نشریه خط

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

پیش ‌نهاد ویژه

توسط زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷

در آستانۀ جام‌جهانی فوتبال ۲۰۱۸، خانه طراحان انقلاب اسلامی با راه اندازی کمپین «با هم قهرمانیم» مجموعه پوسترهایی را با همین عنوان و با شعار «یک ملت، یک ضربان» طراحی و اجرا نموده و در سطح شهر به اکران در آورده است. هدف از راه اندازی این کمپین حمایت از تیم ملی فوتبال ایران و تأکید بر وحدت و انسجام ملی به عنوان یک عنصر پیشبرندۀ مهم است، که حاصل آن پیشرفت و پیروزی ایران و ایرانی در تمامی عرصه‌های ورزشی و غیر ورزشی می‌باشد. گفتنی است این روزها تعدادی از این آثار بر فراز بزرگ‌ترین دیوارنگارۀ کشور در میدان حضرت ولی‌عصر‌(عج) نیز به نمایش درآمده‌اند، تا بیش از پیش حال و هوای فوتبال را با چاشنی وحدت و همدلی همراه سازند. 

محمدرضا دوست محمدی، محمد شکیبا، سینا رعیت‌دوست، محمود آراسته‌نسب و محمد تقی‌پور از جمله طراحان و عوامل ساخت پوسترهای «با هم قهرمانیم» می‌باشند.

مینا مختارزاده ؛ ۲ مرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۰ خرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷
زهره حاضری ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷

۸۲ مطلب با موضوع «صنایع دستی» ثبت شده است

نقدی بر نخستین نمایشگاه لباس عاشورایی

تاریخ نشر : دوشنبه / ۱۵ آذر ۱۳۹۵

طراحی لباس، از جمله حوزه‌های مهم و کاربردی در طراحی است؛ هر چند شکل سنتی یا بازاری آن -به شکل خیاط خانه‌ها و مراکز تولیدی- در کشور ما رواج بیشتری دارد، اما حوزه آکادمیک و دانشگاهی آن نیز چند سالی است که جدی‌تر از گذشته دنبال می‌شود. در طراحی لباس دیگر صرفاً مسئله پوشش و رفع نیاز مطرح نیست، بلکه طراح در مقام هنرمندی ظاهر می شود که آراء و اندیشه‌های خود را در قالب طراحی لباس به ظهور می‌رساند، اتفاقی که می‌توان به شکل ملموس‌تر و البته حرفه‌ای‌تر در سایر کشورها به ویژه فرانسه، مشاهده کرد. 

امسال در اتفاقی بی‌سابقه هم‌زمان با شروع ماه محرم، شاهد برپایی «نخستین نمایشگاه لباس عاشورایی» بودیم که فی نفسه رخ داد مهم و مبارکی در عرصه هنرهای کاربردی و به ویژه طراحی لباس به شمار می‌آید، چرا که با توجه به فرهنگ عزاداری محرم در نزد شیعیان و به ویژه ایرانیان، توجه به طراحی لباسی مناسب و متناسب با این ایام خاص کار ارزشمندی است که تا به حال به آن پرداخته نشده و صرفاً لباس سیاه و سیاه‌پوشی، مهم‌ترین عنصر بصری عزاداری‌ها به حساب می‌آمده است.

هر چند این نمایشگاه در سه بخش و با محوریت «طراحی لباس عزاداری اقوام استان‌ها در ماه محرم و صفر، طراحی لباس‌های آئینی ویژه مراسم عزاداری در تکایا و هیئت ها در ایام محرم و طراحی لباس برای مراسم تعزیه خوانی واقعه روز عاشورا» برگزار گردید، اما آن‌چنان که از خروجی خبری آن برمی‌آید، حاصل این سه بخش هر چند در عنوان‌بندی بسیار خوب و مهم هستند اما در عمل آوردۀ جدیدی در این عرصه نداشته‌است. 

متأسفانه مسئولین نمایشگاه مذکور هم در بخش طراحی لباس و هم در نحوۀ ارائه البسه، چندان خوش ذوق نبوده‌اند و گویا به صرف برپایی نمایشگاه اکتفا کرده‌اند. مسلماً کپی کردن تصاویر و عناصر گرافیکی بر روی پس زمینه سیاه لباس‌ها ارتباطی با حوزه طراحی لباس ندارد و جایگزین کردن نمادهای عاشورایی هم‌چون پَر، دست، پرنده و غیره در عوض سرهای مدل‌ها، هر چند در معنا قابل توجه می‌نمایاند، اما در ظاهر چندان زیبا و اثرگذار نیست. 

در کل باید گفت نفس برگزاری چنین رویدادهای فرهنگی-آئینی هرچند مبارک است، اما تا زمانی که به طور هدفمند و با مطالعه کافی به سراغ این رخ‌دادهای مهم نرویم، چیزی دستمان را نخواهد گرفت، بلکه فقط ذوق جامعه را نسبت به چنین موضوعاتی کور خواهیم کرد. 

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۵ آذر ۹۵ ، ۲۳:۴۹
زهرا اردکانی

اقیانوس / محمدامین عدل خواه

تاریخ نشر : جمعه / ۵ آذر ۱۳۹۵

"اولین و مهمترین نکته در خصوص طراحی مدرن و بالاخص طراحی فرش مدرن که بسیار اهمیت دارد و باید به آن توجه شود ، شناخت و تسلط طراح بر اصول و سنت های موجود در این هنر است که دارای پشتوانه و قدمت چند صد ساله است و تا این شناخت و تجربه چندین ساله به وجود نیاید ورود به این حوزه و خلق اثری مدرن و جدید، کاری غیرحرفه ای ، بیهوده و غیر تاثیرگذار است.
من نیز با گذراندن کلیه ی دوره های پایه و آکادمیک طراحی سنتی فرش به صورت تجربی و دانشگاهی و همچنین کسب تجربه در کنار برند های با سابقه و اصیل فرش ایرانی نظیر "حسین ارمی" شروع به طراحی فرش مدرن نمودم که یکی از این طرح ها امسال در رقابت بین المللی فرش مدرن " carpetvista 2016 " از ایران در کنار طرح هایی از ۹۰ کشور  پذیرفته و به رأی گیری عمومی برای انتخاب بهترین اثر گذاشته شد.
از مجموعه طرح هایی که برای این رقابت ارسال کردم طرح "ocean" (تصویر شماره ۱) پذیرفته شده است. این طرح همانند سایر طرح های مدرنی که طراحی کرده ام در ابتدا بر روی کاغذ و با به کارگیری نقوش سنتی فرش اجرا شده است. برای ایجاد حس امواج دریا در این طرح که عنوان آن اقیانوس است از چروک کردن کاغذ استفاده کردم تا حتی الامکان از کامپیوتر و بافت های مصنوعی کمتر استفاده شود و حس طبیعی و زنده بودن بیشتری در مخاطب ایجاد شود. دلیل این نام گذاری و بافت در طرح به دلیل عمق بخشیدن و نشان دادن شفافیت و سیال بودن نقوش سنتی ایرانی و لطافت و نرمی این نقوش در عین جوش و خروش و پر پیچ و تاب بودن در قالی ایرانی است. در این طرح بر خلاف معمول طرح های فرش از حاشیه استفاده نشده است و نقوش به صورت ناتمام در زمینه طرح پخش شده اند و دلیل این امر نشان دادن وسعت و بی کرانگی این نقوش است که همانند اقیانوس رها و با عظمت اند و می توان بی نهایت طرح تازه از دل آن ها بیرون کشید و در همه جا گسترانید. "
این ها بخشی از صحبت های آقای محمدامین عدل خواه است در رابطه با اثری با عنوان اقیانوس؛ هنرمندی متولد تهران که طراحی را در نوجوانی بر حسب علاقه شخصی و به صورت خودجوش و بدون استاد از روی کتاب های موجود در بازار شروع کرده است. پس از آن با گذراندن دوره های آکادمیک در موسسات آموزشی و زیر نظر استادان به نام، علاقه و انگیزه اش را به رشته فرش تقویت نموده و در سال های اخیر نیز با تأسیس شرکت شخصی در زمینه ی طراحی و تولید صنایع دستی با برند " MaAN " فعالیت هنری خود را دنبال کرده است.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۵ آذر ۹۵ ، ۲۳:۲۷
محدثه آهنی امینه

نخستین نمایشگاه نسخ خطی قرآن در واشنگتن

تاریخ نشر : دوشنبه / ۱ آذر ۱۳۹۵

این روزها موزۀ اسمیتسونین شهر واشنگتن برگزار کنندۀ نخستین نمایشگاه نسخ خطی قرآن کریم در ایالات متحده آمریکا است. این نمایشگاه از ۲۲ اکتبر ۲۰۱۶ تا ۲۰ فوریه ۲۰۱۷ میزبانی گنجینۀ قرآن‌های دست‌نویس موزۀ هنرهای اسلامی ترکیه را بر عهده دارد. این گنجینۀ ارزشمند حدود شصت نسخه از قرآن‌های خطی مجللی را که بین قرون هفتم تا هفدهم میلادی نگاشته شده‌ در برگرفته است. نمایش نسخ خطی قرآن که آمیخته‌ای از هنر خوشنویسی، تذهیب و کتاب آرایی هستند، حاکی از نقش مهم کتاب مقدس مسلمانان در سیر تاریخ هنر جهان اسلام است و در این برهۀ زمانی می‌تواند نقش مؤثری در تغییر زاویۀ دید مردم آمریکا نسبت به اسلام حقیقی و راستین داشته باشد. اغلب این نسخ باشکوه از قرآن کریم، به عنوان هدیه یا تحفه از طرف پادشاهان عثمانی به شاهان، ملکه‌ها، اشراف و افراد مهم اعطا می‌گردیده است. در واقع این کتب خطی ارزشمند به نوعی بیانگر داستان‌هایی پیچیده از تقوا و قدرت سیاست هستند، که بار دیگر به نمایش درآمده‌اند. 

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۱ آذر ۹۵ ، ۱۷:۲۵
زهرا اردکانی

چوب‌ ساخته‌های دیجیتال / پیکو مارکت

تاریخ نشر : سه شنبه / ۲۵ آبان ۱۳۹۵

توسعه‌ی تکنولوژزی دیجیتال این روزها شروع کردن یک کسب و کار یا استارت‌آپ را آسان‌تر کرده است. شرکت‌هایی این روزها سر زبان‌ها می‌افتند که گاهی نام و نشانی هم ندارند اما به واسطه‌ی بازوی رسانه‌ای قوی می‌توانند موفقیت‌های زیادی در فروش داشته باشند. این یک سوی ماجرای دیجیتال است اما سوی دیگرش به تحول تکنولوژی ساخت وصل می‌شود،‌ جایی که دست‌گاه‌های ساخت دیجیتال بازار جدیدی را با تغییر کیفیت و قیمت‌ تمام شده ایجاد کرده‌اند. از شرکت‌هایی که در یکی دو سال اخیر توانسته برای خودش جایی باز کند و حتی به صادرات برسد می‌توان به پیکو مارکت اشاره کرد. شرکتی ایرانی واقع در نهاوند که محصولات چوبی خود را با استفاده از تکنولوژی برش لیزر در مقیاس انبوه تولید کرده و توسط نمایندگی‌های خود در سراسر کشور به فروش می‌رساند. 

محصولات پیکومارکت طراحی شده‌اند اما طراحی آن‌ها از حداقل‌های ساخت دیجیتال بهره برده و بیش‌تر به مجسمه‌واره‌های دکوری شبیه‌اند. تیم مدیریتی این برند فعال، درک خوبی از بازار و مخاطبِ قشرِ متوسط دارد و با تولید انبوه محصولات‌ش توانسته قیمت این محصولات را بسیار پایین آورده و شاید مهم‌ترین خواسته‌ی مخاطب امروزی را برآورده کند. ما امیدواریم موفقیت‌های پیکو مارکت تداوم داشته باشد، اما این را نباید فراموش کرد که ذات تکنولوژی دیجیتال با شعار «خودت بساز» یا DIY گره خورده و این صنعت بدون وارد کردن نیازهای مخاطب و فردی‌سازی هیچ‌گاه به کمال خود نخواهد رسید. 

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۵ آبان ۹۵ ، ۲۳:۱۴
فرزین خاکی

فرش‌های آموزشی ویژه کودکان

تاریخ نشر : سه شنبه / ۱۸ آبان ۱۳۹۵

فرش یکی از کاربردی‌ترین هنرهای دستی است که از دیرباز تا به امروز در نزد ما ایرانیان از جایگاه خاصی برخوردار بوده است. در واقع در دنیا، فرش را با ایران و ایرانی را با فرش می‌شناسند؛ اما ما ایرانیان چه مقدار از جنبه‌های کارکردی این هنر اصیلِ وطنی را می‌شناسیم و تا چه میزان به گسترش ابعاد مختلف آن‌ فکر کرده‌ایم؟ 

به طور مثال چرا تا به حال در این زمینه برای کودکان طراحی خاصی صورت نگرفته است؟ در صورتی‌که فرش، این قابلیت را دارد تا برای کودک هم چون یک اسبابِ بازی باشد و کودک نه تنها روی آن بنشیند و بازی کند، بلکه با اشکال و فرم‌های طراحی شده بر روی آن نیز سرگرم شده و از این طریق آن‌ها را بیاموزد. 

طراحی فرش‌های آموزشی برای کودکان موضوع مهمی است که تا به حال کمتر به آن توجه شده، اما اکنون با اهمیت یافتن روزافزونِ مسئله ی‌ آموزش و تلاش برای ایجاد سبک زندگی ایرانی-اسلامی، فضای مغتنمی به جهت ورود و گسترش این موضوع به وجود آمده است. هر چند سایر کشورها نخستین گام‌ها در این زمینه را برداشته‌اند، اما مسلماً نگاه شرقی و زیبایی‌شناشی طراحانِ جوان ایرانی در کنار مواد اولیه طبیعی و مرغوب و بافندگان حرفه‌ای، حرف دیگری برای گفتن دارد.  نقوش سنتی فرش ایران، بستر حاصل‌خیزی برای به بار نشستن طرح‌های نو و روزآمد به حساب می‌آیند. به طوری‌که  با نگاهی خلاقه می‌توان ضمن نزدیک کردن کودک به هویت شرقی و ایرانی خود، از این طرح‌‌ها در جهت پیش‌برد اهداف اولیه آموزش و تربیت بهره جست و بنیانِ یادگیری و تفکر را در ذهن کودک مستحکم ساخت.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۸ آبان ۹۵ ، ۲۰:۲۳
زهرا اردکانی

مجموعه بافت / سکینه آقانسب

تاریخ نشر : شنبه / ۱۵ آبان ۱۳۹۵

ایجاد بافت‌های زیبا و خلاقانه مهم‌ترین ویژگی  مجموعه‌ای به همین نام است.  این مجموعه شامل آثار هنری سفالی می‌شود که با تکنیک‌های مختلف، بافت موردنظر بر آن‌ها ایجادشده است.
خانم سکینه آقانسب با استفاده از انواع تکنیک‌های لعاب و قابلیت‌های بی‌شمار آن بافت‌هایی غیرمعمول خلق کرده‌اند. ایشان در توضیح این آثار می‌گوید "برخی از بافت‌ها عمدی و کنترل‌شده ایجاد می‌شوند و برخی‌ دیگر، تا حدودی، کنترل‌شده هستند. درواقع از پیش، خاصیت و فعل‌ و انفعالات لعاب‌های مختلف و افکت‌هایی که ایجاد می‌کنند، آزمون شده است؛ بنابراین می‌شود گفت درصد بالایی از بافت‌ها کنترل‌شده هستند و درصدی هم‌ بستگی به شیوه پخت، دمای کوره و زمان پخت اثر و در کل مسائل مربوط به کوره دارد."
 مجموعه بافت دارای دو شیوه کلی است. ایجاد بافت ها، یا به‌وسیله‌ی تکنیک‌های لعاب و یا به‌وسیله‌ی تکنیک‌های سفالگری و حجم سازی بوده و شاید بتوان این‌طور گفت که بعضی از کارها نیز ترکیب هر دو شیوه است. آقانسب در توضیح یکی از آثار می‌گوید:" وجود ترک‌های درشت در قسمتی از کار و ترک‌های ریزتر در قسمت‌های دیگر، کنترل‌شده و عمدی بوده است و با استفاده از خاصیت لعاب انقباضی و به‌وسیله‌ی لعاب‌های رنگی و غلظت آن‌ها، این بافت را ایجاد کرده‌ام."
برخی از لعاب‌های این مجموعه  ابتکار خود هنرمند بوده که پس از آزمون‌های متعدد به نتیجه رسیده است و بعضی از آن‌ها نیز برای رسیدن به بافت دلخواه چندین بار پخت شده است. تعدادی از آثار نیز به‌وسیله‌ی گل سلولزی دارای بافت خاصی شده‌اند. در مجموع هنرمند، با جسارت، دقت و صبر بسیار توانسته‌ است با استفاده از خاصیت لعاب‌های مختلف و ترکیب چندین تکنیک متعدد بافت‌های متفاوتی را روی آثار خود پیاده کند.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۵ آبان ۹۵ ، ۱۲:۱۶
مینا مختارزاده

زیبایی رنگ ها / ماهو

تاریخ نشر : يكشنبه / ۱۴ شهریور ۱۳۹۵

در سال‌های اخیر استقبال گروه بزرگی از جوانان از محصولات دست‌ساخته، بخصوص در بخش لوازم‌التحریر و کیف، باعث شده است، هنرمندان نیز رغبت بیشتری به تولید محصولاتی ازاین‌دست داشته باشند.
علی شهباززاده دانش‌آموخته‌ی رشته‌ی طراحی صنعتی به همراه همسرش زهرا ضیایی دانش‌آموخته‌ی رشته صنایع‌دستی، در کنار حرفه‌ی اصلی‌شان حدود 5 سال است که گروه هنری ماهو را تشکیل داده‌اند. این گروه در تلاش است، محصولاتی با ترکیب جنس و رنگ‌های متنوع و زیبا،  طراحی خلاقانه و نیز با قیمت مناسب ارائه دهند. گروه ماهو تلاش می‌کند محصولاتش به‌عنوان یک برند با قیمت مناسب شناخته شود تا مهم‌ترین گروه مشتریان مورد نظرشان که دانشجویان و دانش آموزان هستند، این محصولات را خریداری کنند.

آقای شهباززاده در گفتگو با نشریه خط، یکی از مهم‌ترین اقدامات برای برآورده شدن این خواسته را افزایش شمار تولید و نیمه ماشینی کردن مراحل تولید برشمردند که در آینده‌ای نزدیک تحقق می‌یابد."پروسه‌ی تولید محصولات ماهو که بیشتر متمرکز بر روی دفترچه و کیف‌های کوچک است، در حال حاضر به‌صورت دستی اتفاق می‌افتد که بخشی از آن مانند، برش‌ها به‌صورت نیمه ماشینی در حال تغییر است".

ایشان در توضیح سبک‌ کاری‌شان نیز می‌گویند:"سبک‌ کاری ما ventage یا کهنه‌کاری است که به علت پولیش خور بودن جنس کارها، به‌مرورزمان و با سایش دست بر روی جلد، حس قدیمی بودن را بیشتر القا می‌کند. این به معنی کثیف شدن کار نیست؛ بلکه با سایش رنگ برخی قسمت‌ها تیره‌تر شده و با این اتفاق قسمت‌های دیگر تمیزی خود را بیشتر نشان می‌دهد.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۴ شهریور ۹۵ ، ۰۷:۰۴
مینا مختارزاده
زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۸ اسفند ۱۳۹۶
کلثوم پیامنی ؛ ۱۹ آبان ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۱۱ مهر ۱۳۹۶
زهرا اردکانی ؛ ۵ مهر ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۲۰ شهریور ۱۳۹۶
درباره خط
چگونه با خط هم‌کاری کنیم؟
دوستان خط
تماس با خط
طراح قالب : گلبرگ دانلود