استیکرها در فضای مجازی / انجمن طرح سرزمین

تصاویر راه ارتباطی جذابی هستند که همیشه طرفداران بسیاری داشته و این روزها با گسترش فضاهای ارتباطی چون تلگرام، رنگ و بوی تازه ای یافته اند. این بازار گسترده در دنیای مدرن، فرصتی بالقوه را برای افرادی که این بازار را درک کرده اند فراهم می آورد.

فرصتی که "انجمن طرح سرزمین" در راستای شناخت عامه مردم با گونه در حال حفاظت دلفین گوژپشت به خوبی برگزیده است و با طراحی استیکرهایی مخصوص این گونه گامی مؤثر در این راستا برداشته است.

محمد حسین توکلی، عضو انجمن تصویرگران ایران با شناخت ویژگی های بارز استیکرها و توجه به آناتومی دلفین گوژپشت به خوبی از پس طراحی مجموعه برآمده است. استفاده از شیطنت های طراحی شخصیت در مواردی چون استیکر "چاکریم"، شخصیتی دوست داشتنی و شوخ طبع را برای دلفین ایجاد نموده. شوخ طبعی که لازمه ی اصلی استیکرها بوده و برای رقابت با دیگر مجموعه ها ضروریست. نکته قابل توجه دیگر انتخاب موضوعی چون کتابخوانی در استیکر "یه ذره کتاب بخون!" است که نشان از رویکرد انجمن در فرهنگسازی فرهنگ کتابخوانی در کنار ایجاد زمینه آشنایی مخاطبان خود با دلفین گوژپشت است. این نگاه بسیار ارزشمند است. اما از منظر زیبایی شناسی، استفاده از دورگیری سفید و ایجاد سایه ای اندک زیر استیکر علاوه بر جلوه طرح اصلی و بهتر دیده شدن استیکر روی پس زمینه های مختلف، انتخابی به جا بوده است.

هزار یک شب / نجوا عرفانی

داستان هایی که در آن ها تخیل قوی به کار رفته است، بستری مناسب برای به کار بردن خلاقیت و ایده های نو را برای تصویرساز آن داستان فراهم می کند. داستان های هزار و یک شب، افسانه ی کهن شرقی و تلفیقی از فرهنگ کشور هایی مانند هندوستان، ایران، ترکیه و عربستان است. این خیال انگیز بودن در پیچیدگی جذاب داستان ها، موجودات اسرار آمیز و اتفاقات غیر معمول کاملا نمایان است و موجب جذابیت آن شده است.
نجوا عرفانی که تا کنون تعداد زیادی از افسانه های کهن ایرانی را تصویرسازی کرده است و در این زمینه دارای تجربه و سبک خاص خود است، پروژه ی تصویرسازی برای مجموعه ی هزار و یک شب را آغاز کرده است و با سبک خود که به فضای داستانی این مجموعه بسیار نزدیک است، این تصاویر را خلق می کند. فضاسازی گسترده و متنوع، شخصیت هایی که شامل موجودات افسانه ای و تخیلی است و ترکیب هنرمندانه ی آنها با یکدیگر از مشخصه های این مجموعه ی تصویری می باشد.

داستان مصور شاهنامه / سید مصطفی حسینی

کمیک استریپ یا "داستان مصور" مجموعه‌ای از تصاویر پیوسته است که داستانی را روایت می‌کنند. در ابتدا این شیوه بیشتر برای مفاهیم طنز مورد استفاده بوده اما با گذر زمان پا به عرصه‌های مستند و تاریخی می‌گذارد. آنچه در این نوع روایت‌گری مهم تلقی می‌شود هم‌راهی هم‌زمان تصویر و متن است. متن‌هایی کوتاه که گاه از زبان روایت‌گر و گاه به عنوان گفت‌وگو (دیالوگ) در تصویر آورده می‌شوند.

مجموعه کتاب‌های هفت گانه مصور انتشارات  "موسسه فرهنگی و هنری خراسان" که بر اساس داستان‌های شاهنامه فردوسی از سال 93 برای گروه سنی ج و د منتشر شده نمونه‌ای موفق در این حوزه است. هنر طراحی سید مصطفی حسینی در این مجموعه چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. طراحی فضا و شخصیت‌های رئال(واقعی) تاثیر شگرفی بر باورپذیری داستان تاریخی برای مخاطب امروز دارد. همچنین رنگ‌آمیزی با تضاد(کنتراست) بالا علاوه بر هم‌سویی با هیجان حاکم بر داستان، متناسب با ویژگی گروه سنی مورد خطاب کتاب نیز می‌باشد. از دیگر نقاط قوت طراحی مجموعه، می‌توان به زوایای انتخاب شده طراحی اشاره کرد. زوایایی پویا و تا‌حدی اغراق‌آمیز که علاوه بر حفظ جذابیت باورپذیری آن را از بین نمی‌برد. استفاده از سبک داستان مصور با این نوع از طراحی نشان از شناخت طراح، از مخاطب و داستان دارد که به خوبی توانسته آنها را با یکدیگر هم‌راه سازد.

این مجموعه در موزه هنری، واقع در محوطه مقبره "ابوالقاسم فردوسی" شاعر به‌نام ایرانی در شهر توس عرضه می‌شود.

نقاش کوچولو / بابک نظری

کار برای کودکان ذهن خلاقی می‌خواهد. طراحی که قرار است برای کودکان کار کند باید با آن‌ها همراه شود و به کودکی خود برگردد. اگر زبان کودکان را نشناسد نمی‌تواند حرفی بزند که حاصلش هم‌راهی با آن‌ها باشد. انیمیشن "نقاش کوچولو" تولید 1393 که از شبکه پویا پخش می‌شود نشان از این هم‌راهی و هم‌فکری کودکانه دارد. کودکی خردسال که پا به دنیای نقاشی هایش که جنگلی پر از حیوانات مختلف است می گذارد و این همراهی کودک و حیوانات ماجراهای جالبی را به همراه دارد که گاه کودک دست به نقاشی برده و تصاویر جدید را ترسیم می کند.
امروز کمتر ایرانی هست که نام شکرستان را نشنیده باشد. انیمیشنی که به کارگردانی بابک نظری ساخته شده است. شکرستان و نقاش کوچولو نمونه‌های موفقی از ساخته‌های این کارگردان هستند که سادگی و منطق کودکانه در طراحی شخصیت‌ها سرلوحه قرار گرفته است. اما این بار گویی بابک نظری کارش را به تصویرسازانی سفارش داده است که خود مخاطب آن هستند. تصویرسازی‌هایی که به عینِ از نقاشی کودکان برآمده‌اند و این احساس در تکنیک، طراحی، رنگ و اجرا کاملا مشهود است. حتی اگر دقت کنید ترکیب فضا و چیدمان کاملا مطابق با منطق کودکان در نقاشی‌هایشان است. این شیوه ایده‌ایست نو در طراحی شخصیت‌ها که این بار گویی به نقاشی‌هایی دورن دفتر نقاشی کودکان جان می بخشد تا کودکان، نقاشی‌های خود را زنده در تلویزیون تماشا کنند و این بار که نقاشی می‌کشند مطمئن باشند که آن‌ها حرف می‌زنند و جان دارند.

حذفیات عجیب هشتمین جشنواره تجسمی فجر

وقتی همه خواب بودیم، اتفاق افتاد! برخی آثار علی‌رغم اجرا و مضمون خوب و قابل دفاع‌شان، در سکوت حذف شدند. شاید یکی از دلایل این اتفاق اعجاب انگیز، عدم در نظر گرفتن چهارچوب‌های اساسی و محکم برای برگزاری هشتمین جشنواره تجسمی فجر بود. 

هنگامی که در آستانه جشنواره از نبود بخش مهم «اهداف جشنواره» سخن گفتیم، ترسمان از امروز بود! زیرا می‌خواستیم مهمترین جشنواره تجسمی کشور، آن هم در سطح بین الملل، آوردگاه آثار شاخص و منطبق با ذائقه بومی و مذهبی ایران عزیزمان باشد تا بتواند در این فضا خط دهنده اصلی باشد نه اینکه خود مرعوب فضای حاکم شود. 

متأسفانه تعداد زیادی از هنرمندان و به ویژه خوشنویسان و نگارگران از وضعیت جشنواره تجسمی امسال رضایت چندانی نداشتند و علت اصلی آن کنار گذاشته شدن آثارشان به اتهام نگاه سنتی بوده است. گویا در جشنواره امسال تخصص و دانش هنری جای خود را به ارزش‌های نوظهوری همچون مدرن بودن داده‌اند. از جمله این آثار حذف شده می‌توان به تابلو نفیس «عروج در منا» اثر امیررضا فقیهی اشاره کرد، که با الهام از نگارگری‌های استاد فرشچیان و به عنوان ادای دِین به فاجعه دلخراش منا اجرا گردید، اما حتی در مرحله داوری اولیه نیز انتخاب نشد. همچنین «انسان علیه انسان» اثر علی‌رضا ذاکری نیز با موضوعیت داعش و گروه‌های تروریستی، سرنوشتی مشابه داشت با این تفاوت که به مرحله نمایشگاه راه یافت اما جزو 22 اثر انتخاب شده نبود. 

هر چند ادعا می‌شد که جشنواره امسال فجر توجه بیشتری به محتوا و قدرت بیان دارد اما آثار راه یافته، بیانگر مسئله دیگری بودند، چرا که برخی آثار به صرف گریز از سنت‌ها و کپی کردن نگاه‌های شبه مدرن که هیچ سنخیتی با نگاه اسلامی و حتی بومی و ملی ما نداشتند، در قلب هشتمین جشنواره بین المللی تجسمی فجر جای گرفتند.  

دلیل عمده این اتفاق تأسف بار به سیاست‌های مغشوش و چهارچوب‌های نامشخص جشنواره باز می‌گردد، چرا که سبب می‌شود فاصله میان جشنواره فجر با اهداف انقلابی آن بیشتر شود و تناسب کمتری بین آثار برگزیده با نام و هویت اصلی جشنواره وجود داشته باشد. چنین رویکردی باعث می‌شود تا جایگاه جعلی برای برخی هنرمند نماها ایجاد گردد و هنرمندان اصیل به انزوا کشیده شوند.

تصویر سازی برای نوجوانان / عطیه مرکزی

تصویرسازی برای کودکان معمولا دارای فضاهای شاد و رنگ آمیزی با طیف وسیعی از رنگ های شاد و زنده و طرح های ساده و قابل فهم است، اما وقتی تصویرسازی برای نوجوانان و بزرگسالان انجام می شود، فضای آن کاملا متفاوت می شود و دایره ی انتخاب رنگ ها و نوع فرم ها و تصاویر به کاررفته گسترده تر می شود. در آثار عطیه مرکزی نوعی دفورماسیون(تغییر شکل) مبتنی بر واقعیت فیگور ها و فضاها را مشاهده می کنیم. خطوطی که وی در طراحی هایش به کار می برد، خطوطی ممتد و آرام هستند و تلفیق این موارد نوعی فضای رویاگونه و غیر واقعی را پدید آورده است. رنگ هایی که او در آثارش به کار می برد، رنگ هایی با طیف محدود و حتی گاهی تک رنگ است و این موضوع باعث دلگیر شدن فضای بعضی تصاویر می شود و جذابیت بصری کار را پایین می آورد اما اگر این تصاویر در جای مناسب و در ارتباط با مطلب متناسب با آن فضا به کار روند می توانند ارتباط موفقی را با مخاطب ایجاد کنند.

عطیه مرکزی هنرمند تصویرساز و دارای مدرک کارشناسی نقاشی است. وی عضو انجمن تصویرگران ایران می باشد و تا کنون کتب بسیاری را تصویرسازی کرده است و در نمایشگاه های بسیاری نیز شرکت داشته است.

تصویرسازی بر مبنای تصاویر چاپ سنگی / علی بوذری

چاپ سنگی یکی از رایج ترین تکنیک های چاپ در دوره ی قاجار بوده است. استفاده ی صد ساله از چاپ سنگی باعث شد که کتاب های تصویری نیز با این تکنیک تولید و چاپ شود. این کتاب های تصویری یکی از ارزشمند ترین منابع به جا مانده از تصویرگری دوران تاریخی ایران به شمار می رود و نیز یکی از منابع الهام هنرمندان معاصر جهت زنده کردن هنر های دوران گذشته ی ایران می باشد.

علی بوذری علاوه بر تدریس دوره های تصویر سازی بر مبنای تصاویر چاپ سنگی، خود نیز به این هنر پرداخته است و نقوش و تصاویری که در آثارش به کار می برد، با تاثیر از منابع تصویری چاپ سنگی دوران قاجار می باشد. علاوه بر آن، عنصر بافت نیز در آثار وی بسیار خودنمایی می کند و باعث جلوه ی بیشتر تصاویر شده است.
علی بوذری دارای مدرک کارشناسی طراحی گرافیک و کارشناسی ارشد تصویر سازی از دانشگاه هنر تهران و دکترای پژوهش هنر از دانشگاه هنر اصفهان می باشد. از سوابق کاری وی می توان به شرکت در بیش از بیست نمایشگاه گروهی داخلی و شانزده نمایشگاه بین المللی و نیز تصویرسازی کتب و مجلات متعدد اشاره کرد.