نشریه خط

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

پیش ‌نهاد ویژه

توسط زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷

در آستانۀ جام‌جهانی فوتبال ۲۰۱۸، خانه طراحان انقلاب اسلامی با راه اندازی کمپین «با هم قهرمانیم» مجموعه پوسترهایی را با همین عنوان و با شعار «یک ملت، یک ضربان» طراحی و اجرا نموده و در سطح شهر به اکران در آورده است. هدف از راه اندازی این کمپین حمایت از تیم ملی فوتبال ایران و تأکید بر وحدت و انسجام ملی به عنوان یک عنصر پیشبرندۀ مهم است، که حاصل آن پیشرفت و پیروزی ایران و ایرانی در تمامی عرصه‌های ورزشی و غیر ورزشی می‌باشد. گفتنی است این روزها تعدادی از این آثار بر فراز بزرگ‌ترین دیوارنگارۀ کشور در میدان حضرت ولی‌عصر‌(عج) نیز به نمایش درآمده‌اند، تا بیش از پیش حال و هوای فوتبال را با چاشنی وحدت و همدلی همراه سازند. 

محمدرضا دوست محمدی، محمد شکیبا، سینا رعیت‌دوست، محمود آراسته‌نسب و محمد تقی‌پور از جمله طراحان و عوامل ساخت پوسترهای «با هم قهرمانیم» می‌باشند.

مینا مختارزاده ؛ ۲ مرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۰ خرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷
زهره حاضری ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷

۲۹ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «عکاسی مستند» ثبت شده است

هر روز افغانستان/مرتضی هراتی

تاریخ نشر : يكشنبه / ۵ دی ۱۳۹۵

آنچه عکاسی خیابانی را از عکاسی مستند متمایز می کند، پیش شرط های شکل گیری این نوع از عکاسی است. حضور مردم، محیط های عمومی، لحظاتی غیر قابل پیش بینی و کنش هایی غیر منتظره... همه از ارکان اصلی عکاسی خیابانی هستند.

و این همان «لحظه قطعی» بود که برای اولین بار در فریم های هنری کارتیه برسون دیده شد. 

مرز عکاسی مستند و عکاسی خیابانی بر سر تفاوت هایی است که در انتخاب آگاهانه ی لحظه و سوژه و مفهوم و معنای عکس خود را نشان می دهند. هرچند در این چند خط قصد بررسی تفاوت ها و شباهت های این دو گونه از عکاسی را نداریم اما به بهانه ی تصاویر مرتضی هراتی، گذری کوتاه بر عکاسی خیابانی کردیم. مرتضی هراتی مقیم افغانستان است و سال هاست که از علاقه ی خود به عکاسی خیابانی می گوید. تصاویر او هر چند ممکن است به تمام معنا در حیطه ی عکاسی خیابانی نگنجند اما تلاشی است از ثبت لحظه های زیبا که حضور عنصری انسانی در آن دیده می شود.

شاید همین بار انسانی و انتخاب زیستگاه خاصی که او برای عکاسی اش انتخاب کرده، اولین پارادوکس با عکاسی خیابانی باشد و تصاویرش را به عکاسی مستند نزدیکتر کند. چرا که بیش از آنکه در برگیرنده ی صرف حضور انسان باشد ،دربرگیرنده مفاهیم انسانی است.

حضور هدفمند دوربین در میان انسان هایی رنج دیده و زحمت کش با سابقه طولانی در فقر و جنگ، فریم های این عکاس را تبدیل به سندهایی می کند برای شهادت مظلومیت قوم افغان.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ دی ۹۵ ، ۰۳:۲۱
مهدیه اصلانی

نگاه به زمین از فراز آسمان / گئورگ ژرستر

تاریخ نشر : يكشنبه / ۵ دی ۱۳۹۵

در سال‌های میان ۱۹۷۰-۱۹۹۰ م، تصاویر خیره‌کننده‌ای از جاذبه‌های طبیعی چون کوه‌ها، دریاچه‌ها و ... به صورتی که هیچ‌گاه هیچ‌کس آن را بدین شکل تصور نکرده بود، دیده شد؛ گویی با چشم عقاب از ورای یک شیء نوک تیز به جهان بنگری! قابل تأمل آنجاست که رؤیت چنین تصاویری، پیش از انتشار تصاویر ماهواره‌ای و نقشه‌برداری آنلاین و دنیای هواپیمایی مدرن بوده است. این شد که گئورگ ژرستر در سال ۱۹۷۵ م سبک نوین عکاسی را بنیان نهاد و آن را "نگاه به زمین از فراز آسمان" نامید.
اولین خاست‌گاه این عکس‌ها، تقویم های دفتر هواپیمایی سوییس، یکی از معتبرترین‌های زمان خویش در جهان، بوده است. او به مدت ۲۰ سال بر فراز بیش از صد کشور جهان پرواز کرد و از عکس‌های هوایی، هنری ساخت که برایش شهرت جهانی به بار آورد. او تصاویر خود را توسط بزرگ‌ترین مطبوعات بین‌المللی مانند نشنال جئوگرافیک، استرن، فوکوس و ... منتشر نمود و در سال ۱۹۷۶ م موفق به دریافت جایزه معتبر نادار شد. ژرستر علاوه بر این که عکاس بی‌نظیری بود، در زیبایی‌شناسی پیش‌رو و پیش‌گام بوده است. شیفتگی او به اشکال هندسی انتزاعی و بازی رنگ‌ها که از بالا دیده می‌شود نیاز به جهان‌بینی و بصیرت دارد. او با عکس‌هایش ضمن ایجاد درک بهتر تکامل ساختارها و اشکال زندگی، سعی در شناخت زیبایی منحصر به فرد سیاره آبی و تحمیل احترام به آن را نیز داشته است. این مهم نمونه‌ای است مستند از تأثیر دخالت انسان در چرخه محیط زیست. همانند تصاویر آسمانی باشکوه ایران که در نمایشگاه کیهان زوریخ به نمایش گذاشته شد و اخیراً در فرهنگسرای نیاوران نیز این آثار در معرض دید ایرانیان نیز قرار گرفت؛ که در نوع خود اتفاق مبارکی است.

منبع: برگرفته از سخنان "ژان فیلیپ جوتزی"، رایزن فرهنگی سفارت سوییس در پاریس...

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۵ دی ۹۵ ، ۰۳:۰۴
محدثه آهنی امینه

نا-پیدا/اعظم شادپور

تاریخ نشر : يكشنبه / ۱۴ آذر ۱۳۹۵

همیشه برای پنهان کردن، چیزهایی هست؛ چیزهایی که آشکارا پنهانشان کرده‌ایم. برای ندیده شدن، همیشه پنهان کردن، راهِ چاره نیست. گاهی چیزها از فرط دیده شدن، از دیدِ ما پنهان شده و تبدیل به امرِ روزمره می‌شوند. چیزها، با ناپیدا‌شدن، نادیده گرفته‌شدن و بخشی از اثاثیه‌شدن، روزمره می‌شوند.

عکس‌هایِ اَعظم شادپور، این ویژگی را دارد؛ نه آنقدر ناپیدا که به چشم نیایند و نه آنقدر پیدا که دیده شوند!  قابِ عکس‌های او، پنجره های آپارتمان‌های شهرک اکباتان هستند. پنجره‌هایی خاکستری که وقتی از کنارشان عبور می کنی، به خاطرِ فاصله و ارتفاع، قادر به دیدنِ دنیای پشتِ پرده‌هایش نیستی؛ در صورتی که درمجموعه ی ناپیدا، دنیای هردو سمت پرده پیداست. اشیاءِ پشت پرده، بخشی از اسبابِ خانه و ساکنین آن است. وسایلی که در مرزِ میان بودن و نبودنشان، دچار دلتنگی می‌شویم. آنها بخشی از خاطراتِ ما را حمل می‌کنند. بارِ نوستالژیکِ اشیاءِ پشت پنجره مانند آینه-شمعدان قدیمی، چراغِ قدیمی، چند جلد کتاب و حیوانِ تاکسی درمی شده و... که برای زندگی امروز از مُد افتاده است؛ اما هم‌چنان به‌واسطه ی خاطراتی که با خود حمل می‌کنند، بخشِ با ارزشی از زندگی ما محسوب می‌شوند. این بخش از زندگی، همواره با ماست. همان‌طور که در این عکس‌ها می‌بینیم، اشیا در پیداترین حالت (پشتِ شیشه ی شفافِ پنجره) که بیرونی‌ترین بخش خانه است و درونی و پنهان‌ترین حالت (پشت پرده) قرار داده شده‌اند. عکاسی از امور روزمره زندگی، همواره رازهای پنهان شده در خلالِ زندگی را برملا می‌کند.

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۴ آذر ۹۵ ، ۰۰:۵۳
کلثوم پیامنی

لحظه ناقطعی/ بازخوانی تصاویری از دوران دفاع مقدس

تاریخ نشر : دوشنبه / ۱۷ آبان ۱۳۹۵

بازخوانی تصاویر قدیمی همیشه نیازمند رویکردی جهت دار و محتوا محور است. اکران دوباره آنچه که بارها به واسطه ی رسانه های مختلف منتشر شده است با نوع نگاهی تازه می تواند دوباره مخاطب را به چالش نگریستن دعوت کند . 

«لحظه نا قطعی» از این دست است؛ نمایشگاهی از آثار چند عکاس دوران دفاع مقدس که با رویکرد زیباشناسانه، چیدمانی از تصاویر را در نگارخانه ی تم روبه روی مخاطبان قرار داده است.

این نمایشگاه منتخبی  از آثار جاویدالاثر کاظم اخوان، شهید سعید جانبزرگی، شهید محسن چوبدار، احسان رجبی و مهرزاد ارشدی است که تحقیق و نمایشگاه‌گذاری‌ آن توسط رهام شیراز مدرس عکاسی در دانشگاه و همیاری روزبه ملکی کارشناس ارشد رشته عکاسی صورت گرفته.


لحظه نا قطعی در بیانیه خود می گوید : «اگر عکاس خیابانی را شخصیتی بدانیم که به واسطه‌ی مواجهه‌اش با فضاهای شخصی دیگران در یک عمومی‌ مانند خیابان به قاب‌های ذهنی‌اش دست پیدا می‌کند، عملکرد عکاس -ـ رزمنده‌های این مجموعه بسیار نزدیک به عکاسی خیابانی است؛ با این تفاوت که مواجهه‌ی عمیق آنها در این عمومیِ خاص (خط مقدم)، بسیار تابع شهامت شان برای نفوذ و احاطه به روح اتفاق‌های پرتنشِ جنگ است.»


آنچه که از خاطره این تصاویر دیده شده در برهه های خاص زمانی در ذهن ها باقی مانده، مستنداتی است که در زمان خود حاوی واقعیت های سال های متمادی از عمر مردم این سرزمین است که در پی جنگی تحمیل شده، تغییرات خواسته و ناخواسته ای کردند. 

وحال نگاهی دوباره با گونه ای خاص از مستند به آنچه مستند جنگ خوانده میشود می تواند طراوتی در این حوزه ایجاد کند . 

نمایشگاه «لحظه نا قطعی» تا ۱۹ آبان ماه در نگارخانه تم برپاست .

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۷ آبان ۹۵ ، ۰۰:۱۵
مهدیه اصلانی

به نام زیتون/حسین مرصادی

تاریخ نشر : دوشنبه / ۱۲ مهر ۱۳۹۵

نمایشگاه «به نام زیتون» چندی پیش در گالری خانه‌عکاسان ایران برگزار شد و ۴۵ قطعه عکس از حسین مرصادی به نمایش گذاشته شد. این عکس‌ها روایتی تصویری از نبرد نصر(۲) است که بهمن ماه سال گذشته در شمال حلب انجام شد و به فتح دو شهر نبل والزهرا انجامید و از مهمترین فتوح نبرد سوریه است.
حسین مرصادی ابتدا به عنوان رزمنده به سوریه سفر کرده و بعداً با ترغیب شهید کوچک‌زاده به عکاسی از عملیات و اتفاقات بعد از آن پرداخته است. مرصادی عکاس- رزمنده روزنامه کیهان هستند.
آنچه که در نگاه اول توجه مخاطب را جلب می‌کند نحوه ارائه عکس‌ در نمایشگاه است. تعداد متناسب عکس‌ها، قاب و پاسپارتو، کیفیت چاپ  و نحوه چیدمان عکس‌هاست. اگرچه ظرفیت گالری خانه عکاسان برای نمایشگاه گروهی متناسب است اما نمایش ۴۵ قطعه عکس از یک هنرمند قدری حوصله مخاطب را سر می‌آورد. نمایشگاه به نام زیتون با ارائه چهل و پنج عکس در قاب‌های سیاه  و حداقل فضای مناسب بین قاب‌ها، فضای تیره، شلوغ ، و پرازدحامی را بوجود آورده بود.
بخشی از عکس‌ها به رزمنده‌ها در جریان عملیات می‌پرداخت و بخشی به شادی و ناراحتی زنان سوری از شهادت نزدیکان و آزادسازی شهرشان. روایت تصویری مرصادی از عملیات‌ها و مبارزه رزمندگان بسیار ناقص و با ضعف‌های جدی در ترکیب‌بندی و تکنیک همراه بود و این مسئله شاید ناشی از کم تجربه بودن عکاس در حضور در وضعیت بحران به عنوان عکاس مستند جنگ باشد. عکس‌های دیگر مرصادی که بعد از فتح نبل و الزهرا  در میان غم و شادی زنان و کودکان عکاسی شده‌است به مراتب بهتر از گزارش تصویری او از عملیات‌هاست. این نکته نیز حائز اهمیت است که این عکس‌ها تنها عکس‌های گرفته شده از فتح نبل و الزهرا است. تدابیر شدید امنیتی مانع ورود عکاسان به مناطق عملیاتی است و مرصادی به عنوان رزمنده این اقبال را داشته است که با توجه به سوابق عکاسی‌اش هرچند با محدودیت‌هایی به تهیه گزارش تصویری از عملیات نصر۲ بپردازد.
 و اما توصیه‌ای برای عکاسان خبری از زبان یوجین اسمیت: تقریبا هر هنرمند عکاس که در حرفه‌ی خبرنگاری کار می‌کند، آرزودارد عکس‌هایش در طول تاریخ باقی بمانند و ازعمر مهم اما کوتاه مدت یک نشریه پا فراتر بگذارند. او فقط با آمیزش «نفوذ عمیق به درون خصوصیات موضوع» و «کمال ترکیب‌بندی و تکنیک» -انسجام لازم برای هر شاهکار عکاسی- می‌تواند به این مهم دست یابد.

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۲ مهر ۹۵ ، ۱۵:۱۳
کلثوم پیامنی

«برای تهیه متن و در راستای به دست‌آوردن اطلاعاتی مانند تاریخ جریان‌های عکاسی، نام عکاسان و همچنین موارد فنی، از دو کتاب مرجع بسیار مهم  دانشنامه عکاسی در قرن نوزدهم و دانشنامه عکاسی در قرن بیستم از انتشارات روتلج انگلستان از معتبرترین منابع تاریخ عکاسی، استفاده شده است».
ملکیان علاوه بر پرداختن به اصطلاح زمین‌نگاری جدید New Topographics، « واژه‌ی مکان‌نگاری را نیز نه در اشاره به جریان و رویدادی خاص، بلکه به معنی فعل عکاسی کردن از یک مکان در این کتاب مورد استفاده قرار داده است. در تعریف اخیر، یک اثر مکان‌نگاری دارای ویژگی‌های مشخصی است: وسیع است مانند چشم‌انداز یا محدود است مانند یک کوچه؛ ماهیت شخصی را نمایان می‌کند مانند یک کوه و یا یک ساختمان و یا مکان بی‌مرزی را به تصویر می‌کشد، مانند یک دشت؛ و در ‌‌نهایت به شیوه‌ی سیاه و سفید تهیه شده‌است و یا به شیوه‌ی رنگی».
مؤلف شرح و صورت بندی رویکردهای پیشتاز مکان‌نگاری را بر اساس سیر تاریخی اتفاقات و جریان‌های رسانه‌ی عکاسی نگاشته است. او مکان‌نگاری را از اولین عکس ثبت ‌شده تاریخ (نمایی از پنجره‌ای واقع در لاسگراس ۱۹۲۶.م) توسط ژوزف نیسفور نی‌پس در قرن نوزدهم آغاز و با مکتب دوسلدورف و آندریاس گورسکی در قرن بیستم به پایان می‌برد.
کتاب مکان‌نگاری عکاسانه؛ خاستگاه‌ها و رویکرد‌ها به ترجمه و نگارش علیرضا ملکیان از سوی مؤسسه‌ی فرهنگی-پژوهشی چاپ و نشر نَظَر منتشر شد. این کتاب در ۱۲۰ صفحه گلاسه و رنگی چاپ شده و در پیوست آن، اطلاعاتی تکمیلی درباره عکاسانی که در متن بر نام آن‌ها تاکید شده در اختیار خوانندگان قرار داده شده است. در این پیوست منابع با نگاه بازتر و فارغ از موضوع کتاب انتخاب شده‌اند تا وجوه نسبتاً متفاوتی از فعالیت عکاسانِ مکان‌نگار را نمایندگی کنند. خواندن این کتاب برای بدست آوردن نگاهِ کلی به یک جریان و شکل مهم از بدنه عکاسی از گذشته تا به امروز دارای اهمیت است و به علاقه مندان به عکاسی توصیه می‌شود.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۶ مهر ۹۵ ، ۱۳:۳۵
کلثوم پیامنی

انجمن اهدای عضو این سال‌ها تلاش‌های زیادی برای فرهنگ‌سازی جهت اهدای عضو به بیماران نیازمند و در انتظار پیوند انجام داده است، از جمله ساخت فیلم و رسانه‌ای کردن خبر اهدای اعضا هم‌وطنانی که مرگ مغزی شده‌اند اما در کنار تمام این تبلیغات اعلام کرده است: طبق آمار جهانی، نیمی از موارد مرگ مغزی می توانند اهدای عضو نمایند در حالیکه سالانه فقط یک چهارم موارد به اهدای عضو می رسند.
لذا در جهت فرهنگ‌سازی برای اهدای زندگی،  این‌بار زبان هنر به عنوان زبان لطیف و گویا در اولین جشنواره هنرهای تجسمی نفس به بیان زیبایی های این کار خداپسندانه و زندگی‌بخش پرداخته است. در این جشنواره کلیه هنرمندان رشته‌های تجسمی از جمله عکاسی شرکت داشته‌اند و آثار برگزیده مرداد ماه سال جاری در خانه هنرمندان به نمایش گذاشته شد. در بخش عکس، اثر نگار لطیفیان، دانشجوی دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران برگزیده اول جشنواره شد. نگار لطیفیان در این اثر به معضل فروش کلیه و کبد پرداخته است. عکس‌های او دیوارنگاره‌هایی هستند که از کوچه شهید حسینی واقع در خیابان ولیعصر برداشته شده‌اند. دیوارهای این کوچه پر از آگهی‌های غیرمجاز و غیرقانونی فروش اعضا هستند، کاری که با اهدای عضو مصدوم مرگ مغزی کمتر شاهد آن خواهیم بود و چه بسا بیشتر نیاز پیوند از طریق اهدای عضو این عزیزان مرتفع شود.
لطیفیان سرتاسر کوچه به طول هفت متر را بصورت متوالی عکاسی کرده است. و با کنار هم قرار دادن عکس‌ها، طوماری از آگهی‌های غیرمجاز را در صفحات کتابی آکاردئونی کنار هم آورده است. کتاب عکس‌های او طومار زندگی است. طومارزندگی کسانی که برای زنده ماندن در آن خود را خریده یا فروخته‌اند. همان‌طور که هنرمند با نحوه ارائه اثرش به ما یادآوری می‌کند کتاب کوچه شهید حسینی نیازبه نگاهی ذره‌بینانه و با توجه و دقت بیشتری به معضلات اجتماعی دارد.

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۴ مهر ۹۵ ، ۰۰:۲۴
کلثوم پیامنی
زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۸ اسفند ۱۳۹۶
کلثوم پیامنی ؛ ۱۹ آبان ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۱۱ مهر ۱۳۹۶
زهرا اردکانی ؛ ۵ مهر ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۲۰ شهریور ۱۳۹۶
درباره خط
چگونه با خط هم‌کاری کنیم؟
دوستان خط
تماس با خط
طراح قالب : گلبرگ دانلود