ظرفیتها درمحصولات کودکان(2)/ دلیجان

نقد محصولات دلیجان، کار چندان ساده‌ای نیست. این شرکت قدیمی و پر سابقه که تولیدکننده‌ی محصولات حمل کودک ازجمله کالسکه، کریر، صندلی ماشین، سه‌چرخه و محصولات دیگر مانند صندلی غذا، روروئک و نی‌نی لای است، یکه‌تاز بازار داخلی است. پیش از تولید مجموعه روما، کالسکه‌های این شرکت طراحی قوی و به‌روزی نداشت و صرفاً به‌عنوان یک محصول تولید ملی باقیمتی بسیار مناسب‌تر از مدل‌های خارجی، گزینه‌ای قابل‌بررسی برای خانواده‌های ایرانی بود. ولی آخرین‌مدل دلیجان نشان داد که تولیدکنندگان این شرکت حرکتی روبه‌جلو برای رقابت پذیرترشدن محصولات خود با محصولات خارجی آغاز کرده‌اند.
مدل روما از چند جهت قابل نقد و بررسی است. طراحی به‌روزتر آن نسبت به مدل‌های قبلی و قابلیت‌های جدیدی مانند قرارگیری کریر بر روی کالسکه و تبدیل نشیمن اصلی کالسکه به‌عنوان کری کات که به آن اضافه‌شده است انتخاب این محصول ایرانی را برای خانواده‌ها راحت‌تر کرده است. طراحی فرمی آن نیز مشابه کالسکه‌های باکیفیت خارجی است و این خود دلیل دیگری برای اقبال به این مدل دلیجان است. کیفیت بدنه روبه بهبود است و پس از تولید اولیه‌ی این مدل، ایرادات فنی و ظاهری آن در سری‌های بعد تا حدودی برطرف شده است.
مهم‌ترین نقطه‌ضعف دلیجان که در مدل‌های قبلی هم دیده می‌شد، پارچه و روکش‌های کالسکه‌هاست که در این مدل نیز به‌شدت در ذوق خریدار می‌زند. دلیجان این مسئله را با جایگزینی روکش‌های دیگر شرکت‌ها بر روی اسکلت خود تا حدودی مرتفع کرده است ولی همچنان محصولات نهایی خود که با نام دلیجان فروخته می‌شوند روکش‌هایی باکیفیت بالا ندارند. هرچند که به نظر می‌رسد این مسئله نیز در حال برطرف شدن است. یکی از مسائل دیگر بعضی خریداران با محصولات دلیجان مشکلات فنی است که در بعضی محصولات دیده می شود و کار کردن با این محصولات را سخت می کند.اهمیت بیشتر به نرمی و انعطاف درمکانیزمها و کنترل کیفیت دقیق تر می تواند این مسئله را نیز مرتفع سازد.
یکی از بهترین و قابل‌قبول‌ترین محصولات دلیجان صندلی خودرو آن است که با کیفیت و ایمنی بالا حتی خریداران سخت پسند را نیز راضی کرده است. این محصول با طراحی زیبا و گیرا و تنوع رنگ بالا، نمره قبولی در طراحی را به خود اختصاص می‌دهد.
این شرکت با محصولات اخیر خود نشان داده است که مسیری روبه‌پیشرفت را هرچند آرام طی می‌کند و با همایت بیشتر مردم می‌تواند به شرکتی تراز اول تبدیل شود. البته سرعت بیشتر تغییرات در محصولات و راضی نشدن به محصولات فعلی، افزایش امکانات و زیبایی محصولات حتی بیش از محصولات خارجی و بها دادن بیشتر به طراحان داخلی می‌تواند اعتماد بیشتر مصرف‌کنندگان را برای این برند ایرانی فراهم آورد.

حیوانات در داستان ها / مهدیه صفایی نیا

در تصویرسازی برای کودکان زیاد پیش می آید که تصویرگر با توجه به داستان باید نقش های انسانی به حیوانات بدهد. نمونه های موفق این کار را در پویانمایی(انیمیشن) های تلویزیونی دیده ایم مانند "پسر شجاع"، "تام و جری"، "عصر یخبندان" و...
یکی از ویژگی های مهم آثار مهدیه صفایی نیا آن است که حیوانات به خوبی در آن ها نقش های انسانی به خود گرفته اند. مثلا روباهی که سوار دوچرخه است، گورخری که کتاب می خواند، حیواناتی که با هم بازی می کنند و... .
این کار در تصویرسازی آن قدر ها هم آسان نیست و هنرمند باید علاوه بر آشنایی کامل با دنیای کودکان، در طراحی و اجرای تکنیک نیز تجربه و مهارت کافی داشته باشد. حیوانات مهدیه صفایی نیا، هم دوست داشتی و مهربان به نظر می رسند و هم نقش های انسانی را به خوبی ایفا می کنند. به طوری که کودک هرگز به صفات واقعی موجودات و درنده خو بودن بعضی از آن ها در دنیای واقعی فکر نمی کند.
مهدیه صفایی نیا هنرمند فعال در تصویرسازی کودکان است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد تصویرسازی از دانشگاه هنر تهران است و تا کنون بیش از سی و پنج جلد کتاب کودک را تصویرسازی کرده است و با نشریاتی مانند قلک، سروش کودکان و... همکاری داشته است.

خیالات چندوجهی / نمایش‌گاه گروهی

خیالات ما چندین بعد دارند و ما هر بار در ابعاد گوناگونی خیا‌ل‌پردازی می‌کنیم؛ این را هنگام مطالعه‌ی یک داستان، تماشای یک تصویر و لمس یک مجسمه می‌توان دریافت و شاید بتوان گفت که هرچه سوژه‌ی ما دقیق‌تر شود خیال ما نیز محدودتر عمل خواهد کرد.
نمایش‌گاه خیالات چندوجهی تلاش سه هنرمند است که در آن، راوی داستان‌هایی چندگانه و مجسم شده‌اند. آن‌ها هر بار ابعاد متفاوتی از ذهن ما را درگیر اثر خود می‌کنند، تصویرسازی‌ها اجازه‌ی گسترش ذهن را داده و مجسمه‌ها خیالات ما را جمع‌‌و‌جور می‌کنند. معصومه اعتبارزاده، علی‌رضا اوجی و مسلم علم‌زاده در این آثار جالب و متفاوت خود سعی داشته‌اند که علاوه‌ بر نمایش‌گاهی بودن کارها، میان آن‌ها روایتی مفهومی ایجاد کرده و کل نمایش‌گاه را به یک اینسالیشن تبدیل کنند. البته این تلاش، به نظر خیلی موفقیت‌آمیز نبوده و لااقل در ابعاد و کیفیات نمایش‌گاه فعلی پاسخ‌گو نیست. چینش ساده و موزه‌وار آثار، آن‌ها را کمی از یک اثر اینستالیشن حساب‌شده دور می‌کند و اجازه نمی‌دهد که مخاطب خود را در دل داستان‌ها احساس کند. نمایش‌هایی این‌چنینی که ظرفیت‌های فانتزی، ساده و داستانی دارند، می‌توانند در جذب مخاطب کودک موفق باشند و اصلا مخاطب اصلی خود را کودکان ببینند، کما این‌که در بازدید کوتاه خود از گالری شاهد جذب شدن کودکان به آثار هم بودیم.
این نمایش‌گاه چندی پیش به مدت دو هفته در خانه‌ی هنرمندان ایران به نمایش درآمد و قرار بود که عواید حاصل از فروش آن‌ها نیز به مصارف خیریه برسد.

بچه های ایرانی قهرمانان ایرانی / خانه ی انیمیشن

قهرمانان هر کشور می توانند  نمایندگانی  از ارزش های اخلاقی، ملی، آیینی و دینی باشند. بروز چنین صفاتی در شخصیت های ابر قهرمان فیلم ها و کارتون های خارجی دیده می شود. برای مثال آمریکا با استفاده از ابرمردانی مانند سوپرمن، اسپایدرمن، بت من، مرد آهنی، مردان ایکس و غیره به رویارویی با دشمنان سیاسی یا ایدئولوژیک خود و ترویج  فرهنگی خاص می پردازد. این ابرمردان مرزهای فرهنگی میان کشورها را درنوردیدند  و طرفداران جهانی یافتند. چنین مسئله ای در ایران هم بارز است برای مثال کودکانی که دوست دارند مانند مرد عنکبوتی لباس بپوشند و... .در چنین شرایطی اگر قهرمان پروری ملی مبتنی بر ارزش های فرهنگی صورت نپذیرد چیزی ازهویت بومی و ملی  کشور باقی نمی ماند به طوری که کودکان و نوجوانان نسبت به ارزش های فرهنگ بومی خود بیگانه می گردند. ایران دارای مجموعه ای غنی از  قهرمانان ادبی است که با اقتباس از آن ها  کودک ایرانی  با فرهنگ اصیل خود آشنا می گردد. هم چنین  شخصیت های واقعی علمی، ورزشی، دینی و ایثارگران الگوهای مناسبی برای قهرمان پردازی هستند. در آغاز سال تحصیلی برگزاری نمایشگاه نوشت افزاردر کانون پرورش فکری قدمی کوچک در نمایش قهرمانان ایرانی برای کودکان بود . خانه ی انیمیشن هم همزمان  با تولید تیزرهای کوتاه و با دسته بندی مشخص درباره قهرمانان ورزشی، خلبانان، متخصصین، ثنا و ثمین و.... سعی کرده تا کودکان را به خرید این کالاها دعوت کند. علاقمندان میتوانند با مراجعه به سایت www.ghahreman.ir با این پویش همکاری کنند.

چندسالگی های من / گالری دید

عکاسان عکس هایی که در گالری دید، با عنوان "چند سالگی های من" می بینید کودکانی روستایی هستند که از امکانات بسیاری محرومند؛ اما به بهانه ی ایده ی خلاقانه خانم " شَهپر آرمات" فارغ التحصیل کارشناسی طراحی صنعتی و از عکاسان جوان به نام تئاتر و سینما با همکاری معلمان خوب مدرسه معرفت، این کودکان فرصت عکاس شدن یافتند.
هدف از برگزاری این نمایشگاه کمی متفاوت از دیگر نمایشگاه های عکاسی است. این نمایشگاه با فراهم کردن دوربین برای کودکان روستای مرزی آیرقایه (نقطه صفر مرزی ایران و ترکمنستان) و آموزش اولیه به آن ها، از آن ها خواست از روستای خود عکاسی کنند. حالا این عکس ها در افتتاحیه گالری دید با حضور و استقبال خوب افراد فعال در حوزه فرهنگ همچون حجه الاسلام شهاب مرادی و هنرمندان بسیاری چون حجت اشرف زاده، گلاره عباسی، لاله اسکندری و... در معرض دید عموم قرار گرفت. آثار به نمایش در آمده به نفع جمع آوری هزینه ساخت پلی در همین روستا به فروش رسیدند و بعد از اتمام نمایشگاه دوربین های عکاسی به کودکان برگردانده خواهد شد.
عکس ها با آنکه توسط کودکان گرفته شده، گاه ترکیب بندی زیبا و قابل توجهی دارند. تصاویری که طبیعت روستا را از نگاه کودکان به تصویر می کشند. این نمایشگاه بازخوردهای خوبی در رسانه ها داشته و استقابل خوبی از آن شده است. حاصل تلاش و زحمات بی دریغ دست اندرکاران این مجموعه لبخند و آرامش را به کودکان روستای آیرقایه هدیه داد و به نظر می رسد انجام کارهای عمرانی در روستاها تنها وابسته ی به دولت ها نیست و گروه هایی غیر از گروه های جهادی نیز می توانند در آبادی ایران عزیز سهیم باشند.

نویسنده همکار: مینا مختارزاده

کدوبدو/ مرتضی ناییجی، هاجر مهرانی

«کدو بدو» تولیدی از NAS است. تولیدات این شرکت در بردارنده ی نقدی اجتماعی است. از آثار این استودیو می توان به « دیرین دیرین» اشاره کرد. چنین تجربه ی موفقی باعث می شود تا سطح توقعات بالا برود. مخاطبین انیمیشن « کدو بدو» خردسالان هستند واین مجموعه  از نظر گرافیکی و حس و حال فضا  با تجربه ی قبلی این استودیو متفاوت است.  دیگر از دیالوگ کاراکترها و ته مایه ی ادبی خبری نیست بلکه بیشتر از طنز بصری و موقعیت های داستانی استفاده  شده است.
طراحی شخصیت های این مجموعه منحصر به فرد است. به گونه ای که همه ی ویژگی های شخصیت در یک مستطیل یا مربع خلاصه گشته، بافت یک میوه ی خاص مانند کدو، توت فرنگی و... در خود شخصیت ها دیده می شود و عکس دهان انسانی در کنار چشمان فانتزی وجود دارد. ترکیبی عجیب که شاید برای حافظه ی تصویری ایرانیان  جدید بنماید و در ابتدا هم کمی غریب باشد. هر شخصیت در هر قسمت پوششی مانند عینک، کلاه، سیگار، چمدان و... دارد که به وسیله ی آن شغل، نقش و جنسیت  کاراکتر مشخص تر می شود. طنز به کار رفته در این سریال پخته و منطقی به نظر می آید که نشان از یک گروه ایده پرداز است.
کلیشه های کارتونی و قهرمانانی که جهانی هستند مانند زورو یا دزد دریایی یک چشم، در کدو بدو بازتولید شده اند.  چنین نمایشی سبب می شود که ذهن مخاطب با دیدن یک علامت کوچک متوجه ویژگی های کاراکتر شود و ایجاد موقعیتی هجوآمیز از آن شخصیت به طنز این انیمیشن اضافه کند. چنین کاراکترهایی که شاید  بتوان به آن ها شخصیت های جهان وطن گفت در آثار ایرانی کمتر یافت می شوند. مشخص نیست که  بازنمود فرهنگی شخصیت های یاد شده  از نظر سازندگان اولویت داشته است یا خیر. آیا بهتر نبود از کاراکترهایی بومی استفاده می شد؟  اگر نه شاید مقیاس «ایرانی بودن» دستخوش تغییراتی است که حضور چنین شخصیت هایی هم طبیعی به نظر می رسد.
 به صورت کلی با مجموعه ای  یک دقیقه ای ، طنز و متفاوت از نظر گرافیکی  و شخصیت پردازی  روبرو هستیم که در پس خنده ای در طول زمان پخش پیامی منتقل می شود و اثر گذاری این پیام به دلیل موجز و طنز آمیز بودن بیشتر است.

انیمیشن کوکوبوبو/ رسول حسینی

کودکان زیر سن دبستان با دنیای نشاط انگیزشان یکی از گروه مخاطبین  شبکه  کودک و نوجوان هستند. انیمیشن هایی با تمرکز بر این رده ی سنی وجود دارد ولی تعدادشان در مقایسه با مدت زمان کلی پخش اندک است. به تازگی تولید انیمیشن های آموزشی ویژه مخاطبین زیر سن دبستان روندی جدی تر به خود گرفته است. رسول حسینی یکی از کارگردانان فعال در این زمینه در حال تولید سریال انیمیشنی با نام " کوکوبوبو" است. پای صحبت های او می نشینیم و با فضای این سریال و ویژگی های  انیمیشن مختص به خردسالان بیشتر آشنا می شویم.