Biclip / محسن درویش

در ادامه درخشش جوانان ایرانی در مسابقات معتبر جهانی، امسال نیز محسن درویش دانشجوی رشته طراحی صنعتی دانشگاه هنر تهران با طراحی قفل دوچرخه Biclip موفق به کسب جایزه بخشِ طراحی ایده از مسابقه  A Design Award  گردید. 

سال‌های سال از گیره‌های کوچک فلزی به منظور اتصال موقتی برگه‌های کاغذ به یکدیگر استفاده می‌شد؛ محسن درویش نیز با استفاده از همان مفهوم به سراغ طراحی Biclip رفته است. درواقع «بی‌کلیپ» یک گیره کاغذ بزرگ با یک مکانیزم پیشرفته است، که درویش در طراحی آن با انتخاب فرم گیره کاغذ، بُعد احساسی را نیز به محصول خود افزوده و از این حس مشترک به شکلی خلاقانه و کاربردی استفاده نموده است. 

«بی‌کلیپ» با شناسایی نقاط ضعف قفل‌های رایج، به گونه‌ای طراحی شده که نه تنها بستن آن زمان زیادی نمی‌طلبد، بلکه از امنیت کامل‌تری نیز برخودار است. در اصل «بی‌کلیپ» نوعی قفلِ ضدسرقت تمام فلزی است که بر روی چرخ و بدنه دوچرخه قفل شده و احتمال موفقیت سارق را به صفر می‌رساند.

ایده بان نوآوری تازه آیدیران

بارها این جمله را شنیده‌ایم که ایده‌ها در فضا معلق‌اند و وقتی یکی از آن‌ها به تور کسی می‌افتد، باید تمام تلاش خود را بکند که آن را از دست ندهد. پس حتی نباید از کنار ایده‌های کوچک ساده گذشت. برای تحقق ایده‌ها، ما طراحان صنعتی نیاز به ارتباط مستمر با صنعت داریم. متأسفانه همیشه مشکل عدم شکل‌گیری ارتباط درست بین دانش دانش‌آموختگان رشته‌ی طراحی صنعتی و تولیدکنندگان محصول در کشور وجود داشت است. برای حل این مشکلی راه‌های مختلفی اندیشیده شد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها ایجاد دفاتر ارتباط با صنعت در دانشگاه‌ها با هدف شکل دادن درست این ارتباط بود. به دلایل مختلف این طرح چندان موفق نبود و نتوانست خلأ این بین را پر کند.

پیامد حل نشدن این مشکل نه‌تنها به طراحان بازمی‌گردد بلکه باعث تولید محصولاتی با ظاهر نامناسب و یا کیفیت پایین بخصوص در حوزه بسته‌بندی می‌شود و در بسیاری از مواقع کارفرمایان را نیز متضرر می‌کرد. در نهایت کالای تولید داخل از چرخه رقابت حذف و واردات کالاهای خارجی جایگزین آن می‌شود.

طراحی محصول / پویان مختارانی

فرم در طراحی مسئله‌ایست بسیار مهم. چرا که یک فرم در دل خود هرآنچه را که یک محصول باید ابراز دارد، خواهد داشت. منظور از فرم تنها زیبایی یک محصول نیست؛ هرچند به گفته دانلد نورمن در کتاب "طراحی احساسی" زیبایی را نیز یکی از کارکردهای اصلی محصول معرفی می‌کند. با این پیشینه نمی‌توان به زیبایی تنها به عنوان امری ظاهری و بی فایده نگاه کرد.

فلسفه فرم و اهمیت آن در طول تاریخ طراحی‌صنعتی شاهد نظریه‌های مختلفی بوده و این نشان از اهمیت آن دارد. پویان مختارانی یکی از طراحان جوان ایرانی‌ست که می‌توان بازی با فرم را در کارهایش به خوبی مشاهده کرد. آثاری که در حوزه مبلمان و محصول جای می‌گیرند. طراحی در آثار مختارانی سمت و سویی چون طراحی بیونیک یا ارگانیک دارد. این سبک، واکنشی در برابر عملکردگرایی آلمان بوده است. احساس پویا و زنده بودن و فرم‌های الهام گرفته از طبیعت از ویژگی‌های بارز آن است. فرم‌هایی که برای تولید وابسته به روش‌های تولید پیشرفته و مواد جدید خواهند بود. مختارانی در گفت‌و‌گو با سایت خط در این رابطه می‌گوید: من هم مثل دیگر طراحان سبک اورگانیک، بی‌انتهایی، آرامش و ارتباط بین انسان و ذات طبیعت را احساس کرده و دنبال می‌کنم.

مجموعه کارهای حاضر نمونه‌هایی از طراحی‌های کانسپت مختارانی است که طی چند سال اخیر طراحی شده‌اند. از میان کارها اثر "budlight"  چراغ مطالعه‌ایست که قراردادی برای تولید انبوه با یک شرکت فرانسوی "signatuture concept " در چین داشته است که به گفته مختارانی متاسفانه در جریان رکود اقتصاد جهانی و کمبود منابع مالی شرکت، تولید نشده.

طراحی تی شرت / دلفین گوژپشت

این روزها حفظ محیط‌ زیست دغدغه بسیاری شده؛ اما برای حفظ طبیعت هنوز به آگاهی افراد بیشتری نیاز است. روزی کشور چین برای حفظ گونه ی در حال انقراض خود یعنی پاندا دست به دامان هنر شد. راهی که چین در پیش گرفت(استفاده از شخصیت پاندا در پویانمایی‌ها، عروسک‌ها و تمامی محصولاتی که مردم با آن سرکار داشتند) در کنار تحقیقات علمی و حفاظتی، نه‌تنها منجر به حفظ این‌گونه ی حیوانی شد، بلکه به نمادی از کشور چین نیز بدل شد و این روزها کمتر کسی هست که پاندا را نشناسد.

 این روزها شاهد فعالیت انجمن "طرح سرزمین" در راستای حفظ گونه ی حیوانی دریایی به نام "دلفین گوژپشت" و معرفی آن به مردم هستیم. در این میان ارزش و اهمیتی که گروه تولید تی شرت سکوک به حوزه محیط‌ زیست می‌دهد، قابل‌توجه است. به گفته طراحان سکوک، یکی از رویکردهای این مجموعه، استفاده از تصویر حیوانات در حال انقراض بر روی تی‌شرت هاست. این گروه که طراحان آن فارغ‌التحصیل رشته‌ی طراحی صنعتی هستند، ابتدا ایده‌ی استفاده از تصاویر حیوانات در حال انقراض را با تصویر گوزن ایرانی روی تی‌شرت‌ شروع کردند. این ایده‌ منجر به همکاری این دو گروه باهم شد. حاصل این همکاری تی‌شرت‌هایی است که به تصویر و نام دلفین گوژپشت تولید و در حال فروش است.

طرح روی لباس فرم گرافیکی و ساده‌ای از این حیوان رو به انقراض است که با امتداد آن بر پشت لباس بر جذابیت آن افزوده‌شده. نکته‌ی مهم طرح، ساده‌سازی فرم کلی بدن دلفین درعین‌ طراحی واقعی(رئال) است. خطوط داخل بدن دلفین، نمادی از امواج دریا و همچنین تحرک و جست و خیز این حیوان است که کاملاً با موضوع هماهنگی دارد. تنها نکته‌ای که نیاز به دقت بیشتری دارد، استفاده از نوشتار در این طرح است، باوجود اینکه این نوشته باعث فهم بیشتر مخاطب از موضوع است، ولی به نظر می‌آید از طرح گرافیکی، بدن دلفین جدا افتاده است. رنگ تیره ی پارچه به جلوه بیشتر طرح کمک کرده. قاعدتاً با تنوع رنگ بیشتر این محصول، می‌توان بر جذابیت و افزایش استقبال مخاطبان به آن افزود

طراحی لیبل نوشیدنی انگور / مسعود رستمی

بسته‌بندی محصولات صادراتی به سبب بازار مصرف خارجی که دارند عرصه‌ی مناسبی برای نمایش موتیف‌های فرهنگی کشور مبدا هستند. طراحی بسته‌بندی و لیبل بطری‌های نوشیدنی انگور طبیعی که برای صادرات به کشورهای دیگر طراحی شده‌اند، از این قضیه تبعیت کرده‌اند. این بسته‌ها ضمن دارا بودن فونت‌های فارسی در قالب تایپوگرافی، نقاشی‌های مینیاتور ایرانی و طرح‌های کاشی‌کاری ایرانی، حال و هوای خاستگاهشان را به مخاطب می‌شناسانند. تصاویر مینیاتوری به گونه‌ای انتخاب شده‌اند که در برابر رنگ مایع محتوی‌شان تکامل رنگی داشته باشند و از تکرار تیپیکال آن‌ها جلوگیری شده است. فونت معرف نام محصول شباهتی به خط نسخ (ویرایش شده) دارد که خود از خط‌های پرسابقه‌ی زبان فارسی است. از چالش‌های پیش‌روی این محصول می‌توان به جذب مشتری در بازار خارجی اشاره کرد. وجود نمونه‌های خارجی مشابه این محصول و گمنام بودن آن، ضرورت وجود یک محرک اولیه‌ی جذب مشتری را تقویت می‌کند. استفاده از بدنه‌ی باریک و بلند، تناسبات ظریفی را شکل داده و با توجه به عرضه‌ی آن در بازار خارجی، شباهت زیادی به بطری‌های نوشیدنی الکلی پیدا کرده است. این شباهت ضمن آن‌که هویت مستقل محصول را به‌عنوان یک نوشیدنی طبیعی غیر الکلی تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، توانایی جلب نظر مخاطب را خصوصا در ابتدای توزیع در بازار به محصول می‌بخشد.

طراحی صندلی روبی / پویان مختارانی

هر کدام از ما در کودکی رویایی نسبت به آینده داریم. رویایی که علایق ما را شکل می‌دهند و مسیر زندگی و کارمان را رقم می‌زنند. پویان مختارانی متولد 1359 از جمله طراحان جوانی‌ست که از کودکی به طراحی و هنر علاقه داشته است، بعد از اتمام دوره دوازده ساله مدرسه وارد دانشگاه می‌شود و در رشته طراحی داخلی تحصیل می‌کند. مختارانی تا امروز در حوزه‌های مختلفی چون طراحی داخلی، طراحی صنعتی و طراحی گرافیک به صورت تیمی یا فردی فعالیت داشته است.

یکی از کارهای این هنرمند اثری‌ست به نام "صندلی روبی". در گفت‌و‌گویی که مختارانی با خط داشت گفت: این صندلی راکْ متناسب با آناتومیِ بدن انسان ساخته شده و ایده‌ی اصلی آن از بدن یک extra ordinary or super human گرفته شده است. صندلی طوری طراحی شده که وقتی شخص روی آن بنشیند، احساس قدرت  می‌کند. احساسی شبیه به یک ابَر انسان که قادر است همه‌ی اجسام دور و برش را کنترل کند. 10 بالشِ پُر شده از مواد سیال در قسمت پُشتی تعبیه شده که یادآور فرم هشت عضله‌ی شکمی ست، و دو بالش بزرگتر در مسندِ صندلی که شبیه عضلات کَفَل در آناتومیِ انسان است. نمودارِ فشار مورد بررسی در یک صندلی عادّی و صندلیِ راکِ روبی نشان می‌دهد در صندلیِ عادی انباشتِ بیش از حد فشار در قسمت نشیمنگاه وجود دارد، در حالی که در صندلیِ روبی به دلیل دو بالشِ پُر شده از مواد سیّال تجهیز شده، فشار وارده پخش می‌شود؛ در نتیجه دما در این قسمت به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد و از تعرق نیز جلوگیری می‌شود.

سیستم راک دستی در این محصول کاربر را قادر می‌سازد تا با فشار کلاچ، صندلی را حرکت دهید و با تکرار این کار حرکت آن رو به جلو و عقب سریع‌تر می‌شود. این کلاچ با یک کابل فولادی که شبیه به سیستم ترمز دوچرخه است، عمل می‌کند. این کابل به یک قسمت باله مانند، متصل است که صندلی با آن تاب می‌خورد.

نمونه صندلی روبی در کشور چین و با هزینه شخصی 7000 دلار در سال 2009 ساخته شده است. به طور کلی صندلی روبی یک کالای کلکسیونی و لوکس است و به علت هزینه بالای تولید قابلیت تولید انبوه را ندارد.

آقای مختارانی به واسطه این اثر از طرف سفیر دانمارک در ایران جهت حضور در نمایشگاه معروف حراج "BRUUN RASMUSSEN "  دعوت شدند اما متاسفانه اثر ایشان در این نمایشگاه برای حراج موفق نبوده است. علاوه بر آن این محصول از طرف کمپانی ایتالیایی SEDERI MARTINI پیشنهاداتی داشته است. اما به گفته مختارانی به دلیل یک طرفه بودن شرایط پیشنهاد شده، با همکاری موافقت نکرده است.

بسته بندی محصولات میهن / عباس برنگی

بسته‌بندی محصولات به عنوان نخستین رابط فیزیکی بین مشتری و تولید‌کننده‌ی محصول نقش مهمی در جذب و ترغیب مشتریان برعهده دارد. استفاده از بسته‌بندی مناسب که بتواند طیف مخاطبین را در نظر بگیرد و با وجود تنوع آرا و نظرات، توجه مثبت همه را جلب کند، از چالش‌های این عرصه است. ضمن این‌که بسته‌بندی باید به گونه‌ای باشد تا شرایط انبارداری، حمل، نگهداری و عرضه را دشوار نکند. طراحی بستهبندی محصولات لبنی میهن، پروژه‌ای است که در قالب کار دانشگاهی توسط عباس برنگی طراحی شده است و علاوه بر دارا بودن شرایط فوق، پتانسیل جذب مخاطبین مختلف را دارد.