جهاد ادامه دارد / آتلیه سه در چهار

یکی از عناصر مهم گرافیک شهری، آگهی نما یا همان بیلبورد ها هستند که میتوان گفت تاثیر زیادی بر مخاطبان خود می گذارند. آگهی نماها معمولا در اتوبان ها و خیابان های بزرگ و در ابعادی وسیع نصب می شوند و به فراخور مناسبت های ملی/مذهبی متفاوت، یا بر اساس سیاست گذاری های شهرداری ها تغییر می کنند.

در ابتدای هفته ی دفاع مقدس سال جاری، آتلیه ی هنری سه در چهار به سفارش شهرداری دست به طراحی آگهی نماهای جدیدی متناسب با این موضوع زد. در این آگهی نماها با الهام گرفتن از دست نوشته های پشت لباس خاکی رزمنده های دفاع مقدس، تصویرسازی هایی با محوریت جهاد و سازندگی و محرومیت زدایی در سال های اخیر به تصویر کشیده شد.

این آگهی نماها و تصویرسازی های آن علاوه بر یادآوری روزهای دفاع مقدس به واسطه ی پس زمینه ی لباس خاکی رزمنده ها، به فراتر رفتن موضوع جهاد در روزگار کنونی اشاره دارد. با قرار گرفتن همه ی این عناصر در کنار هم و شعار «جهاد ادامه دارد...» بسیاری از تلاش ها و مقاومت های اقتصادی و فرهنگی امروزی مردم و مسئولین، ادامه ی همان جهاد هشت ساله می نماید.

کارگردانی هنری این مجموعه بر عهده ی محمدرضا چیت ساز بود و تصویرسازی های آن توسط میکائیل براتی انجام گرفت.

آرت بوک بادیگارد / سازمان هنری رسانه‌ای اوج

«بادیگارد» اولین فیلم سینمای ایران است که صاحب آرت بوک یا همان کتاب هنری شده است. هرچند تهیه و تولید کتاب‌های هنری، برای فیلم‌های مهم و اثرگذار در جریان سینمای جهان هم‌چون فیلم‌های دنباله‌دار «جنگ ستارگان»، به یک امر معمول بدل شده، اما این امر در جو کساد سینمای ایران یک اتفاق تفکر برانگیز و متعجب کننده است. 

آرت بوک‌ها در سینمای جهان و به ویژه هالیوود، صرفاً به نمایش عکس و توضیحات خلاصه نمی‌شوند؛ چرا که تولیدات سینمایی عظیم، در واقع مجموعۀ در هم تنیده‌ای از هنر، تکنولوژی و صنعت هستند و این کتاب‌ها برای انتقال برخی از این تجربیات و نوآوری‌ها و ثبت آن‌ها در حافظۀ هنری تاریخ، از جایگاه مهمی برخوردارند. 

مسلماً فیلم سینمایی «بادیگارد» با توجه به حجم پیش تولید و مراحل تولید، اثری گران و دارای ارز‌ش‌های فنی بسیار است؛ اما قطعاً در حوزۀ فیلم‌های فاخر و ارزشی سینمای ایران -با استناد به اثر پیشین حاتمی‌کیا و دیگر کارگردانان فعال در این عرصه- اولین نبوده و نیست. پس جای سؤال است که چرا پروژۀ تهیه و تولید کتاب هنری با این اثر کلید خورده و آیا این اتفاق نوید بخش ورود به یک مرحلۀ تازه در سینمای ایران است یا صرفاً یک اتفاق مقطعی است که نمی‌توان به جریان‌ساز شدن و تفکر پشت آن امیدوار بود؟ 

در کتاب هنری «بادیگارد» بیش از 562 عکس، کانسپت و استوری بورد از فیلم آورده شده و شرح تمامی جزئیات ساخت فیلم از مراحل اولیه تحقیق و نگارش فیلمنامه تا پایان مراحل فنی فیلم ذکر شده است. همچنین بخش دیگری از کتاب به شرح ساخت جلوه‌های ویژه و اکشن فیلم اختصاص یافته. گفتنی است کتاب هنری «بادیگارد» در ۱۷۲ صفحه و به مبلغ ۱۲۵۰۰۰ تومان، به زودی در تمامی کتاب‌فروشی‌های معتبر سراسر کشور توزیع خواهد شد.

اشک بر حسین (ع) / حامد مغروری و زینب ربانی خواه

پوستر متفاوت «اشک بر حسین» اثر حامد مغروری و زینب ربانی‌خواه در محرم امسال زیاد دیده شد و جزء کارهای اثرگذار با موضوع امام حسین (ع) بود. طراحان اشک‌های ریخته شده بر حسین (ع) را با سیاهه‌ای از گناهان، بر مبنای حدیثی از امام رضا (ع) پیوند داده و اثر اشک بر سیدالشهدا را به تصویر کشیده‌اند. اشک‌هایی که با غلتیدن بر طومار اعمال انسان، گناهان را محو کرده و نیکی‌ها را جلا می‌دهد. آن‌ها برای رسیدن به تصویر نهایی از عکاسی بهره گرفته و پرداخت‌ اصلی را بر روی تصویر خام ابتدایی انجام داده‌اند؛ کاری که به نظر برای استفاده از جلوه‌ی طبیعی قطرات آب و حل شدن جوهر در آن انجام گرفته است. 
پوستر اشک بر حسین با بیانی صریح و مستقیم،‌ آثار عزای امام حسین(ع) را در زندگی روزمره نمایش می‌دهد. این صراحت اگرچه تکیه به حقایقی مهم داشته و اثرگذار است، اما پیام پوستر را از ماهیت بصری خود خارج کرده و آن را چیزی شبیه به موعظات نوشتاری می‌کند. ایده‌ی شجاعانه‌ی مغروری و ربانی‌خواه، پوستر را کمی از مرزهای مرسوم هنری خارج کرده و اثر، لفاف معمول پوسترهای فرهنگی را در خود ندارد.

مناسبت نگاری / آتلیه سه در چهار،خانه طراحان انقلاب اسلامی

اصلی ترین علت تمایز آثارگرافیکی از یکدیگر خلاقیت است. این مهم در آثاری که موضوع مشابه دارند بیشتر به چشم می آید. طراحی پوستر نیز از این امر مستثنا نیست. آتلیه ی سه در چهار و خانه طراحان انقلاب اسلامی پوسترهایی با موضوعات ملی و مذهبی تولید کرده اند که با آثار مشابه در این حوزه متفاوت است. در برخی از این پوسترها از ابیات یا مصرع هایی متناسب با موضوع به عنوان شعار استفاده شده. یکی دیگر از خصوصیات بصری این آثار خلوت بودن یا به اصطلاح مینیمال بودن پوستر هاست. در واقع هنرمند از عناصر بصری زیادی استفاده نکرده و با تصاویری اندک منظور پوستر را به مخاطب منتقل  کرده است. استفاده از عناصر بصری کم در یک قاب، به دلیل به وجود آوردن تمرکز بصری سرعت انتقال مفهوم را بالاتر می برد و این امر در پوستر که اصلی ترین کارکردش انتقال اطلاعات است، مهم می نماید.  

به نظر می رسد این دو مجموعه به خوبی توانسته اند مفاهیم مذهبی را در قالب پوسترهایی که اصول اصلی هنرهای تجسمی در آنها رعایت شده است، منتشر کنند و شائبه ی نشدنی بودن این مسئله را از بین ببرند.

رنگ نجوا / علی وزیریان

«رنگ نجوا» عنوان تازه‌ترین نمایشگاه از آثار علی وزیریان با موضوع عاشورا است؛ که از یازدهم مهرماه، مصادف با شب اول محرم به مدت پنج روز، در تالار زمستان خانه هنرمندان ایران، در معرض دید علاقمندان به هنر گرافیک و هنر عاشورایی قرار گرفت.

این مجموعه شامل پانزده اثر بزرگ با محوریت واقعه عاشورا است، که در آن وزیریان با استفاده از سبک ایزوتایپ، تأکیدش را بر استفاده از عنصر خط گذاشته و کمتر به تصویر پرداخته است، و بدین گونه سعی نموده تا با نگاهی متفاوت فراز‌هایی از زیارت عاشورا را با صحنه‌هایی از این واقعه جانسوز تلفیق نماید. نکته جالب توجه در این مجموعه از آثار، استفاده از رنگ‌های سرد و روشن است. هر چند محرم ماه پیروزی خون بر شمشیر است و تصور ما از آثار عاشورایی به تصویر درآوردن فضایی ملتهب و خونین است، اما وزیریان در گزینش رنگ‌ها تا حدی به تأسی از نقاشی‌های قهوه‌‌خانه‌ای، صرفاً اشقیا را با رنگ‌های قرمز و تیره ترسیم نموده و در بیان اولیا بیشتر بر استفاده از رنگ‌های سرد و روشن تأکید کرده است. این اقدام هنرمندانه وزیریان یادآور جمله معروف حضرت زینب (س) در توصیف واقعه عاشورا است که فرمودند: جز زیبایی ندیدم!

علی وزیریان  متولد ۱۳۳۹ است و اکنون نزدیک به سه دهه از حضورش در عرصه هنرهای تجسمی می‌گذرد. او دارای مدرک کارشناسی نقاشی از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران و دارای نشان درجه یک هنری معادل دکتری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران است. از جمله آثار مهم و ماندگار وزیریان در عرصه گرافیک می‌توان به طراحی نشانه فستیوال بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان اصفهان و طراحی پروانه‌ی زرین این جشنواره اشاره کرد. همچنین انتشار اولین نشریه تخصصی حوزه هنرهای تجسمی در ایران به سال ۱۳۷۲ با عنوان «هنر معاصر» و بنیان‌گذاری اولین نمایشگاه بین‌المللی سالانه تایپوگرافی پوستر در جهان با عنوان «اسماء الحسنی» که هر ساله در ماه مبارک رمضان برگزار می‌گردد، از دیگر فعالیت‌های مهم و اثرگذار ایشان در حوزه طراحی گرافیک به شمار می‌آید.

مترو بهشتی میزبان تصویرسازی‌های عاشورایی

این روزها متروی تهران به مناسبت ماه محرم، در گالری ایستگاه شهید بهشتی(ره) نمایشگاهی از آثار عاشورایی منتخب جشنواره هنر مقاومت برپا کرده است. این آثار توسط هاجر سلیمی نمین، گرافیست و تصویرساز فعال کشورمان طراحی و اجرا شده‌اند. 

امری که در اولین برخورد، موجب جلب نگاه مخاطب در این مجموعه از تصویرسازی ها می‌شود، استفاده درست از فضای سنتی با نگاهی مینیمال و امروزی است. تأثیر هاجر سلیمی نمین از نقاشی‌های قهوه خانه‌ای و نقاشی‌های پشت شیشه، که از دوره قاجار در محیط هنری ایران شکل گرفتند، بیان آن به شکلی گرافیکی، در عین وفاداری به منبع الهام، بسیار ارزشمند و اثرگذار است. 

در این مجموعه اشخاص، اسب‌ها و سایر عناصر حاضر در صحنه به صورت دو بعدی طراحی شده‌اند و سلیمی نمین هم‌چون نقاشی ایرانی از تکنیک همزمانی برای روایت رخ‌دادهای عاشورا بهره برده است. ترکیب‌بندی آثار نیز تلفیقی از نقاشی ایرانی و قهوه‌خانه‌ای با نگاه گرافیکی هنرمند است که به پویاتر شدن صحنه کمک بسیاری کرده است. همچنین در رنگ‌بندی نیز به جز سیاه و سفید، هنرمند صرفاً از رنگ قرمز برای بیان نمادین شدت شقاوت و خون‌خواری اشقیاء در برابر اولیا استفاده کرده است؛ به طوری که با نمایش اولیاء به رنگ سفید، شقی بودن اشقیاء بیش از حد در چشم مخاطب جلوه‌گر می‌گردد. 

هاجر سلیمی نمین متولد ۱۳۶۱، دانش آموخته رشته ارتباطات تصویری از دانشگاه تهران و فارق‌التحصیل مقطع کارشناسی ارشد در رشته تصویرسازی از همین دانشگاه است. او همچنین عضو هیأت علمی دانشگاه الزهرا و عضو پیوسته انجمن تصویرگران کتاب کودک ایران نیز می‌باشد.

جنایات آمریکا / لیلا نیرومند

امروزه بسیاری از طراحان ایرانی درگیر موضوعات تبلیغاتی و هنری شده اند و کمتر به مسائل ارزشی و سیاسی می پردازند؛ اما در این میان هنرمندانی هستند که با جسارت به این موضوعات و بیان حقایق می پردازند. 
لیلا نیرومند، هنرمند جوانی است که با طراحی مجموعه پوسترهای "جنایات آمریکا" گامی در جهت حفظ ارزش های انقلاب اسلامی برداشته. طبق گفته ی وی در این پروژه تلاش شده نقش خصمانه‌ی آمریکا، از ابتدای به قدرت رسیدن این کشور، در تاریخ ایران به تصویر  کشیده شود. موضوعاتی چون کودتای ۲۸ مرداد، ۱۶ آذر (نماد اعتراض دانشجویان به ورود فرستاده‌ی امریکایی به ایران)، شکست حمله‌ی نظامی به ایران در صحرای طبس، حمله‌ی موشکی به هواپیمای مسافربری ایران، بلوکه کردن حساب‌های ایران و... از جمله موضوعاتی است که در این پروژه تلاش شده به واسطه ی پوستر به مخاطب بهتر شناسانده شود. 
استفاده ی به جا از تکنیک دیجیتال و ترکیب حرفه ای نوشته و تصویر در این پوستر ها باعث شده مجموعه ای یکدست و گویا به وجود بیاید. در واقع هنرمند به خوبی توانسته ایده های خود را با کمترین و گویا ترین عناصر بصری به تصویر بکشد به گونه ای که هم برای مخاطب قابل فهم است و هم او را به فکر فرو می برد.
لیلا نیرومند دارای مدرک کارشناسی ارشد گرافیک از دانشگاه تهران است. وی تا کنون با مجموعه هایی مانند حوزه ی هنری کودکان و نوجوانان، مجموعه ی خیمه، نشر راوی وار و... همکاری داشته است و درنمایشگاه های متعددی نیز شرکت داشته. کسب رتبه های برتر هنری از دیگر سوابق نیرومند می باشد.