تمثالی از برخورد قطعه‌سنگ با آب است.
طراحان این آویز در مورد مراحل و روند پروژه به تحریریه خط توضیحاتی دادند:
«درواقع هدف اصلی پروژه، مسابقه‌ی Adesign Award بود و طبق تجربه‌های متعدد ما در شرکت در مسابقه‌های متفاوت این واقعیت رو متوجه شدیم که هر مسابقه اهداف خاصی رو دنبال می‌کند و توجه به آن معیارها می‌تواند در موفقیت طرح اصل مهم باشد. روند کار این پروژه هم مانند هر پروژه‌ی استاندارد دیگری با تحقیقات اولیه شروع شد و بعد از جلسات طوفان فکری و دستیابی به کانسپت اصلی، مراحل طراحی جزییات و بعد نهایی کردن اسکچ نهایی، مدل‌سازی و ارائه نهایی انجام شد. با توجه به طرح‌های محافظه‌کارانه‌ای که هرسال در مسابقه شرکت داده می‌شوند، نقطه قوت کار ما منبع الهام مشخص و خوشایند فرم‌های طبیعی برای مخاطب و درعین‌حال مدرن بودن کلی گردنبند Splash هست. ما به فکر تولید انبوه نیز هستیم و با توجه به روش‌های تولیدی که با استفاده از پرینترهای سه‌بعدی و سپس ریخته‌گری برای کار در نظر گرفته شد کاملاً قابلیت تولید با روش‌های مرسوم در ایران رو دارد؛ اما متأسفانه تولیدکنندگان ایرانی با توجه به اینکه بازار ایران قابلیت ریسک و پذیرش طراحی های نو را ندارد خیلی محافظه‌کارانه نگاه می‌کنند. باوجود همه این مسائل حتماً کارمان رو تولید می‌کنیم و امیدواریم که بتوانیم به‌عنوان طراح در ارتقای سلیقه عمومی نقش داشته باشیم.»

برگزیدگان پوستر خلع سلاح

دفتر امور خلع سلاح سازمان ملل متحد به مناسبت هفتادمین سال صدور قطعنامه ی حذف سلاح های هسته ای، مسابقه ی طراحی پوستر با این موضوع برگزار کرد. هدف از این مسابقه که در آبان ماه سال نود و چهار انجام شد، گسترش آگاهی و فرهنگ خلع سلاح هسته ای و استفاده از ایده های تازه ی هنرمندان در این زمینه بود.

نفر اول این رقابت از کشور پرو و نفر دوم و سوم از آمریکا بوده و آثار نه نفر بعدی نیز از سوی سازمان ملل تقدیر شده اند.
آثار هنرمندان متنوع بوده و هرکدام دارای ایده ای متفاوت اند و آثار در عین تنوع از سادگی هنرمندانه ای برخوردارند و آنچه باعث برتری این آثار شده است، نگاه های متفاوت نسبت به مساله ی صلح جهانی می باشد، نگاهی که با سبک خاص هر هنرمند درآمیخته و باعث برتری آن ها شده است. اما در این آثار آرامش خاصی در بیان موضوع دیده می شود که شاید فقط مناسب موضوع صلح باشد و برای موضوع خلع سلاح هسته ای، نیاز به زبان تصویری قاطع تر و کوبنده تری است. نکته ی قابل توجه درباره ی نتیجه ی این مسابقه برگزیده شدن دو هنرمند از کشور آمریکاست، کشوری که از عوامل اصلی تولید و استفاده از سلاح هسته ای در جهان به شمار می رود؛ به نظر می رسد نخبگان جامعه ی آمریکا به استفاده ی از سلاح های هسته ای حساسند و این مسئله آن ها را نیز به نشان دادن واکنش واداشته است.

دومین جشنواره دایره خلاق / مبلمان شهری

دومین جشنواره دایره‌ی خلاق، بهمن سال 94 به کار خود خاتمه داد. جشنواره‌ای که نشان از توجه ویژه‌ی شهرداری و طراحان به برگزاری مسابقات تخصصی در حوزه مبلمان شهری دارد. برگزاری چنین جشنواره‌ای با سطح کیفی بالا از نظر اجرایی، نویدی برای طراحان صنعتی، معماران و دیگر طراحان فعال در این حوزه است. جشنواره‌ای که فرصت ارتباط هر چه بهتر طراحان و مشتریان بالقوه‌ی این محصولات یعنی سازمان‌هایی چون شهرداری را فراهم می‌کند.

 جشنواره طی دو روز و در پردیس سینما ملت برگزار شد؛ این نحوه‌ی برگزاری فرصت خوبی برای شرکت تمام افراد علاقمند به این حوزه از طراحی و بهره‌مندی از سخنرانی‌های در نظر گرفته شده بود. آثار برگزیده طی سه دوره داوری، انتخاب و به صورت ساخت نمونه‌ی اولیه بر اساس ابعاد و مواد نهایی در معرض دید عموم قرار گرفت. ارائه‌ی آثار در محوطه باز پردیس ملت فرصت خوبیست برای دعوت عموم مردم برای بازدید. این نوع ارائه تاکیدی است که این آثار محصولاتی صرفا نمایشگاهی و هنری نیستند، بلکه  محصولاتی هستند زاده خلاقیت و هنر هنرمندان برای استفاده کاربران خود در فضای شهری.

هنگام حضور در سالن همایش و با توجه به تعداد دانش آموختگان حوزه‌های مختلف هنری به خصوص رشته‌های مرتبط با این حوزه کاری، انتظار حضور پررنگ‌تری می‌رفت. شرکت در این جشنواره‌ها که با زحمت و پیگیری بسیاری برگزار می‌شوند خود می‌تواند کلاس درسی باشد که طراحان نباید آن را به راحتی از دست دهند. امیدواریم دایره‌ی خلاق، قوی‌تر از گذشته به فعالیت خود ادامه دهد و شاهد حضور آثار منتخب آن در سطوح مختلف شهری باشیم.