نمایشگاه آتش سرد/ عکاسان جنگ

گالری «سلام» با رویکرد بازخوانی تاریخ معاصر ایران، میزبان عکس‌هایی از جنگ ۸ ساله ایران و عراق خواهد بود که تاکنون به نمایش در نیامده‌اند. این نمایشگاه با عنوان «آتش سرد» در روز جمعه ۱۳ بهمن‌ماه افتتاح می‌شود.

  «آتش سرد» با حمایت «موسسه هوم» به روی دیوار می‌رود و در برگیرنده بیش از صد عکس دیده نشده از جنگ هشت‌سالۀ ایران و عراق است که توسط احمدرضا نوری و جاسم غضبان‌پور گردآوری شده است.

  آثار هنرمندانی چون مهرزاد ارشدی، شهید سعید‌ جانبزرگی، محمد‌حسین حیدری، جهانگیر رزمی، جاسم غضبان‌پور، علی فریدونی، بهرام محمدی‌فرد، ساسان مویدی و عربعلی هاشمی در این نمایشگاه به نمایش درخواهد آمد.

علاقه‌مندان برای بازدید از این نمایشگاه می‌توانند تا ۲۷ بهمن از ساعت ۱۵ تا ۲۱ به گالری «سلام» مراجعه کنند.
آدرس: خیابان ولیعصر، بالاتر از پارک‌وی، خیابان فیاضی (فرشته)، مجتمع سام سنتر، طبقه منفی یک
گالری شنبه‌ها تعطیل است.

گزارش تصویری ازنمایشگاه هنرهای تجسمی فجر

دهمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر همزمان در تهران و پانزده استان دیگر در حال برگزاری است.  همچون سال گذشته برگزاری نمایشگاه با نظم بیشتر و ساماندهی بهتری نسبت به سالهای گذشته بوده است.
 جشنواره امسال همچون سال گذشته با دوره های قبل تفاوت‌هایی داشت که مهمترین آن عدم موضوعیت  یکپارچه آثار و دسته‌بندی تخصصی رشته‌های هنری و اختصاص جوایز به برگزیدگان هر رشته بطور جداگانه است. ستاد برگزاری بر این باور است که هنرمندان روح لطیف، وجدان بیدار بشری و چشم های نگران چالش های عصر خویشند. از این رو دغدغه ها و دستمایه های آثار ایشان، موضوع محوری است.
همچنین رویکرد جشنواره دهم معرفی آثاری است که با قابلیت های نوین و تعامل گرا در قالب بهره مندی از یک یا چند رشته از ظرفیت های کلاسیک و جدید هنرهای تجسمی به سامان رسیده و ایده ای اصیل و مفهومی هنرمندانه را به نمایش بگذارند.
طی دو دوره اخیر برگزاری نمایشگاه و زمانبندی پیش‌بینی شده برای ارائه و داوری آثار با نظم بیشتری انجام شد و شلختگی سالهای قبل را نداشت. همچنین پرداخت کمک هزینه یک میلیون تومانی و جایزه نهایی به برگزیدگان مبلغ قابل توجهی است. جشنواره به اختتامیه تمام نمیشود و هنرمندان برگزیده ایرانی برای سفر مطالعاتی به شهرک هنرمندان فرانسه (Cite des Arts) معرفی می شوند تا بر اساس ضوابط، شرایط و زمانبندی موزه هنرهای معاصر تهران، به این سفر مطالعاتی اعزام شوند که تجربه مفیدی برای هنرمندان جوان خواهد بود.
به جشنواره امسال بیش از 10600 اثر را در بخش رقابتی ارسال شده است که در نهایت 88 اثر برای نمایشگاه  برگزیده شده اند.
دهمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر 3 بهمن تا 4 اسفند در موسسه فرهنگی و هنری صبا در حال برگزاری است.        

دستها/ هاجر سلیمی نمین

‌Body Art یا معادل فارسی آن هنر بدنی و یا هنر اجرایی آمده  گونه‌ای از بیان هنری معاصر است که هنرمند  خود نیز بخشی از اثر هنری می‌شود. بادی آرت میتواند نوعی رمانتیسیسم مدرن قلمداد شود زیرا تا حدودی هر دو بر بیان آلام و رنج های بشری و فداکاری های شخصی متکی هستند.
عزاداری برای امام حسین(ع) سراسر با هنر آمیخته شده است. از شعر و مدح و روضه گرفته تا نمایش تعزیه و... . بیان آلام و نوحه سرایی ها با زبان بدن که شاید قوی ترین زبان به لحاظ جهان شمولی اش باشد توسط مردم عزادار انجام می شود.
جمعه عکس های نعیمی ثمین با الهام از روایات و وقایع عاشورا خلق شده اند. عکس ها صرفا تصاویری هستند از بادی آرتی که هنرمند اجرا کرده است. عکاسی در اینجا به مثابه ثبت استنادی عمل کرده است. ثمین روایاتی که با دست در ارتباطند مانند: « چون سواران دشمن بر حسین(ع) می‌تازند دست بر دعا برمیدارد.» و « حسین(ع) دستان رقیه را غرق بوسه می‌کند.»و «زینب(س) نماز شب می‌خواند» و« حسین(ع) سکینه(س) را به آغوش می فشرد و اشک‌هایش را پاک میکند.» را تصویرسازی کرده است..
هنرمند در این اثر وقایع را به ساده ترین عناصر تجسمی یعنی خط و نقطه ترجمه و تصویر کرده است. دستهای هنرمند آنچه بردستهای اصحاب عاشورای ۶۱ هجری گذشت را روایت می‌کند. دستهای یک هنرمند به عنوان عضو موثر در خلق اثر هنری خود از جایگاه ویژه ای برخوردار است و اینجا بجای خلق اثر به محمل و بافت ارائه اثر مبدل شده است. زبان بیان این واقعه هروقت و هرجا مختصرتر و به بیان هدف نزدیکتر بوده است دلنشین‌تر نیز گشته است. تصویرگری های هاجر سلیمی با اینکه ازساده ترین عنصر بصری با حنا بر دستانش نقش بسته اما بسیار گویا و قابل فهم است. هنرمند شیعه این مفاهیم را با جان خود درک کرده است و به همین خاطر برای بازنمایی اش دچار تکلف زبان نیست. نقطه ها در روایاتی که امام مستقیم با خدا ارتباط می‌گیرد و دست بر دعا برمیدارد تکامل یافته اند و به کلمه و جمله تبدیل شده‌اند. یا در جایی که امام دخترانش را می‌بوسد دستها غرق نقطه هایی که استعاره از بوسه هستند شده اند و این محبت واسع و جامع ویژه امام است که همه وجود بنده مترحم را دربرمیگیرد. یا آنجا که روایت امام سر حضرت عباس را از زمین بلند می‌کند هنرمند نیم دایره ای را کنایه از قمر بنی هاشم بر بلندترین انگشت تصویر کرده است که بر جایگاه والای حضرت عباس نیز تاکید می‌کند. این مجموعه در قالب کتاب با عنوان جمعه چاپ و منتشر شده است.

نورپردازی‌های خلاقانه

عکاسی ثبت نور و بازی با آن است. عکاسان با ترفندهای بسیاری سعی در مهار و تغییر شکل این پدیده داشته‌اند . آنها با مطالعه بر نور طبیعی خورشید به تقلید و بازسازی کیفیت‌های مختلف نور در فضای استودیو دست پیدا کرده اند. فوتون ها با تغییر محیط تغییر شکل می‌دهند. بطور مثال با عبور نور از فیلترها و باکس‌ها و چترهای نور از شدت نور کاسته شده و حتی تغییر رنگ می‌دهند. در اینجا قصد نداریم تاثیر ابزارهای حرفه‌ای عکاسی بر نور را بررسی کنیم بلکه برعکس میخواهیم با ترفندها و ابزارهای ساده که بعضاً عکاسان حرفه ای نیز از آن بهره می برند عکس هایی با جلوه های خاص نوری بگیریم.

یکی از این ترفندها، قرار دادن توری یا حتی تفاله گیر یا آبکش در مسیر نور اصلی است. شما حتی میتوانید با ایجاد برش های مستطیل کم عرض افقی در موازات هم، بر سطح مقوا و قرار دادن آن در مسیر نور حس پرده کرکره ای را ایجاد کنید.

با قرار دادن پارچه های تور و گیپور ساده در فاصله نزدیک به سوژه( در عکاسی پرتره) و با عکاسی با تکنیک عمق میدان وضوح کم فضای رمانتیکی خلق کنید. برای خلق چنین فضایی چرب کردن حاشیه فیلتر UVنصب شده روی لنز با رژ لب یا وازلین نیز امکان پذیراست(البته بعد از عکاسی حتما فیلتر UV را جدا نموده و با دستمال تیشو و مایع ظرفشویی بشویید و آبکش کنید). استفاده از یک جوراب نازک زنانه  نیز در تصویر ایجاد هاله می کند. برای این منظور جوراب را برش زده و با کش روی لنز ثابت می کنیم. در این روش استفاده از فوکوس اتوماتیک امکان پذیر نیست و باید فوکوس را بر حسب فاصله تا سوژه حدودا تخمین زد.با انتخاب عدد دیافراگم بزرگتر مشکل وضوح تا حد زیادی قابل جبران است.

بوکه تکنیک شکل دهی به نورهایی است که از محدوده عمق میدان وضوح دوربین خارج شده اند. برای داشتن نورهایی با شکل های مختلف کافی است مقوایی تیره را اندازه قطر لنز برش داده و شکل مورد نظر مانند ستاره ، قلب، گل و... را در ابعاد کوچک در مرکز مقوا برش بزنید. مقوا را با چسب کاغذی روی لنز ثابت کنید و با تکنیک عمق میدان وضوح کم عکاسی از ایجاد بوکه های جذاب در تصویر لذت ببرید.

عکاسی ثبت نور و بازی با آن است. عکاسان با ترفندهای بسیاری سعی در مهار و تغییر شکل این پدیده داشته‌اند . آنها با مطالعه بر نور طبیعی خورشید به تقلید و بازسازی کیفیت‌های مختلف نور در فضای استودیو دست پیدا کرده اند. فوتون ها با تغییر محیط تغییر شکل می‌دهند. بطور مثال با عبور نور از فیلترها و باکس‌ها و چترهای نور از شدت نور کاسته شده و حتی تغییر رنگ می‌دهند. در اینجا قصد نداریم تاثیر ابزارهای حرفه‌ای عکاسی بر نور را بررسی کنیم بلکه برعکس میخواهیم با ترفندها و ابزارهای ساده که بعضاً عکاسان حرفه ای نیز از آن بهره می برند عکس هایی با جلوه های خاص نوری بگیریم.

یکی از این ترفندها، قرار دادن توری یا حتی تفاله گیر یا آبکش در مسیر نور اصلی است. شما حتی میتوانید با ایجاد برش های مستطیل کم عرض افقی در موازات هم، بر سطح مقوا و قرار دادن آن در مسیر نور حس پرده کرکره ای را ایجاد کنید.

با قرار دادن پارچه های تور و گیپور ساده در فاصله نزدیک به سوژه( در عکاسی پرتره) و با عکاسی با تکنیک عمق میدان وضوح کم فضای رمانتیکی خلق کنید. برای خلق چنین فضایی چرب کردن حاشیه فیلتر UVنصب شده روی لنز با رژ لب یا وازلین نیز امکان پذیراست(البته بعد از عکاسی حتما فیلتر UV را جدا نموده و با دستمال تیشو و مایع ظرفشویی بشویید و آبکش کنید). استفاده از یک جوراب نازک زنانه  نیز در تصویر ایجاد هاله می کند. برای این منظور جوراب را برش زده و با کش روی لنز ثابت می کنیم. در این روش استفاده از فوکوس اتوماتیک امکان پذیر نیست و باید فوکوس را بر حسب فاصله تا سوژه حدودا تخمین زد.با انتخاب عدد دیافراگم بزرگتر مشکل وضوح تا حد زیادی قابل جبران است.

بوکه تکنیک شکل دهی به نورهایی است که از محدوده عمق میدان وضوح دوربین خارج شده اند. برای داشتن نورهایی با شکل های مختلف کافی است مقوایی تیره را اندازه قطر لنز برش داده و شکل مورد نظر مانند ستاره ، قلب، گل و... را در ابعاد کوچک در مرکز مقوا برش بزنید. مقوا را با چسب کاغذی روی لنز ثابت کنید و با تکنیک عمق میدان وضوح کم عکاسی از ایجاد بوکه های جذاب در تصویر لذت ببرید.

عکاسی ثبت نور و بازی با آن است. عکاسان با ترفندهای بسیاری سعی در مهار و تغییر شکل این پدیده داشته‌اند . آنها با مطالعه بر نور طبیعی خورشید به تقلید و بازسازی کیفیت‌های مختلف نور در فضای استودیو دست پیدا کرده اند. فوتون ها با تغییر محیط تغییر شکل می‌دهند. بطور مثال با عبور نور از فیلترها و باکس‌ها و چترهای نور از شدت نور کاسته شده و حتی تغییر رنگ می‌دهند. در اینجا قصد نداریم تاثیر ابزارهای حرفه‌ای عکاسی بر نور را بررسی کنیم بلکه برعکس میخواهیم با ترفندها و ابزارهای ساده که بعضاً عکاسان حرفه ای نیز از آن بهره می برند عکس هایی با جلوه های خاص نوری بگیریم.

یکی از این ترفندها، قرار دادن توری یا حتی تفاله گیر یا آبکش در مسیر نور اصلی است. شما حتی میتوانید با ایجاد برش های مستطیل کم عرض افقی در موازات هم، بر سطح مقوا و قرار دادن آن در مسیر نور حس پرده کرکره ای را ایجاد کنید.

با قرار دادن پارچه های تور و گیپور ساده در فاصله نزدیک به سوژه( در عکاسی پرتره) و با عکاسی با تکنیک عمق میدان وضوح کم فضای رمانتیکی خلق کنید. برای خلق چنین فضایی چرب کردن حاشیه فیلتر UVنصب شده روی لنز با رژ لب یا وازلین نیز امکان پذیراست(البته بعد از عکاسی حتما فیلتر UV را جدا نموده و با دستمال تیشو و مایع ظرفشویی بشویید و آبکش کنید). استفاده از یک جوراب نازک زنانه  نیز در تصویر ایجاد هاله می کند. برای این منظور جوراب را برش زده و با کش روی لنز ثابت می کنیم. در این روش استفاده از فوکوس اتوماتیک امکان پذیر نیست و باید فوکوس را بر حسب فاصله تا سوژه حدودا تخمین زد.با انتخاب عدد دیافراگم بزرگتر مشکل وضوح تا حد زیادی قابل جبران است.

بوکه تکنیک شکل دهی به نورهایی است که از محدوده عمق میدان وضوح دوربین خارج شده اند. برای داشتن نورهایی با شکل های مختلف کافی است مقوایی تیره را اندازه قطر لنز برش داده و شکل مورد نظر مانند ستاره ، قلب، گل و... را در ابعاد کوچک در مرکز مقوا برش بزنید. مقوا را با چسب کاغذی روی لنز ثابت کنید و با تکنیک عمق میدان وضوح کم عکاسی از ایجاد بوکه های جذاب در تصویر لذت ببرید.

ویدئوهای آموزشی را در اینجا و اینجا ببینید.

معرفی کتاب عکاسی مستند/علی اکبر شیر ژیان

«عکاسی مستند ثبت مردم در محیط طبیعی آنان توسط دوربین عکاسی است. بر اساس تاریخ عکاسی مستند اجتماعی، این رشته گونه انتقادی از عکاسی است که روی زندگی فردی و اجتماعی مردم متمرکز باشد و هدف آن بالابردن آگاهی فکری آنان نسبت به خود و محیط شان است. در حقیقت عکاسی مستند اجتماعی، مردم و اثرات آنان روی همدیگر و ارتباط آنان با واقعیت را بررسی می‌کند بنابراین نمی‌توان فقط به ظاهر آن بسنده کرد و هر عکس که در آن صحنه واقعی یا انسان دیده می شود را مستند شمرد،...».
کتاب عکاسی مستند نوشته علی اکبر شیر ژیان یک کتاب تالیفی آموزشی است که علاوه بر شرح و تحلیل و نقد عکاسی مستند ایران و جهان به خواننده خود چگونه عکس مستند گرفتن را نیز آموزش می‌دهد. در کتاب به شرح و تعریف و بیان تفاوت‌های تک عکس و مجموعه عکس می‌پردازد. او عکاسی مستند را به سه گروه عکاسی مستند به عکس مستند هنری، ژورنالیستی و عکاسی مستند تاریخی طبقه بندی و تعریف می‌کند و پرسش‌هایی راجع به هریک از الفبای تصویر مانند رنگ، نور، زاویه، زمان و مکان، ترکیب بندی و ... مطرح می کند تا چگونگی تحلیل عکاسی مستند را به خواننده آموزش دهد.
 بخش اول کتاب به پاسخ پرسش هایی مانند آموزش چطور سبک و یا استایل شخصی در عکاسی بوجود بیاوریم؟ روش ارائه مجموعه عکس، نوشتن پروپوزال برای پروژه های عکاسی مستند، بیانیه هنرمند، چگونه از پروژه خود پورتفولیو تهیه کنیم؟، معرفی چند ورک شاپ و مستر کلاس بین المللی عکاسی مستند، جدول فستیوال های بین المللی عکاسی در جهان پاسخ داده می شود.
بخش دوم به تحلیل و نقد عکاسی مستند در ایران و جهان و انواع آن پرداخته شده است.
علی اکبر شیر ژیان آموزش عکاسی را در سال 1381 در خانه عکاسان ایران دیده است و در سال 1388 عکاس منتخب زیر سی سال بنیاد ورلد پرس فوتو شناخته شده است. او نمایشگاهها و جوایز زیادی در کارنامه خود دارد و در ایران و ترکیه به آموزش عکاسی مشغول است.
کتاب عکاسی مستند توسط نشر شورآفرین منتشر شده است.

 

رنگ حقیقت/عکس صحنه پردازی شده در پاسداشت نهم دیماه

رنگ حقیقت عنوان تک عکس صحنه پردازی شده ای است  در پاسداشت حماسه نهم دیماه د1388که توسط وهب رامزی گرفته شده است. این عکس سال گذشته (1395) در حوزه هنری رونمایی شده است.
عکس با حمایت حوزه هنری و خانه عکاسان ثبت و چاپ شده است. مدیر خانه عکاسان ایران در رابطه با ایده اولیه عکس صحنه پردازی شده «رنگ و حقیقت» گفت: پیشنهادی از جوان هنرمند خوش ذوق داشتیم در مورد اتفاقات ۹ دی، که ما بسیار از این کار خوشحال شدیم و آن را حمایت کردیم، من از پشت این تریبون اعلام می کنم به هنرمندان خوش ذوق کشور عزیزم ایران که هنر و اثر خود را در هر زمینه ای مثل حجاب و سبک زندگی و اقتصادی مقاومتی و ... است را حمایت خواهیم کرد و آن را ترویج می کنیم.
عکس فضای استودیویی و ساده ای دارد و البته با کیفیت بالایی ثبت شده است. آنچه  فضای کلی تصویر را تشکیل داده پرچم کشورمان است. بچه ها اطراف پرچم ایستاده اند و هرکدام گوشه ای از آن را در دست گرفته اند. مرکز تصویر زنی میانسال که گمان میرود مادربزرگ باشد بر صندلی تکیه داده و در حال دوختن بخشی  از پرچم است که پاره شده است. پارگی پرچم در قسمت سبز رنگ آن اتفاقی نیست و کنایه از موج سبز فتنه دارد که سعی در ایجاد دودستگی و آشوب و نابودی در نظام را داشت. بچه ها به گونه ای کنار مادر ایستاده اند و به او خیره شده اند انگار در حال شنیدن داستانی از زبان مادربزرگ هستند. مادر بزرگ با حوصله و بدون نگرانی در حال رفو قسمت سبز پرچم است و این صحنه میتواند کنایه به سخنرانی تسلی بخش رهبر در آن اوضاع  پر استرس و هیاهو باشد. نکته ای که حائز اهمیت است فضای سرد عکس است و بکگراند ساده عکس که از چنین مضمونی چنین فضای سردی انتظار نمیرود به هرحال عکاس میتوانست با ارجاع به فضاهای قدیمی خانه مادربزرگ و فضای نوستالژیک آن بار دیگر ما را به هم پیوند زده وفضای عکس را غنی تر کند. عکس از لحاظ تصویری ارجاع خاصی ندارد و این از ویژگی های عکس صحنه پردازی شده است که اغلب  ناشی از ناآگاهی هنرمند از تاریخچه هنر عکاسی است.

فوتوژورنالیسم ازجنس زنانه/نیوشا توکلیان

نیوشا توکلیان کار خود را ازشانزده سالگی با مجله زن امروز آغاز ودر حال حاضر با آژانس های معتبر عکس خارجی همکاری می کند او اکنون از چهره های شناخته شده ایران و بنیاد ورد پرس فوتو  است. توکلیان هم به عنوان عکاس و هم داور در این جشنواره حضور داشته است. اوعلاوه بر عکس های مستند ژورنالیستی در حوزه هنر هم فعالیت دارد و آثار هنری او در نمایشگاه های متعدد داخلی و خارجی به نمایش درآمده است. موضوع اغلب عکسهای توکلیان در هر دو حوزه، زنان است. او پروژه های متعددی را برای عکاسی زنان ایرانی بصورت سفارشی کار کرده است. توکلیان درآثار اخیرش از زنان جهان اسلام مانند عراق، نیجریه و سوریه و... عکاسی کرده است. عکس های مستند ژورنالیستی او عکاسی پرتره محیطی هستند و همانند عکس های هنری اش چیدمان شده اند و سوژه ها را در اغلب موارد جلوی بکگراند ساده ای مانند دیوار کرکره مغازه و ... قرار می دهد و از آنها عکس می گیرد. بطور مـثال عکس های مادران شهدا و یا چهل منبران که از زنان خرم آبادی در مراسم عزاداری امام حسین(ع) گرفته است. او زنان ایرانی را از وقتی نه ساله می‌شوند و در شرع مقدس اسلام به تکلیف می رسند تا مجموعه اخیرش با نام ایران که به سفارش مجله تایم عکاسی شده به تصویرکشیده است.
توکلیان در آثارهنری اش زنان و بطور خاص جوان ایرانی را افسرده و در سکوت و انزوا نشان داده است. "گوش کن" مجموعه عکسی است حول یک آرزوی زنانه، آرزوی خواننده شدن و شنیده شدن . مجموعه ای که با بیان ممانعت شرعی از شنیده شدن صدای آواززنان توسط مردان با دیگر اهداف فمنیستی هنرمند عکاس قرابت دارد.
اما روایت او اززنان کرد چیز دیگری است. زنانی که علیه تروریسم بی وطن داعش به پا خواسته اند و مردانه با آن مبارزه می‌کنند. زنان شجاع و با شهامتی که لباس رزم پوشیده و اسلحه بدست گرفته اند تا با داعش بجنگند.  
عکس‌های مستند در جهان را می‌توان به سه گروه عکاسی مستند ژورنالیستی، عکاسی مستند هنری و عکاسی مستند تاریخی تقسیم نمود.عکاسی مستند در ایران منحصر به عکاسی مستند ژورنالیستی است که به خاطر واقعه نگری انسان وامانده از زندگی اجتماعی را نشان می دهد و از نشان دادن وجوه دیگر او غفلت می ورزد.( عکاسی مستند، علی اکبر شیر ژیان). عکس‌های توکلیان نیز در زمره‌ی عکس‌های مستند ژورنالیستی هستند که بجای ثبت واقعیت ثبتی واقعه نگر دارند. و البته سفارشی بودن برخی از این گزارش‌ها ومجموعه‌های مستند بر روند شکل‌گیری آنها بی‌تاثیر نبوده است.