آپارتمان مسکونی اطلسی / دفتر طراحی و ساخت آدمون

طراحی خانه برای اعضای یک خانواده که اکنون اعضای آن در شرف استقلال و تشکیل کانون‌های زیستی مستقل هستند. چالش اصلی این پروژه طراحی واحدهای سکونتی به گونه‌ای است که ساکنان ضمن هم‌زیستی خانوادگی بتوانند فاصله و عملکرد مستقل نسبت به یک‌دیگر را تجربه کنند. مجموعه‌ی کلی ساختمان قابلیت پاسخگویی به عملکردهای افراد مختلف خانواده را دارا است. واحدهای سکونتی فرزندان در طبقات مختلف گسترده شده‌اند و به این ترتیب مساحت مورد نیاز هر واحد تامین می‌شود. فضاهای خدماتی خانوادگی مشتمل بر سالن‌های ورزشی و استخر و... در زیرزمین واقع شده‌اند و در طبقه بالاتر پارکینگ مجموعه جاسازی شده است. طبقه مربوط به والدین در کل طبقه‌ی فوقانی (همکف) طراحی شده است. یک فضای خالی عمودی مرکزی مجموعه را به دو بخش تقسیم می‌کند و نورگیری فضاهای داخلی را راحت‌تر می‌کند. واحدهای سکونتی فرزندان هر یک در دوسوی این فضای خالی شکل گرفته‌اند و یکی در دوطبقه و دیگری در سه طبقه طراحی شده‌. توجه به نفوذ نور طبیعی در نقاط مختلف این بنا، ارتباط بصری عمودی در کل بنا و درون واحدها و نیز تعبیه‌ی عرصه‌های رشد و پرورش گیاهان از جلوه‌های چشم‌گیر آن است. مصالح به‌ کار رفته در نمای این ساختمان سنگ و آجر است که با هارمونی رنگی در این طیف می‌توانند گرمای سکونت در کالبد بنا را معرفی کنند. ترکیبات حجمی متنوع، استفاده از نورگیر مرکزی به‌عنوان فیلتر ورودی، بازنمایی نقش پراهمیت خطوط در جهت دهی به فضا از دیگر نکات طراحی این بنا هستند.

ویلای کوهپایه / دفتر معماری لاین

اغلب در پروژه‌های معماری که در بستر طبیعتی بکر یا نسبتاً بکر طراحی می‌شوند، هم خوانی و مرافقت با طبیعت اطراف از اولویت‌های طراحی است. تناسبات فرم، رنگ، مصالح، شفافیت سطوح، گذر نور و مواردی این چنین، ابزار دست معمار در این مسیر هستند. ساختمان ویلای کوهپایه به طراحی استودیو معماری لاین، پروژه‌ای است که در منطقه لواسان طراحی شده و به‌جای مقابله با طبیعت پیرامون، قصد دارد بینندگان را در پس‌زمینه‌ی اطراف همراهی کند.

 

معماری نیروگاه برق درکشور آلمان / دفتر معماری کاداویتفلد

نیروگاه‌های تولید برق در اغلب نقاط جهان چهره‌ای صنعتی و مشوش دارند. مجموعه‌هایی که هدفشان تولید انرژی برای شهرنشینان است و چندان تعهدی به ساخت منظری مطلوب یا بهبود منظرشهری ندارند. به همین دلیل و نیز به سبب آلودگی‌های ایجاد شده توسط این مراکز، اغلب نیروگاه‌های برق پیرامون شهرها جانمایی و ساخته می‌شوند. در کشور ما نیز بیش‌تر نیروگاه‌ها در حومه‌ی شهرها ساخته می‌شوند و نمای آن‌ها انبوهی از لوله‌های صنعتی، برج‌های خنک‌کننده، تجهیزات الکترونیکی عظیم و کابل‌های برق است. قرارگیری این عناصر در نمای نیروگاه‌های برق اجتناب‌ناپذیرو طبیعی به‌نظر می‌آید و ضرورت قرارگیری آن‌ها را در خارج از شهرها دوچندان می‌کند. این‌بار اما یک نیروگاه برق در شهر "دوسلدورف" آلمان در بطن شهر ساخته شده و توجه‌ بسیاری را به خودش جلب کرده است. 

این مجموعه از یک سو رکورددار پربازده‌ترین و پاک‌ترین نیروگاه برق جهان (با آمار و ارقام چشم‌گیر) است و از سویی دیگر به‌خاطر ویژگی‌های معمارانه‌ی متفاوتش مورد توجه است. آلودگی‌های صوتی بسیار کم و افت محسوس در کاهش گازهای گلخانه‌ای باعث هم‌زیستی سالم نیروگاه و شهر شده است. هم‌چنین طراحی این نیروگاه به قصد اهداء منظر شهری مناسب و تعدیل چهره‌ی صنعتی رایج در نیروگاه‌ها انجام شده و برخلاف سایر نمونه‌های مشابه، درون بافت شهری قرار گرفته تا منظرگاه پنجره‌ی بسیاری از ساکنین شهر باشد.

خانه‌ی آجرپوش / دفتر معماری آدمون

چندی است در میان معماران جوان نگاه‌های تازه‌ای به مصالح قدیمی نظیر آجر دیده می‌شود.غالب این نگرش‌های جدید در جهت احیای سنت‌های پسندیده‌ی معماریست که در بیش‌تر بناهای نوساز حل نشده باقی مانده‌اند. ایجاد بافت‌های مختلف و تسری این بافت‌ها به صورت نیمه‌شفاف در جداره‌ی بنا، پرکاربردترین شیوه‌ای است که به کنترل نور و دید منجر می‌شود. طراحان اصلی پروژه (شبیر موسوی، امیررضا فاضل) دغدغه‌ی مهم خود را حفظ محرمیت بصری در واحدهای مسکونی می‌دانند. در بافت‌های سنتی مسکونی، بازشوهای هر خانه از دیده‌ها محفوظ و در عوض حیاط هر خانه محل قرارگیری بازشوهای بخش‌های مختلف منزل بود. در معماری معاصر شهرهای ما پنجره‌ی خانه‌ها رو به یکدیگر باز می‌شوند و حتی تراس‌ها نیز کارکرد مطلوب خود را از دست داده‌اند. ایجاد بافت پوششی که بتواند دیدهای مزاحم به درون منزل را کاهش داده و محرمیت را به منزل برگرداند راهکار این تیم طراحی است. بنابر توضیحات این تیم تکنیک اتخاذ شده باز تعریف الگوهای بومی برای خلق یک معماری منحصر به فرد متناسب با نیازهای انسان ایرانی امروز است. تقسیم‌بندی پلان داخلی هر واحد نیز به نحوی است که بخش‌های خصوصی و عمومی از حیث دید و دسترسی جدا از یکدیگر باشند.

دیوارنگاره‌ تعاملی ایران در ونیز / استودیو بهزاد اتابکی

امسال، ایران برای اولین بار در بخش مسابقه‌یِ دوسالانه‌یِ معماریِ ونیز  شرکت کرد؛ که از ۸ خرداد به نمایش درآمد و تا ۷ آذر ماه نیز پابرجا خواهد بود. طراحی غرفه‌ی ۳۶ متر مربعی ایران، در این دوسالانه به رقابت گذاشته شد. از میان ۱۴۸ اثر ارسالی، ۵ اثر به بخش پایانی راه یافت که در نهایت، طرح بهزاد اتابکی و پرشیا قره‌گوزلو برای اجرا، برگزیده شد. طرحِ اتابکی و قره‌گوزلو قرار بود «گزارشی از خط مقدم» باشد؛ عبارتی که توسط پائولو باراتا، رئیسِ دوسالانه، به عنوان شعار انتخاب شده بود. 

قره‌گوزلو در مورد ایده‌ی اصلی طرح می‌گوید: «فضای اصلی غرفه، بر اساسِ بازنمایی الگوهای تراکمی بافت‌هاست که درحرکتی معکوس، از سقف به دیوارِ روبه‌رو و بخشی از کف کشیده شده است. ضمن این که این بازنمایی، استعاره از روندِ معکوس و بازگشتِ زندگی به بافت‌ها و محلات (با روی‌کردِ عدمِ بازگشت به گذشته) می باشد. پیوندِ نهایی گروه‌های مردمی مختلف، برای به مشارکت گذاشتن شکست‌ها، موفقیت‌های به دست آمده و پیش‌روی‌های هرچند کوچک، در ارتقای کیفیت زندگی است. »

اگرچه طرحِ غرفه، از لحاظ سناریویی که برای آن طراحی شده و استعاره‌ای که از زبانِ معمارانِ آن شنیدیم، جالب به نظر می‌رسد؛ اما به نظر نمی‌‌آید که این مفهومِ انتزاعی، با دیدن تصاویرِ غرفه یا حتی حضور کوتاه در آن قابل فهم باشد. به علاوه این که دیواره‌ی تعاملی و بخشی که با تکنولوژی دیجیتال طراحی شده است، سناریوی بازدید را تا حدودی شلوغ کرده و همچنین به نوعی منجر به فهم ناقص طرح نیز شده است! 

خانه‌ی بزرگمهر / استودیو EOT

خانه‌ای آرام و بی‌حاشیه، در کوچه‌ای خلوت و کم‌تراکم، در شهر مشهد که میزبان یک خانواده‌ی متوسط است. اغلب خانه‌های این محله در مرور زمان از خانه‌های کوچک با حیاط‌های وسیع، تبدیل به آپارتمان‌های دو تا سه طبقه با حیاط‌های کوچک شده‌اند. خانه‌ی بزرگمهر اما تاکید زیادی بر فضاهای باز خود دارد. ایجاد فضاهای خالی عمودی در مرکز و جلوی ساختمان، و طراحی کارآمد حیاط خانه، پیوستگی با فضای باز را از آرمانی شعارگونه به عینیت تبدیل کرده است. ورود سخاوت‌مندانه‌ی نور به داخل فضاها ضمن تهویه‌ی مناسب هوا از عواقب سودمند این پیوستگی است. توجه به جزییات حتی در ساده‌ترین فضاهای خانه از جمله ویژگی‌هایی است که حس زیستن در ساختمانی اختصاصی، حساب شده و متناسب را به‌وجود می‌آورد. اختصاصی به این معنا که گویی این خانه صرفا برای این خانوار طراحی شده و مشخصه‌های زیست سایر خانوارها را به سختی دارد. حساب‌شده از این حیث که تمام جزییات، طراحی مبلمان‌ها، عناصر و... پیرو تفکر طراح جهت پاسخ به کاربری‌های روزانه است و متناسب به این خاطر که ترکیب رنگ‌ها، فرم‌ها، پروخالی، بافت‌ها و سایه‌ و روشن در این منزل به‌خوبی با یک‌دیگر در تناسب و تکامل هستند. متریال‌های ساده با تغییرات اندک و هماهنگ در کنار اجرای ظریف و با دقت، موجب تقویت سادگی مینیمالیستی در عین پاسخگویی به نیازهای معمارانه شده است.

گردشگری به سبک ایرانی-هتل بالی

بشر امروز در دنیایی پرهیاهو که در تکنولوژی و صنعت محصور شده، زندگی می کند و این باعث شده که بیش از گذشته نیازمند آرامش و فضایی که او را از روزمرگی خارج کند، باشد. در این میان به دلیل پیوند درونی انسان با طبیعت، کشش و علاقه ای ذاتی به مناظر طبیعی دارد و اصولا همه انسان ها دوست دار طبیعتی بکر و دست نخورده هستند. به همین دلیل در همه جای دنیا، مردم به مناطق کویری و بیابانی که به دور از هرگونه دست کاری بشر بوده، روی آورده و علاقه مند شده اند. اینگونه مناطق در کشور ما از وسعت و زیبایی بسیاری برخوردار است و این باعث شده تا سرمایه گذارانی در این مناطق هتل ها و استراحت گاه هایی بسازند که مورد استفاده مشتاقان سفر به این مناطق قرار بگیرد؛ که در چند پست برخی از نمونه های موفق را بررسی کرده ایم.

یحیی امینی، با ساخت مجموعه هتل بالی در قلب کویر خور و بیابانک در استان اصفهان، پذیرای دوست داران طبیعت بکر و زیبای کویر این منطقه است. نکته مهم اینجاست که برخلاف تصوری که همه ما از معماری هتل و ساختمانی مدرن داریم، این مجموعه کاملا سنتی و معماری آن متناسب با شرایط اقلیمی کویر است و در عین حال فضایی دلنشین و آرام و به دور از هیاهوی شهر، برای مسافران و بازدیدکنندگان فراهم می آورد.

با توجه به ظرفیت بالای کشورمان در جذب گردشگر با داشتن دیدنی های طبیعی ای از این دست، می توان با حمایت و جذب سرمایه گذاران در این مقوله، باعت تقویت صنعت توریسم و درآمدزایی  برای کشور شد.