خانه دوست/ عباس کیارستمی

روزی همه بودن ما در این زندگی پُر پیچ و خم به یک سنگ ختم می‌شود، که گویی فقط تاریخ ولادت و مرگش مهم است. 

عباس کیارستمی کارگردان شهیر ایرانی متولد نخستین روز تابستان ۱۳۱۹، پس از هفتاد و شش سال تلاش مستمر در عرصه هنر، در چهاردهمین روز از تابستان ۱۳۹۵ از میان ما رفت. اما آخرین یادگار این هنرمند بین المللی نه فیلم‌ها و عکس‌ها و نقاشی‌های اوست، بلکه سنگ مزاری است متفاوت از همه سنگ ها و یادبودها، که دنیای ما را به جهان بینی او نزدیک‌تر می‌سازد.

سنگ مزار این هنرمند موج نوی سینمای ایران، در نوع خود جالب توجه است. شاید ارزش هنری این سنگ را باید در سادگی آن جستجو کرد. در این اثر که نوعی اقتباس از پوستر فیلم «خانه دوست کجاست» اثر زنده یاد مرتضی ممیز پدر هنر گرافیک معاصر ایران است، سعی شده تا با کمترین دخالت در ظاهر اصلی سنگ و با استفاده از رگه‌های طبیعی آن، اثری ساده و هنرمندانه خلق گردد. در واقع این نگاه ساده و مینیمال نوعی ادای احترام به فرم روایت آثار کیارستمی و وفاداری به دنیای ساده و شاعرانه اوست. انتخاب پوستر فیلم «خانه دوست کجاست» نیز به عنوان منبع اقتباس برای طرح سنگ، نوعی استعاره زیبا و خلاقانه از خانه ابدی این هنرمند سینمای ایران است.

شهروند قانون مدار / شهرداری تهران

نام ترافیک با تهران گره خورده است؛ از همین رو نیز این مسئله به یکی از دغدغه‌های مهم مدیریت شهری تبدیل شده است. شورای هنری سازمان زیباسازی شهر تهران با برپایی کمپین «شهروند قانون مدار» به دنبال آموزش بصری فرهنگ ترافیک و ترویج قوانین راهنمایی و رانندگی است تا شاید این گره کور در آینده باز شود.

کودکان مهمترین مخاطبان «شهروند قانون مدار» هستند و بخشی از پوسترهای این مجموعه با وام گرفتن از المان‌ها و نشانه‌های کودکانه شکل گرفته‌اند. در واقع کودکان نه تنها اصلی‌ترین عامل بازدارنده والدین خویش از تخلف به حساب می‌آیند، بلکه در سن طلایی آموزش قرار دارند و هر چه را که بیاموزند تا بزرگسالی به همراه خود حفظ خواهند کرد. 

کمپین «شهروند قانون‌مدار» در نوع خود یکی از بهترین و اثرگذارترین مجموعه پوسترهای محیطی شهرداری تهران به حساب می‌آید، چرا که به خوبی توانسته پیام مورد نظرش را به صورت بصری منتقل نماید. در بیشتر موارد طراحان با الهام از تصاویر تابلوهای راهنمایی و رانندگی، به سراغ زمینه‌های ساده و یا سفید رفته‌اند و با استفاده از رنگ‌های هشدار دهنده علائم راهنمایی، همچون قرمز و زرد پیام خود را در قالب طرح‌هایی بسیار ساده شده به همراه متنی کوتاه ارائه داده‌اند.

چراغ‌های قرمز و ترافیک‌های سنگین حوالی غروب زمان خوبی برای دیدن این پوسترها است، تا شاید کمی به فرهنگ رانندگی‌مان فکر کنیم و قوانین را نه از ترس پلیس و جریمه، بلکه به خاطر حفظ سلامتی خود و خانواده‌مان رعایت نمائیم. 

حاشیه های المپیک در کاریکاتورها

المپیک ریو هم به پایان رسید. از همان ابتدا حضور ورزشکاران ایرانی و فعالیتشان سوژه ی  شبکه های تلویزیونی، سایت های اینترنتی و شبکه های اجتماعی بود. کاریکاتور هم به عنوان یک رسانه ی منتقد از به تصویر کشیدن لباس های کاروان تیم ملی المپیک ایران شروع کرد و بسیاری از لحظات و حاشیه های به وجود آمده  در طول مسابقات را ثبت و ماندگار کرده است.

پوسترهای جشنواره نمایش عروسکی تهران-مبارک

مبارک نام یکی از شخصیت‌های قدیمی نمایش‌های عامیانه است، که به سبب گفتار طنزآمیز و جمله‌های نیش دارش سال‌های سال محور اصلی نمایش های خیمه‌ شب‌بازی بوده است. مبارک از چنان جایگاهی در فرهنگ  عامه برخوردار است، که امروزه نیز شهرت و محبوبیت خود را از دست نداده است. پس دور از ذهن نیست که برگزار کنندگان جشنواره بین المللی نمایش عروسکی تهران، نام مبارک را به عنوان برند جشنواره خود انتخاب نمایند. هر چند این اتفاق از جشنواره یازدهم (1385) رسمیت یافت، اما پیش از آن نیز در دوره های دهم، ششم، پنجم و سوم جشنواره، شاهد حضور شخصیت مبارک در پوستر اصلی جشنواره بودیم. 

در طول شانزده دوره برگزاری جشنواره بین المللی نمایش عروسکی تهران (از سال 1368)، به جز شخصیت مبارک، دیگر عناصر و نشانه های شناخته شده  تئاتر عروسکی نیز در پوستر اصلی جشنواره حضور داشتند. با این حال در طی این بیست و هفت سال ایده های برگرفته از این عناصر پخته تر و جا افتاده تر گشتند و بیشتر به دنیای مخاطبان اصلی جشنواره یعنی کودکان، نزدیک شدند. هر چند به سبب تغییر هر ساله طراحان پوستر، این روند هنوز شکل منسجمی به خود نگرفته و همواره با فراز و فرودهایی کمی و کیفی همراه بوده است. 

با این همه پوستر امسال جشنواره، با وام گرفتن از برخی عناصر نمایش های خیمه شب بازی، همچون عروسک و نخ های آویزان از آن و با تکیه بر دو رنگ آبی و سفید و نوع ترکیب بندی عروسک سوار بر اسب و کبوتر و ابر نشسته بر دستان او، توانسته به دور از سردرگمی، به خوبی دنیای آبی و آزاد کودکان را با دنیای عروسک ها پیوند دهد و شعار جشنواره امسال «آسمان عروسکها آبی است»، را به تصویر درآورد.

مرضیه سرمشقی، متولد 1355 و دارای مدرک کارشناسی نمایش، گرایش نمایش عروسکی، از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران و فارغ التحصیل کارشناسی ارشد گرافیک از دانشگاه تربیت مدرس تهران، با اشراف بر دو حوزه گرافیک و نمایش عروسکی، پوستر شانزدهمین جشنواره بین المللی نمایش عروسکی تهران- مبارک را طراحی و اجرا نموده است.

ورزش برای همه / سازمان زیباسازی شهرداری تهران

با نزدیک‌ شدن به شروع بازی‌های المپیک، شهرداری تهران نیز اقدام به اکرانِ شهری پوسترهای کمپین «ورزش برای همه» کرده، تا با استفاده از جو حاکم بر جامعه به تبلیغ و ترویج فرهنگِ ورزش و سلامت بپردازد.  

پوسترهای این مجموعه با حضور صد گرافیست و تصویرساز، زیر نظر اساتید برجسته، در یک کارگاه 3 روزه تصویرسازی طراحی و اجرا گشته است. همچنین از اول مرداد ماه نیز اکران شهری این آثار بر روی سازه های تبلیغاتی آغاز گردیده است. گفتنی است این نخستین‌بار است که شاهدِ حضور کاریکاتور در طراحی پوسترهای مربوط به کمپین‌های سازمان زیباسازی شهرداری تهران هستیم، چرا که موضوعات کمپین‌های پیشین ظرفیت استفاده از کاریکاتور را نداشته است.

از آن‌جا که یکی از مهمترین عواملِ پیشگیری از بروز بیماری‌ها و حفظ سلامت در سنین مختلف، اهمیت به ورزش و انجام مستمر آن است، هدف از اجرای کپمین «ورزش برای همه» حساس کردنِ جامعه نسبت به موضوع ورزش و قرار دادن آن در سبدِ برنامه روزانه مردم است. ترویج ورزش، رعایت اخلاق در ورزش، ورزش معنوی و ورزش‌های محلی، قهرمانی و بومی از جمله پیام‌های مطرح شده در این پوسترها می‌باشد.

مجموعه پوستر «خط سرخ» / جمعی از هنرمندان

انگار قرار نیست که مستضعفین جهان با یک جنگ و دو جنگ ورق را برگردانند. خون‌های زیادی در ایران و عراق و سوریه، نیجریه و لیبی و تونس، بحرین و یمن و حجاز ریخته می‌شود تا این برگه نهایی تاریخ هم برگردد و روسیاهی به ذغال بماند..

از سختی‌ها و خرابی‌ها و تلفات این روزهای منطقه کم ندیدیم و نشنیدیم، از رشادت‌ها و قهرمانی‌های جوانان ایرانی و افغان و عراقی و سوری و لبنانی نیز. اما همه‌ی این‌ها را می‌توان جور دیگری هم دید و فهمید؛ که زیبانِگرترین بانوی تاریخ نیز در رثای عزیزان‌ش تنها از زیبایی سخن می‌گفت. این جورِ دیگر دیدن و نمایش زیبایی‌ها در دوران ما بر دوش هنرمندان است. قلم آن‌ها اگر از روح صیقل‌خورده و ذهن باریک‌بین فرمان بگیرد، ظرایفی را نشان‌مان می‌دهد که هیچ خبرنگار و تحلیل‌گری را توان آن نیست. کار خوبی که چند سال است "نهضت مردمی پوستر" آغاز کرده و جوانانِ علاقه‌مند و معتقد را به این عرصه فرامی‌خواند، به دنبال همین رسالت است. مجموعه‌ی اخیر آن‌ها که با هم‌راهی «آیه» و «کانون هنر شیعی»، در خلال کارگاه‌هایی در چند کلان‌شهر کشور تولید شد، موضوع مقاومت اسلامی، داعش و دشمنان مقاومت را هدف قرار داده بود و در نهایت با ۶۰ پوستر به کار خود پایان داد. پوسترهای این مجموعه به دلیل آزاد بودن شرکت‌کنندگان و ماهیت کارگاهی آن از طیف کیفی وسیعی تشکیل شده است و کارهای ضعیف و خوب هر دو در آن دیده می‌شود. شاید بتوان مهم‌ترین موضوع انتخابی توسط طراحان را دفاع از حرم حضرت زینب (ع) عنوان کرد که اغلب فرمی مشابه داشته و از نظر انتخاب تشبیهات هنری با یک‌دیگر متفاوت بودند.

زیبایی‌شناسی بصری / لوسی می‌یر

«این کتاب برای افراد پژوهشگری تدوین شده که اعتقاد به اهمیت روزافزون هنر و دیزاین در زندگی روزمره دارند؛ اما نیازمند آشنایی مختصر و جامع با این مقوله هستند.

کتاب زیبایی شناسی بصری می‌کوشد، بین شیوه‌ی رسمیِ آموزشِ درکِ هنر، که اساساً تاریخی است و شیوه‌ی جدید در نظریه دیزاین که اساساً بصری است، پلی ایجاد نماید. کتابی با مطالبی ملموس و گفتاری واضح که جنبش‌های هنر‌های بصری را با حوزه‌های دیگر هنر، از جمله تئاتر و موسیقی ارتباط می‌دهد و با زبانی ساده به بیان مفاهیم روان‌شناختی و فلسفی می‌پردازد.

کتاب حاضر تحلیلی منطقی از جنبش هنر و دیزاین را ارائه می‌دهد و اصول زیربنایی آن‌ها را آشکار می‌سازد. اجزای ترکیبی را مشخص می‌کند و معلوم می‌دارد که چگونه در شیوه و بیان هنر و دیزاین به کار گرفته می‌شوند.»

گزیده‌ای از کتاب «زیبایی شناسی بصری»، تألیف لوسیو مه‌یر، مترجم عربعلی شروه. این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۹۲ توسط نشر شباهنگ به بازار کتاب ایران عرضه گردید.