فراخوان مسابقه عکاسی از موقوفات تهران

وقف از جمله اقدامات پسندیده‌ای است که بارها در اسلام به آن تأکید شده و در جامعۀ ایران نیز همواره از دیرباز مورد توجه مردم و حکومت‌مداران وقت بوده است. از این‌رو امسال ادراه کل اوقاف و امور خیریه تهران با برپایی مسابقۀ عکاسی قصد دارد تا بیش از پیش مردم را با ابعاد تاریخی، فرهنگی این اقدام نیکو و نتیجۀ اثربخش آن در جامعه آشنا سازد. 

این مسابقه در دو بخش عکاسی با دوربین حرفه‌ای و عکاسی با دوربین تلفن همراه و با موضوعات موقوفات و رقبات استان تهران، امامزادگان و بـقاع متبرکه استان تهران و اجرای امینانه نیات برگزار می‌گردد. هم‌چنین هر عکاس مجاز به ارائه حداکثر 10 عکس در جشنواره می باشد. در پایان مسابقه نیز اداره کل اوقاف و امور خیریه استان تهران اقدام به برگزاری نمایشگاهی از عکس‌های منتخب و انتشار آنان در کتاب جشنواره می‌نماید.

علاقه‌مندان جهت شرکت در این مسابقه می‌توانند عکس‌های خود را تا تاریخ ۲۵ آذر ماه ۱۳۹۶ از طریق ایمیل [e-mail] و یا پیام رسان تلگرام با شماره 09012369855 و  آدرس photovaghf@ ارسال نمایند. گفتنی است شرکت‌کنندگان جهت کسب اطلاعات بیشتر نیز می‌توانند به وب سایت اداره کل اوقاف و امور خیریه استان تهران به نشانی www.tehran.oghaf.ir مراجعه فرمایند.

نمایشگاه عکس «نکورویان فرخار»

زیبارویان فرخاری یا بُتان فرخاری در ادبیات کهن فارسی و در اشعار شاعرانی‌ هم‌چون فرخی و عنصری، به عنوان شهره‌ترین زیبارویان جهان توصیف شده‌اند. منظور شاعران از فرخار چه بتکده‌ای در تبت باشد، چه شهری در تاجیکستان و یا شهرستانی در شمال افغانستان، اشاره به زیبایی‌ دارد. در این میان نمایشگاه عکس «نکورویان فرخار» نیز به نیم‌رخ زیبا و کمتر دیده شدۀ افغانستان می‌پردازد. 

در نمایشگاه عکس گروهی «نکورویان فرخار» که با نمایشگاه گردانی فاطیما حسینی و با همکاری سفارت افغانستان در تهران و موسسه بین المللی و فرهنگی اکو روز جمعه سوم آذر ماه در  موسسه فرهنگی اکو در تهران افتتاح گردید، بیش از ۶۰  اثر از ۱۶ عکاس معاصر افغانستانی و عکاسانی از آمریکا، اروپا، استرالیا و ایران گردآوری و به نمایش گذاشته شده است؛ تا با نگاهی به دور از جنگ، زیبایی‌های افغانستان را به نمایش بگذارند.

افغانستان، این سرزمین کهن هم‌چنان زیبا است؛ کشوری متشکل از قومیت‌های مختلف و تنوع چشم‌گیر چهره‌ها با آواهای گوناگون که در شعر و هنر و موسیقی تجلّی یافته‌اند، و این‌بار عکاسان نه به دنبال سیمای جنگ‌زدۀ این دیار، بلکه برای جلوه‌گری سیمای صلح آمیز آن آمده‌اند، تا از مردمانش بگویند. نمایشگاه عکس «نکورویان فرخار» با این نگاه شکل گرفته که این سرزمین در زیر آواری از مصیبت و دشواری همچنان نفس می کشد و زیبایی می‌آفریند. زیبایی‌ای که هم در سیمای آدم‌ها، هم در چشم‌اندازهای این سرزمین و هم در روح و جان این مردم پرتلاش و باهمت نهفته است؛ و فقط گوشه‌ای از آن در کادرهای متفاوت و نگاه زیباشناسانه عکاسان بازتاب یافته است.

جامه دران/ روایتی از عزاداری بازار تبریز

جامه دران عنوان کتابی است شامل عکس‌هایی از مراسم قدیمی و سنتی عزاداری امام حسین(ع) که در سال ۱۳۹۳ چاپ و منتشر شده است. هادی لزیری عکاس مجموعه حاصل بیش از سه سال عکاسی را از میان هزاران فریم عکس انتخاب و چاپ کرده است.از انگیزه های شکل‌گیری چنین مجموعه ای میتوان به تعلق داشتن عکاس به زادگاهش یعنی تبریز و حضور دایمی او در بازار تبریز و این مراسم نام برد. تجربه حضور سی ساله عکاس در مراسم عزاداری بازار تبریزبه دلیل دادن اطلاعات دقیق‌تر و آگاهی بیشتر او با فضا به غنای مجموعه کمک می‌کند. عکس‌های او در کتاب با متن پژوهشی راجع به آیین عزاداری در بازار تبریز چاپ شده است.
این مراسم در بنای آجرین بازار که در یونسکو به عنوان اولین بازار مسقف آجری ثبت شده بیش از سیصد سال اجرا می‌شود. آیین عزاداری جزو لاینفک بازار تبریز است. سازنده بنای بازار این ملک را در ایام محرم وقف عزاداری نموده و هرساله بازاریان در این ایام آن را سیاهپوش و برای عزاداری آماده میکنند. سه دسته اصلی عزاداران سینه زن عجم سینه زن عرب و دسته‌ی زنجیر زنان هستند که هریک با پوشش و نواها و مرثیه های خاص به خود طبق برنامه ریزی هرساله بازاریان به عزاداری می‌پردازند.
عکس‌های هادی لزیری از سیاهپوش کردن بازار آغاز می‌شود و به جزییات مراسم عزاداری نیز می‌پردازد. در میان عکس‌ها که پر  مستندات خوب و دقیقی هستند مجموعه عکس‌های پرتره عزاداران نیز جالب توجه است. عکاس اقشار مختلف دسته جات از کودک تا پیر غلامان بازار را با بکگراندی مشکی عکاسی کرده است. سیاه و سفید بودن این مجموعه به بیان بهتر حال و هوای عکس‌ها کمک کرده است.

چشم ما حیرت/ مجتبی حیدری

 نمایشگاه عکس «چشم ما حیرت» در محوطه میدان امام حسین(ع) در ایام محرم تا اربعین برپا بود. این نمایشگاه حاصل تلاش و سفرهای چندساله مجتبی حیدری به عراق است. حیدری از پیاده روی زائران حرم حسینی عکاسی کرده است و تکیه موضوعی خود را بر موکب داران و خدام زائران اباعبدالله الحسین(ع) قرار داده است. نمایشگاه به گفته عکاس به چند دلیل در فضای باز برگزار شده بود. دلیل اول آنکه قالب  دیوار گالری با سایزهای عکس های او و ارائه و چیدمان آنها سازگاری نداشت و دلیل دوم آنکه مخااطب گالری ها قشر خاصی هستند و هدف عکاس نمایش عمومی آثار برای همه اقشار و عاشقان امام حسین(ع) بوده است.
عکس ها در سایزهای مختلف و کنار هم چیده شده اند و هر چیدمان حامل روایتی است از داستان دلباختگی به حضرت که دین، آیین و مذهب نمی شناسد،آنجا که تنها مسیحی راه آهن بصره یعنی یوسف طوما الیاس از زوار شیعه پذیرایی می کند.
حیدری زائر-عکاسی است که فقط در طول مسیر و موضوع نیست بلکه در عرض و حاشیه آن عکاسی می کند. او تنها به ثبت و برداشت عکس اکتفا نکرده است و از روی عکس ها می شود گفت حیدری با آنها چند روزی را گذرانده است و هرعکس متناسب با داستان موکب دار فضا و حال و هوای خود را دارد و بخوبی آن را به بیننده منتقل می کند. استفاده درست عکاس از نور حال و هوای معنوی موکب داران را بهتر بیان می کند. پرهیز از نمایش چهره آنها شاید با منطق صداقت و عدم ریا و خودنمایی این موکبداران که عمیقاً و از صمیم دل از زوار پذیرایی می کنند سازگار باشد.
بخش دیگر عکس های حیدری پرتره هایی هستند که چهره خود را پوشانده اند. پوشش آنان به دلیل گردو غباری است که در طول مسیر با آن روبرو شده اند.عکاس با قرار دادن سوژه هایش بر پسزمینه مشکی و با بکار بردن نکات فنی حین عکاسی و شارپنس و وضوح بالا بیننده را مقابل این چهره های بهت زده میخکوب می کند و بیننده را نیز به حیرت می کشاند. برداشت عکاس از داستان پیاده روی اربعین در چشم های زائران متبلور می شود. او در توضیح عکس هایش می نویسد:« از سختی های این گروه از زائران اربعین، باد و طوفانی است که موجب می شود سر و صورتشان را با پارچه های مختلف بپوشانند و فقط چشم هایشان می ماند که عیان است، همان بخشی از وجودشان که راه به باطن و قلبشان دارد و میتوان حیرت را با خیره شدن به آنها مشاهده کرد. بنابراین در سفر به وادی حیرت و حرکت بین حیرت زدگان مکتب سیدالشهدا(ع)، چشم ها بصورت تنها و مستقل، حرف های زیادی دارند که از حیرت صاحبانشان برایمان بگویند. ...»

دهم ماه/ سعید کیایی

عکس‌های سعید کیایی در قالب کتاب دهم ماه تصاویری است از اجتماع زنانه در قالب هیئت های هفتگی، ماهانه و مراسم عزاداری ایام محرم و صفر است. رویکرد عکاس به چنین اجتماعی صرفاً عکاسی مستند نیست،­­­ بلکه رویکردی پژوهشی است به زندگی روزمره زنان ایرانی (تهرانی)با تاکید بر تحلیل شکل و سازو کار حضور آنها در مراسم ها و نشست‌های مذهبی و روضه خوانی است.

محدودیت عکاس هم به لحاظ جنسیت هم به لحاظ زمانی برای حضور در جمع‌های اختصاصی بانوان سبب تاثیرات کیفی و کمی در مجموعه عکس‌های وی شده است.

در مقدمه کتاب با تحلیلی جامعه شناختی از چنین جمع‌های زنانه صحبت شده است. از نظر نویسنده مداحی زنان و چنین مجالسی متاثر از مجالس مردانه است و زنها هنوز به روایتی زنانه و لطیف از عاشورا دست نیافته اند و چه بسا ذکر مصیبت‌های زنان کربلا نیز روایت مردان است از این واقعه. روایت مردانه همچنان بر این عکس‌ها حاکم است زیرا عکاس این مجموعه (سعید کیایی) از دیدگاه و با محدویت هایی که ذکر شد روایت ناقص اما ارزشمندی را ثبت کرده‌اند. ارزش این مجموعه به این دلیل است که شاید اولین و تنها ترین تلاش برای شکل‌گیری مجموعه جدی عکس با این موضوع باشد.

 تصویری که از زنان ایرانی در قالب عکس، نقاشی و ... دیده ایم بسیار متفاوت از واقعیت است و یا بخش کوچکی از زندگی این جمعیت است.

تصاویری زنان مذهبی که اکثریت زنان ایرانی را  تشکیل می‌دهند، غالباً از فضای ساده زندگی نسلی از مادران فداکار شهداست و خوب میدانیم این همه ی پتانسیل تصویری زنان ایرانی نیست. زنانی که بواسطه ویژگی های اختصاصیشان برای دوربین‌های عکاسان سوژه های پر رمز و راز و جذابی هستند.

کیایی همراه با هر تصویر جملات توصیفی(کپشن) نیز درج کرده است که برای توصیف عکس‌ها و دادن اطلاعات بیشتر از این مجالس به مخاطب کمک می‌کند. این توضیحات بار بخش تصویری اتفاقاتی که تصویر نشده‌اند را به دوش می‌کشند.

عکس‌های سرخ/ جمشید بایرامی

صادق و ساده‌ است، همانطوری که خودش را در صفحه شخصی اش معرفی کرده است. عکس‌هایش نیز پر از فرم‌های ساده‌، پر از آدم‌های ساده! به دنبال آدم‌هایی می‌گردد که غل و غش نداشته باشند یکدست و بی روی و ریا زندگی می‌کنند. شاید می‌خواهد این ویژگی ها که مختص شخصیت خودش است از دل تصویر بیرون بکشد. جمشید بایرامی، عکاسی خودآموخته است که بقول خودش عکاسی را از دانشگاه خودش فارغ التحصیل شده است. بی هیچ ترس و واهمه‌ای از گذشته خود می‌گوید اینکه چند کلاس سواد دارد و با صداقت تمام از پیشینه تحصیلی‌اش برایمان می‌گوید و جالب‌تر اینکه از موفقیت‌هایش کمتر حرفی به زبان می‌آورد!
 بایرامی عکاسی را بی هیچ آموزش و پیش‌زمینه‌ای از جنگ با عراق آغاز کرده است و اکنون یک چهره بین المللی است. عکس‌ها به غایت پر از رنگ است و البته فرم‌های ساده. رنگ در خدمت معناست و گاهی بصورت نمادین استفاده شده است. او سالهاست که از مراسم عزاداری اباعبدالله (ع) عکاسی می‌کند و به گوشه کنار کشور و غالبا روستاهای دور افتاده سفر می کند. او در این عکس‌های مستند به دنبال بی آلایشی است و هرجا که این آیین سنتی دستخوش تغییر نشده باشد مقصد و سوژه او برای عکاسی است. بایرامی قصد دارد عکس‌هایش را دردو کتاب مجزا با موضوع عاشورا و اربعین چاپ کند.اما عکس‌های او از مراسم حج نیز دیدنی هستند. عکس‌هایی پر از رنگ و خلاف تصور ما از این مراسم که انتظار هیچ رنگی جز سفید را نداریم. عکس‌ها با رنگ هایی خالص و سرزنده، فضای پویا و فعال حجاج را به تصویر می‌کشد. فضایی پر از نشاط معنوی.
بایرامی با آژانس ها و مجلات عکس خارجی  از جمله  AFP , SEPA  رویترز، سیگما، مجله تایم و... همکاری داشته است .او بیش از ده نمایشگاه عکس داخلی و خارجی را در کارنامه خود دارد.

برقع آبی / فابیان مویر

دنیای غرب همواره با حجاب به عنوان یکی از نمادهای بارز جهان اسلام مخالف بوده و هست. از این‌رو سال‌های متمادی است که بسیاری از کشورهای غربی با وضع قوانینی محدود کننده‌ به دنبال نمود کمتر حجاب در کشورهای متمدنشان هستند تا بدین صورت از رسوخ اعتقادات اسلامی به کشورهایشان جلوگیری کنند. در همین راستا در سال ۲۰۱۴، تونی ابوت نخست‌وزیر استرالیا، طی سخنرانی در پارلمان این کشور علیه پوشیدن پوشیه (برقع) در اماکن عمومی اظهار نظر کرد، و همین امر سبب شد تا فابیان مویر، عکاس استرالیایی، با آنچه که در نگاه او اسلام‌ستیزی و هراس از مهاجران بود، مقابله کند.

او با دوربین خود ۱۶۰۰ کیلومتر در استرالیا سفر کرد و از یک زن که برقع آبی (پوشش زنان افغانی) بر تن داشت در مقابل دیدنی‌ترین مناظر طبیعی استرالیا عکس گرفت. فابیان مویر با این کار به دنبال نشان دادن این نکته بود که برقع و محیط زیست استرالیا می‌توانند هر دو مکمل یک‌دیگر باشند. پس از آن مویر در بخش دوم پروژه خود، این بار زن برقع پوش را در فضاهای شهری قرار داد. تصویر اصلی این پروژه، نشانگر یک زن با برقع آبی بود که در یک فروشگاه مقابل بطری‌های شیر ایستاده است. به گفته مویر تضاد رنگ آبی لباس زن و رنگ سفید بطری‌های شیر، اشاره‌ای به تضاد و ناسازگاری فرهنگ‌های مختلف در جوامع امروزی است. 

گفتنی است مجموعه نخست فابیان مویر با موضوع حجاب زنان مهاجر «برقع آبی در کشور آفتاب سوخته» است و مجموعه دوم این پروژۀ عکاسی نیز «برقع مدنی» (شهری) نام دارد؛ در این آثار هنرمند سعی کرده تا حجاب را از منظری جدید به مخاطبان غربی خود نشان دهد، و تا حدی تصویر جعلی را که رسانه‌های غربی- صهیونیستی سال‌ها به عنوان زن مسلمان به مخاطبان خود ارائه داده‌اند را از بین ببرد.