مجموعه طراحی شخصیت / عرفان ملک حسینی

طراحی شخصیت در تصویرسازی و پویانمایی(انیمیشن) مقوله ای است که در آن تجربه، دانش، تسلط هنرمند به تکنیک و هویت بخشی به شخصیت، نقشی اساسی ایفا می کند. گاه شاهد آن هستیم که شخصیت هایی که برای داستان یا انیمیشنی طراحی می شوند متناسب با فضای آن داستان نیستند و یا صورت ظاهری شخصیت، گویای صفات درونی آن نیست و این مسائل به دلیل ضعف هنرمند در یک یا چند نکته از نکات گفته شده است.

عرفان ملک حسینی هنرمند جوانی است که به صورت حرفه ای در زمینه ی طراحی شخصیت و تصویرسازی فعالیت می کند. آنچه در آثار وی مشاهده می کنیم، طراحی قوی و شخصیت هایی با صفات گویا هستند. استفاده ی حرفه ای او از تکنیک های دیجیتالی و تنوع در طراحی انسان ها و موجودات مختلف و تخیل قوی باعث موفقیت وی در کارهایش شده؛ اما آنچه در کارهای عرفان ملک حسینی به چشم نمی خورد، هویت ایرانی است. اکثر شخصیت هایی که او طراحی کرده رنگ و بوی غربی دارند و شاید بیننده را به یاد پویانمایی های غربی بیندازد.

قصه های شاهنامه / نیلوفر میرمحمدی

شاید بیشترمان تجربه شنیدن اشعار حافظ، سعدی و فردوسی از زبان پدربزرگ و مادربزرگ هایی که سواد خواندن و نوشتن نداشتند را داشته باشیم. این تجربه نشان از حضور پویای ادبیات کهن ایران در بین نسل های گذشته دارد. اما چرا این روزها این حضور رنگ و بوی خود را از دست داده؟ مسئله ای که این روزها ناشران بسیاری را برای نشر ادبیات کهن ایران برای کودکان درگیر خود کرده است.

در میان کتاب های متعدد منتشر شده که خوشبختانه رو به افزایشند، شاهد انتشار مجموعه کتاب های قصه های شاهنامه به تصویریگری "نیلوفر میر محمدی" هستیم. نیلوفر میرمحمدی متولد 1348، دانش آموخته لیسانس گرافیک از دانشکده هنرهای زیبا و فوق لیسانس باستان شناسی از دانشکده تربیت مدرس و عضو انجمن تصویرگران کتاب کودک تهران، آثاری را در رزومه کاری خود دارد که نشان از درک خوب وی از فضای کودکانه دارد. این فضا در کتاب قصه های شاهنامه هم به خوبی احساس می شود. تصویرگری شاهنامه با فضایی تاریخی، رزم گونه و عاشقانه، برای مخاطبان کودک و نوجوان می تواند سخت و در عین حال چالش برانگیز باشد. چگونه می توان با حفظ مفاهیم کتاب در تصویر، فضایی قابل درک برای کودکان ایجاد کرد. استفاده از تکنیک حاضر در طراحی و چیدمان نوشته هایی با خط دست نویس در کنار تصاویر، یادآور کتاب های چاپ سنگی ایران هستند که در راستای ایجاد حال و هوای تاریخی، انتخابی درست بوده است. محدود کردن رنگ در مجموعه و بسنده کردن به یک رنگ ملایم در هر یک از کتب مجموعه نیز می تواند الگوبرداری از حال و هوای کتاب های کهن ایرانی باشد. نکته جذاب در طراحی، تکرار خطوط و حس سیالیت و در عین حال مجسمه وار بودن شخصیت هاست که احساس حرکت و مجسمه هایی اسطوره ای را به طور همزمان منتقل می کند. همچنین بهره گیری از تصاویر جدا در بین متن کتاب، سختی خوانش کتاب را برای مخاطب نوجوان کم می کند. این مجموعه با کیفیتی مناسب توسط انتشارات افق به چاپ رسیده و در حال حاضر در بازار موجود است.

خروس در آشپزخانه / مهردخت امینی

تصویرسازی کتاب کودک طبق فرهنگ ملل دیگر هنری است که در توان هر تصویرگری نیست. بیان تصویری آداب و رسوم و سبک زندگی مربوط به کشور های دیگر، اطلاعات جامع هنرمند و نیز تجربه و مهارت او را نیازمند است.
مهردخت امینی، تصویرگر ایرانی مقیم کشور انگلیس است. وی کتاب "خروس در آشپزخانه" را که مربوط به داستانی از فرهنگ آفریقایی است، به سفارش یک ناشر انگلیسی تصویرسازی کرده. با دیدن تصاویر این کتاب، بیننده نمی تواند تشخیص دهد که تصویرگر آن افریقایی نیست، چرا که هنرمند به خوبی توانسته با فرم ها و رنگ ها، فضایی متناسب با اصالت آفریقایی داستان پدید آورد.
کتاب "خروس در آشپزخانه" جایزه ی بهترین کتاب کودک آفریقا را از این دوره ی جشنواره ی کتاب کودک آفریقا از آن خود کرده است. این جشنواره از سال نود و دو شروع به برگزاری کرده و هدف از آن، شناسایی نویسندگان و آثار برتر مربوط به آفریقا و درک مسائل مربوط به جوامع آفریقایی عنوان شده.

تصویر سازی ترکیبی / نسیم نوروزی

برای خلق آثار حرفه ای تصویرسازی، همیشه نیاز به استفاده از طرح های پرکار و رنگ آمیزی دقیق و پر جزئیات نیست، بلکه گاه با خطوط و فرم های ساده می توان آثاری پدید آورد که کاربردی و حرفه ای تر از یک اثر پرکار باشند.
پیوند ساده ی خطوط و فرم ها در آثار نسیم نوروزی، فضاهایی ترکیبی و زیبا پدید آورده است. در این تصاویر از پرسپکتیو خاصی استفاده نشده و نسبت درست اندازه ی اشیاء و انسان ها رعایت نشده است. اکثر طرح ها بر روی کاغذ های رنگ دار و بافت دار اجرا شده و با رنگ آمیزی بخشی از تصویر و ایجاد بافت های تصویری و سایه ها، سبکی منحصر به فرد به این آثار اختصاص داده شده است.
نسیم نوروزی، هنرمند تصویرگر و دارای مدرک کارشناسی رشته ی گرافیک است. وی در مطبوعاتی مانند مجله ی چلچراغ به عنوان تصویرساز فعالیت داشته است.

جورینا / رویاگران

این روزها کودکی نیست که بازی های دیجیتال جزء کارهای روزانه اش نباشد. نمی توان راه را بر ورود این بازی ها بست و استقبال کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان را نسبت به این بازی ها نادیده گرفت، اما می توان از این بازار گسترده به خوبی بهره برد. بهره ای که هم نفع اقتصادی داشته باشد هم نفع فرهنگی. طی چند سال گذشته شاهد رشد طراحی بازی های کامپیوتری توسط طراحان شرکت های داخلی بوده ایم.

بازی "جورینا" ساخته شرکت رویاگران با تصویرسازی علیرضا اسدی، راشین جیحون و مریم زندی، بازی در سبک پازل است که باید با بازی های این سبکِ شرکت هایی چون کینگ و دیگر تولیدکنندگان خارجی که طرافداران بسیاری نیز در بین مخاطبان ایرانی دارند، رقابت کند. این رقابت باید از جنبه های مختلف از جمله طراحی، سبک بازی و برنامه نویسی اتفاق بیفتد. جورینا با روایت داستانگونه شروع می شود. این شیوه ی شروعِ بازی، رسمی دیرینه در بازی های دیجیتال است که این بار با زبان فارسی روایت می شود و این در برقراری ارتباط بهتر با مخاطب بسیار مؤثر است و مخاطب دیگر دغدغه عدم فهم زبان را ندارد. اما جدایی از موارد فنی بازی که اینجا هدف پرداختن به آنها نیست، تصویرسازی های مجموعه در میان دیگر بازی های ایرانی این سبک کیفیت بهتری دارد. رنگ آمیزی پر کنتراست و خطوط دورگیری جلوه مناسبی ایجاد کرده است. همچنین فضای قالب در طراحی بازی، با فضای تصویرگری کتاب های موجود در بازار غریب نبوده و همین ایجاد حس آشنایی در طراحی می تواند نکته خوبی در همراهی مخاطب با بازی باشد. استفاده از شخصیت فرشته به عنوان شخصیت راهنما در بازی نشان از گروه سنی این بازی دارد. کودکانی که در داستان ها دنبال خیال پردازی و فرشته های زیبا هستند که بی تاثیر از داستان ها و انیمیشن های غربی نیست. جدایی از شخصیت فرشته می توان گفت حال و هوای قالب بر تصویرسازی مجموعه، فضایی ایرانیست که می تواند برای گروه هدف مورد نظر جذاب باشد.

در مجموع می توان گفت کیفیت تصویرسازی های این بازی از خود بازی پیشی گرفته و عامل اول در جذب مخاطب است، که البته بعد از نصب بازی و تجربه آن ، دیگر جذابیت اول را نخواهد داشت.

تصویرگر کتب درسی دهه 70 / پرویز کلانتری

چند روز گذشته خبری شنیدم که مرا به سرعت به گذشته بُرد. گذشته ای که با کتاب های درسی دهه 70 برایم زنده می شود. داستان هایی چون روباه و کلاغ، داستان پرواز، حسنک کجایی و ...که غیر از ادبیات شیرین و دلنشینشان با تصاویرشان در ذهنم نقش بسته اند؛ و امروز خالق آن تصاویر دیگر در بینمان نیست.

پرویز کلانتری نقاش، طراح، نویسنده و روزنامه نگار معاصر ایرانی متولد 1310 در زنجان، تصاویری را در کتب درسی دهه70 خلق نمود که کودکان بسیاری را شیفته آثارش نمود. پرویز کلانتری با استفاده از سطوح یکنواخت رنگ، تصاویری کلاژگونه را پدید می آورد که به خوبی با تکنیک و تکنولوژی چاپ زمانه خود همراه بوده است. تصاویر خلق شده توسط این هنرمند چنان در ذهن نقش بسته است که وقتی نام داستان "حسنک کجایی" را می شنویم؛ بی تردید تصویر آن کودکی که متعجب و دست به سر در طویله ایستاده است را نیز به خاطر خواهیم آورد. ماندگاری تصاویر به همراه داستان، نشان از جذابیت تصویر دارد و این ماندگاری نمیتواند با سادگی تصویرسازی و در عین حال جذاب که ثبت شدن آن را در ذهن ساده خواهد کرد؛ بی ارتباط باشد. مرور خاطرات جوانان دهه شصت گواهیست بر آنکه کلانتری مخاطب زمان خود را خوب شناخته که توانسته تا امروز ماندگار باشد. اما پرویز کلانتری تنها تصویرساز کتب درسی یا به زبان دهه هفتاد ، یعنی نقاش، نبوده است. کلانتری هنرهای مختلفی را در دوره  فعالیت خود تجربه کرده است و امروز خواندن پیام تسلیت ایشان از اکثر گروه های هنری در شاخه های مختلف حاصل همان تجربیات و درک صحیح ایشان از هنرهای مختلف است.

روحشان شاد و یادشان گرامی باد.

خاطرات یک سرتق / فهیمه فریمانه

در هنر تصویرسازی گاه ایجاد فضاهای مناسب داستان از طراحی جزئیات تصاویر مهم تر است. هنرمند باید توانایی ایجاد ترکیب تصویری گویا از حال و هوای داستان را داشته باشد.

مجموعه تصاویری که برای کتاب "خاطرات یک سرتق" نوشته ی آرش صادق بیگی توسط فهیمه فریمانه کار شده، دارای فضایی خاص و مناسب داستان است. این تصاویر به صورت سیاه و سفید و با طراحی مدادی انجام شده اند. استفاده از نور و سایه و ایجاد تضاد(کنتراست)، استفاده از خطوط پویا و نشان دادن فضای زندگی روزمره و سادگی در بیان حالات و حرکات از خصوصیات این مجموعه است.
فهیمه فریمانه، هنرمند تصویرساز و دارای مدرک کارشناسی ارشد تصویرسازی از دانشگاه آزاد اسلامی است. وی در زمینه ی طراحی گرافیک و کاریکاتور نیز فعالیت دارد.