پیامبران / علی هاشمی

پیامبران، پیام آوران سخن خداوند نزد مردم هستند. فرستاده ی خداوندی که سرچشمه ی همه ی خوبی ها و صاحب تمام صفات حسنه و منشا همه ی زیبایی هاست.

تصاویری که داستان زندگی پیامبران را نمایش می دهند، چه در نقاشی و تصویر سازی و چه در سینما و انیمیشن، باید بسیار حساب شده و با دقت اجرا شوند و گویای معنویت، پاکی و زیبایی خاص این موضوع باشند. اگر هنرمند مهارت و دانش لازم را در ایده پردازی و اجرا نداشته باشد، ممکن است در ذهن مخاطب (مخصوصا مخاطب کودک و نوجوان) برای همیشه تصویری منفی و یا اشتباه نقش ببندد.
تصاویر این پست مربوط به آثار علی هاشمی با موضوع زندگی پیامبران است. ترکیب بندی های بسیار ساده، استفاده از خطوط خشک و رنگ آمیزی با رنگ های کدر تصاویر را در چشم کودک دل گیر و خسته کننده کرده است. طراحی صورت ها وچشمانی که کاملا سیاه ترسیم شده اند نیز فضای تصاویر را از حالت معنوی خارج کرده و کمی وحشت آور کرده است. در کل می توان گفت این مجموعه دارای جذابیت بصری کافی برای مخاطب کودک و نوجوان نیست اما شاید به کار بردن این سبک در تصویر سازی بعضی داستان ها و برای مخاطب بزرگسال موفق تر باشد.

کودکانه های خیال انگیز / فرشته نجفی

فرشته نجفی، دارای مدرک کارشناسی ارشد تصویر سازی می باشد. وی در بسیاری از نمایشگاه های داخلی و خارجی شرکت کرده و برنده ی جوایز متعددى شده است.

آنچه در تصویر سازی های فرشته نجفی دیده می شود، دنیایی کودکانه و خیال انگیز با جزئیات و اتفاقات فراوان و سرشار از احساسات لطیف هنرمند است. نجفی بدون رعایت نسبت واقعی اندازه ها در تصاویر و استفاده از چند زاویه ی دید در یک اثر و نیز رنگ آمیزی با طیف رنگی گسترده با اکرلیک، فضا را به فضایی خیال انگیز تبدیل کرده و شخصیت پردازی های تصویرسازی هایش هم ساده و متناسب با روحیات کودکان است.

تلفیق فضاهای گوناگون در آثار فرشته نجفی نه تنها باعث گیج شدن مخاطب و پیچیدگی اثر نشده، بلکه باعث شده آثار مخصوصا برای مخاطب کودک، ساده و قابل فهم شود و حتی این ویژگی، آثار وی را به مجموعه ای منحصر به فرد تبدیل کرده است.

مجموعه طراحی شخصیت / کیان کیانی

شخصیت های این مجموعه موجوداتی عجیب و غریب و ترکیبی هستند اما هر کدام ویژگی های شخصیتی خود را دارند. در واقع بی دلیل اینگونه طراحی نشده اند و تمام اجزای صورت و بدنشان از ویژگی های درونی آن ها سخن می گوید. بعضی با هوشند و بعضی کند ذهن، بعضی بدذات و زیرک اند و بعضی خوش قلب و مهربان و... . به واقع این توانایی یک هنرمند است که موجوداتی خلق کند که هرکدام ویژگی هایی منحصر به فرد داشته باشند و با نگاه کردن به ظاهر آنها بتوان باطن آنها را حدس زد.

کیان کیانی، دارای مدرک فوق دیپلم انیمیشن است. وی ده سال است که در زمینه ی طراحی شخصیت، طراحی فضا، طراحی صدا و استوری بورد فعالیت می کند. این هنرمند جوان معتقد است قبل از طراحی(چه طراحی فضا و چه طراحی شخصیت) ابتدا باید درباره ی ابعاد مختلف فضا یا شخصیت اطلاعاتی جامع جمع آوری کند. البته از آنجا که کیان کیانی در فضاسازی نیز تجربه دارد، شخصیت ها را در فضای مناسب با موضوع طراحی کرده و این نکته به همراه رنگ آمیزی حساب شده و استفاده از هارمونی رنگ ها به جذابیت کار ها افزوده است.

بیان نو / گروه دیوار سفید

در سال های اخیر بسیارند تصویرسازان جوان و با استعدادی که فعالیت های با ارزشی در خدمت به ادبیات کشورمان انجام داده اند. مجموعه آثاری که در این پست مشاهده می کنید، مربوط به تعدادی از این هنرمندان است که گروه نو پای دیوار سفید را تشکیل می دهند. بیشتر آثار این گروه برای کودکان تصویر شده و فضایی شاد و سرزنده دارند.

زبان این تصاویر، نو و تا حدودی مدرن است. البته نه از نظر محتوا، بلکه از نظر ترکیب بندی و رنگ آمیزی. اما این فضای مدرن باعث نشده که ارتباط تصاویر با مخاطب ضعیف شود و موضوعات قابل درک نباشند. فضا های شاد و نوع رنگ آمیزی و شخصیت پردازی ها باعث جذابیت این آثار شده است و البته نباید تنوع بین کارها را نادیده گرفت.هر کدام از این آثار ترکیب بندی، فضاسازی و رنگ آمیزی شخصی هنرمند خالقش را دارد و سبک و فضای تکراری ندارند. شخصیت ها نیز طوری طراحی شدند که می توانند با هر قشری و هر ملیتی ارتباط برقرار کنند و گویای موضوع داستانشان باشند.

نشریه مجازی دیوار سفید که متعلق به این گروه است در راه معرفی استعدادهای خلاق قدم برداشته و هدف خود را ارائه ی آثار تصویر سازان و در دسترس گذاشتن آنها برای ناشران، گالری داران و هنرمندان اعلام کرده است.

چهره نگاری شهدا در نقاشی معاصر

بر خلاف تصور عامه، چهره نگاری(نقاشی پرتره) یکی از سخت ترین گونه ها در نقاشی است. در این گونه(ژانر)، نقاش باید علاوه بر تبحر در ترسیم چهره، فهم درستی از شخصیت مورد نظر داشته باشد و اصول اساسی نقاشی مثل فضاسازی، ترکیب بندی عناصر و ترکیب بندی رنگ را بداند.

در نقاشی چهره ی شهدای گرانقدر، اهمیت این موضوع بیشتر می شود. از طرفی فضاسازی به گونه ای هنرمندانه باید صورت بگیرد که موضوع اصلی(چهره ی شهید) نادیده گرفته نشود و از طرف دیگر، عناصر موجود در اثر باید در خدمت شناساندن شهید به مخاطب باشند.

در برخی از آثار به نمایش درآمده در این پست نه تنها فضاسازی به درستی صورت نگرفته، بلکه به نظر می رسد خالق اثر، تبحر چندانی در طراحی و کاربرد رنگ نداشته است. 

در این بین اما شاهد نمونه های خوبی هم هستیم. مثلا در اثری که مربوط به شهید کاظمی است؛ هنرمند با ترسیم پس زمینه ی آسمان و پرواز کبوتران سفید، شاید به نوعی خواسته نحوه ی شهادت ایشان را نشان دهد. همچنین در عکسی که برای این نقاشی انتخاب شده، لباس سپاه بر تن ایشان است که مخاطب را با این شهید بیشتر آشنا می سازد، ضربه های قلم نیز یکی از نکات مثبت این اثر محسوب می شود. هرچند شاید اگر تضاد میان رنگ ها بیشتر بود، نقاش در ارائه ی اثر خود موفق تر می نمود.

حروف در هم تنیده / محمد سعید نقاشیان

هر هنرمند سلوک فردی ای دارد که خواه ناخواه در اثرش نمایان می شود و این سلوک همیشه توسط مخاطب دیده یا فهمیده نمی شود.

نقاشی خط یکی از آن هنرهایی است که شاید تکلیف مخاطب عادی با آن روشن نباشد، هنری که هم نقاشی است و هم خط. در این گونه آثار هنرمند از خوشنویسی، به شیوه ی مرسوم آن و برای نگارش شعر یا مطلبی استفاده نمی کند؛ بلکه حروف یا کلمات را عناصر بصری ای می داند که به واسطه ی آن ها مفهوم مورد نظر خود را به نمایش می گذارد. در واقع در نقاشی خط خوانش کلمات آنقدر ها موضوعیت ندارد، بلکه کارکرد آن ها در چیدمان کلی اثر است که مهم می شود.

تبعا هنرمندی که وارد این حوزه می شود هم باید به اصول خوشنویسی آشنایی داشته باشد و هم درک دستی از چیدمان عناصر(کمپوزوسیون)؛ محمد سعید نقاشیان از جمله هنرمندانی است که به این دو مسلط است، گواه این ادعا ۲۵ سال فعالیت حرفه ای او در زمینه ی خوشنویسی سنتی و ۱۸ سال تجربه ی وی در خوشنویسی خط معلی است. نقاشیان در دانشگاه نیز به تحصیل رشته ی گرافیک پرداخته که در شناخت درست او از ترکیب بندی نقش مهمی دارد. وی نقاشی خط را با صورتی مدرن و با استفاده از حروف فارسی، هم بر مبنای خوشنویسی سنتی و هم خوشنویسی نو تر(خط معلی) به مخاطب ارائه می دهد.

در آثار نقاشیان میان موضوع و نقاشی خط ترسیم شده ارتباط وجود دارد، مثلا در یکی از آثار او با نام موج، به کمک رنگ و چیدمان، این مفهوم در ذهن مخاطب زنده می شود، یا در اثر دیگری به نام میترا(خورشید) با چیدمان درست حروف، تصویر خورشید به ذهن متبادر می گردد. وی در سایت شخصی خود می نویسد: "من در آثارم بیشتر سعی کردم به فلسفه ی وجود خط بپردازم و با شناخت درست نسبت به حروف و شان نزول حروف و باطن حروف و فلسفه وحدت وجود از نگاه بزرگان و عرفای شیعه، دست به خلق آثاری با این تفکر و اندیشه بزنم."

به نظر می رسد که در پس این حروف در هم تنیده، چیزهایی هست که به درست یا غلط، شاید برای هیچ کس جز خود هنرمند فهم شدنی نیست.

برای آیلان / جمعی از هنرمندان

دریا پیکر بی جان آیلان را به ساحل آورد، تا این کودک سه ساله نماینده‌ای باشد از هزاران انسان بی گناهی که به خاطر وحشی‌گری تروریست و حامیان غربی‌اش، راه مهاجرت در پیش گرفتند و در دریایی میان مبدا و مقصد غرق شدند.

پس از انتشار تصویری تاثیرگذار از آیلان توسط خبرنگار ترک، رسانه‌های جهان بعضی از روی وجدان، بعضی از روی رفع تکلیف و عده‌ای برای گرفتن دست پیش به پوشش خبری آن پرداختند. اما این گزاره‌های خبری هیچ‌گاه نمایش‌دهنده‌ی همه‌ی واقعیت نیست که اگر بود، این حجم از ظلم و تجاوز در روز روشن انکار نمی‌شد. بخش مهم‌تر این اتفاق، حرکت خودجوش هنرمندان سراسر دنیا بود که هر یک به فراخور دریافت‌ خود تصویری از ماجرا ترسیم کرده‌اند. هنرمندان تجسمی با حفظ تصویر اصلی نیلوفر دمیر،‌ فضای تصویر را به سلیقه‌ی خود تغییر دادند و با ابزارهای هنر یعنی استعاره ، کنایه و تشبیه، سعی در نمایش لایه‌های عمیق‌تری از حادثه داشتنه‌اند. بعضی برای رویاهای غرق شده‌ی کودک سوری مرثیه سروده‌اند، بعضی آیلان را با پای تخیل به صحن سازمان ملل کشانده‌اند و گروهی در پی بیان برداشت سیاسی خود بوده‌اند. کاریکاتور، نقاشی، کلاژ، تصویرسازی و مجسمه از جمله قالب‌های فعالیت هنرمندان در این چند روزه بوده است.