جایگاه انیمیشن در جشنواره فیلم فجر

در سالی که به نام انیمیشن نام گذاری شده بود، حضور ۸ انیمیشن سینمایی در جشنواره فیلم فجر سبب شد تا بار دیگر پس از «شاهزاده روم» صحبت‌ها درباره انیمیشن‌ ایرانی و جایگاه آن‌ در جشنواره فیلم فجر جدی‌تر دنبال شود. با وجود این‌که «شاهزاده روم» در جشنواره سی و سوم ناملایمات بسیاری را از سر گذراند اما در اکران به موفقیت کم نظیری دست یافت و همین امر موجب شد تا سایر انیماتورها نیز با قوت بیشتری به کار خود ادامه دهند. البته تصور می‌رفت که مسئولین هم با نگاهی ویژه‌ و توجهی بیشتر به این حوزه بنگرند اما جشنواره سی و چهارم فجر نشان داد که همچنان آش همان آش است و کاسه همان کاسه!

عدم اکران پویانمایی‌ها در کاخ رسانه‌ای جشنواره و در نظر نگرفتن هیچ بخشی برای حضورشان، باعث شد تا سازندگان این هشت اثر طی نامه‌ای به شکلی محترمانه اعتراض خود را به این دیده نشدن اظهار کنند، که سرانجام آن به اکران محدود آثار در کاخ مردمی جشنواره ختم شد. در اختتامیه نیز دو جایزه ویژه بهترین کارگردانی و بهترین پویانمایی به ترتیب به حامد کاتبی برای «در مسیر باران» و محمد امین همدانی برای «فهرست مقدس» اعطا گردید.

هر چند سازندگان این آثار سودای سیمرغ نداشتند، اما توجه رسمی به حوزه مهم و تاثیرگذار پویانمایی اتفاقی است که هر چه زودتر بیافتد جلوی ضرر‌های فرهنگی بیشتر را می‌گیرد. در سینمای امروز جایگاه پویانمایی ها در میان ده فیلم برتر اکران جهانی است، چرا که دیگر به عنوان محصولی برای کودکان شناخته نمی‌شود و مخاطبان بزرگسال را نیز در بر می‌گیرد. مخاطب هشت اثر حاضر در جشنواره امسال فجر را هم بیشتر باید نوجوانان و بزرگسالان دانست، زیرا نوع داستان‌ها و شخصیت‌پردازی آثار به گونه‌ای است که بیشتر مورد توجه بزرگسالان واقع می‌شود. 

«در مسیر باران» ساخته حامد کاتبی، «پادشاه آب» اثر مجید اسماعیلی، «فهرست مقدس» ساخته محمد امین همدانی، «کله آهنی» به کارگردانی غلامرضا ملااحمدی، «ناسور» اثر کیانوش دالوند، «بازمانده» ساخته احسان طاهری، «قلب خورشید» به کارگردانی احمد علمدار و «نبرد خلیج فارس2» به کارگردانی فرهاد عظیما، هشت پویانمایی سینمایی راه یافته به جشنواره سی و چهارم فیلم فجر بودند که متأسفانه در سایه کم توجهی مسئولان به تلاش‌های چند ساله دوستان انیماتور، نادیده گرفته شدند. با این حال امیدواریم در سال آینده شاهد اکران عمومی حداقل یک یا دو اثر پویانمایی در سینماهای کشور باشیم تا این راه پر پیچ و خم کم کم همواره گردد و روزی انیماتورهای با استعداد ایرانی به جای کوچ در وطن بمانند و شکوفا شوند.

تصویر سازی با خطوط آزاد / ملودی هژبر سادات

ملودی هژبر سادات،نقاش و تصویر سازی خود آموخته است. آثار وی نوعی "doodle art" کمیک به حساب می آیند. ویژگی این نوع آثار طراحی روان و خطوطی آزاد است و هنرمند احساسات و روحیات خود را مستقیم بر روی صفحه ی کاغذ منتقل می کند. آثار پر جزئیات و رنگارنگ ملودی هژبر سادات، هر بار به بیننده اش اجازه ی کند و کاو و کشف جزئیات و اتفاقات تازه می دهد. شاید تک تک نقوش به تنهایی یک اثر ناب هنری به حساب نیایند اما وقتی همه ی جزئیات را در کنار هم مشاهده کنیم، اثری تاثیر گذار و جذاب از لحاظ بصری در نگاه بیننده به نظر می آید. با این که تصاویر شلوغ است اما رنگ آمیزی ریز جزئیات کاملا حساب شده و با رعایت انواع هارمونی های رنگی انجام شده است. یکی از آثار او تصویر سازی پوستر هوادار کوچک است که وی با توجه به موضوع پوستر که مربوط به اجرای برنامه ای در سراسر ایران بود ، در آن نماد هایی از شهر های مختلف به کار برده است. در واقع می توان گفت او بر جزئیات تمرکز دارد و این جزئیات هستند که به کل اثر موضوع می بخشند.

ملودی هژبر سادات در نمایشگاه های متعدد داخلی و خارجی شرکت داشته است. او هم اکنون در پاریس زندگی می کند و به نقاشی و تصویر سازی مشغول است.

لوگوتایپ / محمد صابر شیخ رضایی

طراحی لوگوتایپ شاخه ای از طراحی گرافیک است که هم به ایده ی قوی نیاز دارد و هم به اجرای درست و حرفه ای و هم هنرمند باید درک و احساس درستی از موضوع داشته باشد تا بتواند احساسش را از آن موضوع به مرحله ی اجرا برساند. لوگوتایپ هم باید ارتباط موضوعی با مخاطب برقرار کند و هم ارتباط بصری.

محمد صابر شیخ رضایی در طراحی لوگوتایپ سعی دارد پیام را به وسیله ی جلوه های بصری به مخاطب انتقال دهد. مثلا لوگوتایپ سیخونک را به شکلی تیز طراحی کرده تا مفهوم لغت را به شکل بصری نشان دهد. استفاده از فونت های گوناگون و رنگ های متناسب با موضوع، دخل و تصرف در شکل حروف و استفاده از عناصر بصری مربوط به موضوع، در نشان دادن شکل بصری مفاهیم در تمام لوگوتایپ ها به هنرمند کمک کرده است.
محمد صابر شیخ رضایی متولد تهران و فارغ التحصیل کارشناسی گرافیک از دانشگاه هنر شاهد است. وی در زمینه های طراحی گرافیک، عکاسی و تصویر سازی فعالیت می کند.

طراحی سردر دانش‌گاه هنر / جواد شعری

چندی پیش مسابقه‌ی طراحی سردر دانش‌گاه هنر داوری شد و از میان انبوه طرح‌های ارسال شده هیچ‌کدام نتوانست نظر داوران را برای اجرا در سایت دانش‌گاه جلب کند. غالب طرح‌های ارسالی طبق روال معمول این سال‌ها، به دنبال پیوند یک حجم غیرساده به عناصر و نمادهای معماری گذشته‌ بودند. از میان این آثار طرح جواد شعری را خواهیم دید که ترکیبی‌ست از چند المان معماری موسوم به معماری اسلامی در تعامل با عمل‌کرد مجموعه‌ی دانش‌گاه. شعری معتقد است که دور بودن بناهای اصلی دانش‌گاه از بدنه‌ی شهری، آن را نیازمند به سر دری می‌کرد که دانش‌گاه را نمایندگی کرده و در عین حال شأن و هویتی مستقل داشته باشد. طرح او از تلفیق حجم چهارطاقی و ایوان تشکیل شده و طاقی سرتاسری میانه‌ی آن را می‌شکافد. او با ایجاد شکاف‌هایی منظم به دنبال ایجاد ریتم در نما بوده و به طور هم‌زمان عناصری را برای ایجاد سکون در نظر گرفته است.
اثر جواد شعری اگرچه دارای خلاقیت‌های فرمی در انتزاع از میراث معماری است، اما وروردی‌ای که او برای یک دانش‌گاه طراحی کرده، هم‌چون سدی بزرگ برای ورود به فضا به نظر می‌رسد و این توده‌ی صلب عظیم ممکن است برای انسان آزاردهنده باشد. در کنار این‌ها عناصر صفحه‌ای شق و رقی که ایستاده‌اند و از کناره‌ها کاملا صاف به نظر می‌رسند، در ترکیب با شکاف غیرهندسی این ورودی ناهم‌گون شده است.
باید منتظر بمانیم و ببینیم که سیر این مسابقات ناتمام که هیچ‌گاه به ساخت نمی رسند تا کی ادامه خواهد داشت،‌ و چرا حتی یک کار از میان انبوه آثار متخصصان معماری، مناسب ساخت شناخته نمی‌شود.

مجتمع اداری سعادت آباد / دفتر معماری LP2

در میانه‌های خیابان سعادت آباد تهران، ساختمانی اداری وجود دارد که می‌توان گفت اصلی‌ترین عامل در شکل‌گیری آن توجه طراحان به مولفه‌ایست که این روزها درحال فراموشی است؛ "دید و اشراف بصری". این بنا با نمای یک‌دست چوبی و با جزئیات پرداخت شده، نمایی متغیر دارد. این ساختمان در فواصل دور به سبب گرافیک نما و مصالح خود، و در فواصل نزدیک نیز به سبب پرداختن به جزییات، اتصالات و مصالح،شگفتی‌هایی برای عابرین و بینندگان دربر دارد. شیوه‌ی طراحی نما به گونه‌ایست که کاربران می‌توانند با تنظیم نوارهای عمودی نما، میزان ورود نور طبیعی را کنترل کنند. نکته‎ی مهم دیگر آن‎که میزان دید از خارج به داخل ساختمان نیز با تنظیم همین نوارهای عمودی نما قابل تنظیم است. این امر پاسخ به نیاز حتمی انسان‎ها مبنی بر تامین محرمیت (در هر درجه و میزانی) است. ساختمان‌های مجاور این بنا، ساختمان‌هایی متداول‌تر هستند با نماهای معمول سنگ و فلز. استفاده از چوب برای نماپردازی این بنا و نیز ارتفاع بیشتر آن نسبت به ساختمان‌های مجاور نقش موثری در برجسته‌سازی آن دارند. درهرصورت طراحان این ساختمان (گروه معماری LP2) با توجه به یکی از عناصر اصلی آرامش انسانی توانسته‌اند فضایی پاسخگو و بالنسبه کارآمد خلق کنند.

 

آب را گل نکنیم/ مریم ظاهری

آب و خاک از جمله موضاعاتی هستند که به دلیل اهمیتشان در ساختار خلقت بارها دستمایه خلق آثار هنری گشته‌اند. از دیرباز در دستان هنرمندان سفالگر جان گرفته‌اند تا به امروز که صفحه و بوم هنرمندان لندآرت هستند. گاه به عنوان نماد و گاه به عنوان بستر ارائه و گاه خود، اثر هنری می شوند.
گرچه در اسطوره‌ها و باورهای تمدن‌های مختلف، انسان و همه موجودات زنده از جنس آب وخاک(گل) بوده و خدایان آن‌ها را از خاک آفریده است اما، بهره‌گیری هنرمند از آب و خاک در آثارش در دوران معاصر، بیش از آنکه به معنای نمادین آن بپردازد به مسایل و مشکلات زیست محیطی آن اشاره می‌کند. امروزه مسئله کمبود آب از جمله بحران های مهمی است که  هنرمندان را به واکنش برای خلق اثر وا داشته است. «آب را گل نکنیم شاید این آب روان...» از جمله آثار برگزیده در هشتمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر است. مریم ظاهری در خلق این اثر مفهومی از آب و خاک مناطق کویری ایران بهره جسته است. او مسئله کمبود آب را با نمادپردازی عارفانه از این عناصر اربعه تلفیق و برداشت نویی از سیر و سلوک عارفانه به نمایش گذاشته است. ظاهری از یک حجم مثلث شکل چوبی دارای هفت طبقه ( هنرمند مدعی است تعداد طبقات اشاره به مراحل هفت گانه تزکیه و سلوک دارد.) و در هرطبقه از بطری های آب معدنی که محتوی مخلوطی از آب و خاک زمین های بایر ایران قرار داده‌است. در طبقه اول که قاعده مثلث است بطری‌ها با درصد بسیار بالایی از خاک و مقدار اندکی آب پر شده‌اند در طبقات بالایی هرچه به سمت بالا می‌رویم، سهم آب درون بطری بیشتر و خاک کمتری در ته بطری ته نشین شده، تا طبقه هفتم که آب تقریبا به خلوص رسیده‌است.  بطری‌ها در این اثر به عنوان کالبد انسانی در نظر گرفته شده اند و نقشی که در گل آلود کردن آب و سرشت پاک و خالص خود دارند. در برداشتی دیگر این حجم مثلثی را می‌توان به چرخه آب در فضایی میان آسمان و زمین نسبت داد که چرخه ای ثابت است، آبی که از سطح زمین تبخیر و بالا می‌رود و دوباره به آن برمی گردد. آنچه که اهمیت دارد  مقدار و کیفیت آبی است که وجود دارد که در اثر استفاده بی رویه و مصرف نادرست مقدار آن در چرخه کم و کمتر می‌شود. خوانش اثر از بالا به پایین نیز به وضعیت ابتدایی و نهایی کره زمین اشاره دارد، از زمانی که تمام سطح کره زمین آب بود تا به امروز که بیشتر سطح زمین را خاک تشکیل می‌دهد.

تبلیغات شهر فرش / استدیو تارنگ

مدتی است که بنر های تبلیغاتی شهر فرش در نقاط مختلف تهران جلب توجه می کنند. این اولین بار است که یک مرکز فروش فرش، دست به تبلیغات جذاب و گسترده می زند.

طراحی مجموعه ی تبلیغاتی شهر فرش توسط استدیو تارنگ به مدیریت هنری مهدی نقاش زاده انجام شده. ایده ی اصلی این مجموعه، فرش است که در ترکیب با تصاویر مختلف و با تکنیک فوتومونتاژ پیام تبلیغاتی را در شکل های گوناگون به بیننده منتقل می کند. برای مثال فرش هایی که با تصویر شمع ترکیب شده، در ایام محرم به عنوان نوعی تبلیغات مناسبتی ارائه شده است.
بیان(کانسپت) این مجموعه، معرفی این مرکز به عنوان قلب تپنده ی صنعت و هنر فرش است و نیز در تصاویر و پیام ها سعی بر آن شده که وجود این مرکز در کیلومتر پانزده جاده کرج به عنوان یک وجه تمایز مثبت و منحصر به فرد و نه یک نقطه ضعف معرفی شود.
استدیو تارنگ فعالیت حرفه ای خود را از سال هشتاد و هفت با مدیریت مهدی نقاش زاده و حجت دادرس در مشهد آغاز کرد و هم اکنون با دو دفتر در تهران و مشهد به فعالیت های حرفه ای خود در زمینه ی خدمات طراحی گرافیک و بسته بندی و تبلیغات می پردازد.