باشگاه سینمایی معماری / خانه فیلم معمار

روز جهانی معماری در سال ۱۳۸۸، بهانه ای شد برای شکل گیری نهادی به نام خانه فیلم معمار؛ که نمایش فیلم "آموختن از بارسلونا" به همراه جلسه نقد و بررسی آن در خانه هنرمندان، از شور و اشتیاق برپایی چنین محفلی، خبر می داد. بیژن شافعی، آرلن استپانیان، بهرام شکوهیان، فرزانه عطاء اللهی، سوسن یزدانی و حمید ناصرنصیر، اعضای مؤسس خانه فیلم معمار هستند.
در آغاز فعالیت این باشگاه، معمول بود که در پنجشنبه آخر هر ماه، فیلم مستند دوبله شده ای از آثار معمارانی چون آنتونیو گائودی، هرتزوگ دمرون، سانتیاگو کالاتراوا، دومینیک پرو، ژان نوول و ... در خانه ی هنرمندان ایران به نمایش گذاشته شود. البته فعالیت این باشگاه سینمایی، به علت تجدید‌ نظر در روش‌های اجرایی، اندیشیدن به ایده‌های نو برای نوزایی محتوایی و نوسازی ساختاری، با توقفی همراه شد تا سازوکار و چرخه فعالیت مجموعه، به سویی میل کند که توان پایداری و توسعه داشته و نوع ارائه فیلم‌ها، سخنرانی‌ها و برنامه‌ها با ایده‌های نو غنی‌تر شود. بعد از گذشت مدتی، خانه فیلم معمار، فعالیت خود را از سر گرفت و وقفه به وجود آمده، توانست در روند فعالیت خانه، موثر واقع شود؛ ضمن اینکه پرداختن به فیلم ها و مستندات داخلی هم توانست روحیه ی جدیدی به خانه بخشیده و فقدان آن را در دوره قبلی جبران نماید.
این نهاد، در ادامه فعالیت های انجمن فرهنگی جامعه مهندسان معمار، سامان یافته و می کوشد در همه حال بدنه جامعه حرفه ای معماری را به کانون های مدنی، متصل نگه دارد.

مدرسه طبیعت کاوی کنج / پارک علم و فناوری خراسان

مدرسه طبیعتِ کاوی کنج، به عنوان اولین مدرسه طبیعت ایران، در دی ماه ۱۳۹۳، توسط جمعی از فعالان محیط زیست، از جمله عبدالحسین وهاب زاده، کهنه کار محیط زیست ایران افتتاح شد. در حال حاضر، این مدرسه، در مرکز رشد منابع طبیعی و کشاورزی پارک علم و فناوری خراسان واقع در شهر مشهد، حدفاصل میدان جمهوری و میدان جهاد مستقر شده است.
مدرسه طبیعت، مزرعه ای کوچک در دل شهر است که محیطی برای تسهیل ارتباط میان کودکان با عناصر طبیعت را فراهم نموده است؛ فضایی برای یادگیری همه جانبه، در بستر طبیعت و مبتنی بر تجربه. این فضا به گونه ای طراحی شده که بتواند بستر مناسبی برای رشد سالم عاطفی، شناختی و ارزشی، رشد خلاقیت، توانایی حل مسئله و سایر استعداد های آن ها فراهم کند. شیوه ای که برای تحقق این مهم به کار گرفته می شود، مشاهده گری و تجربه حسی، عینی و مستقیم، بازی، هنر و تسهیل اجرای پروژه های متفاوت کودکان می باشد که آن در قالب کارگاه های مختلف، سفرهای یک یا چند روزه به طبیعت و دوره های مداوم فصلی محقق می شود.

مسجد جامع اصفهان به روایت قاب‌های کاشیکاری

در مسجد جامع اصفهان که قدم می‌زنی، آنجا را دنیایی از تنوع و خلاقیت می‌بینی. بخش عمده‌ای از کاشی‌کاری‌های این مسجد از کنار هم قرار گرفتن قاب‌های مجزایی به وجود آمده که هر کدام برای خود عالمی دارند و شاید سخن ناگفتۀ زیادی در آنها نهفته باشد. این کاشیکاری‌ها که همچون تابلوهای نفیسی بر دیوارهای مسجد جامع نصب شده‌اند، با ویژگی‌های منحصر به فرد خود، همچون شناسنامه‌ای برای این مسجد عمل می‌کنند. تنوع این قاب‌ها در دو ایوان جنوبی و غربی قابل توجه است. حتی در نمای اصلی مسجد نیز می‌توان این قاب‌بندی های خاص را دید. گویی هنرمندانی که در اینجا عرضۀ اندام کرده‌اند هیچ ترسی برای استفاده از این همه طرح  و نقش نداشته اند و بی هیچ واهمه‌ای تلفیقی از انواع کاشی کاری را با نقوش گوناگون به کار برده‌اند.
باید تأسف خورد که امروز جای چنین نغزکاری‌هایی در معماری ما خالی‌ست. درحالیکه از طریق این هنرها می‌توان صنعت تزیینات ساختمانی را متناسب با قد و قوارۀ ایرانی بومی کرد و با استفاده از تجارب عالی استادکارانی که هنوز هم برخی از آنها درمیان ما هستند، طرحی نو درانداخت و در بازارهای دکوراسیون و دیزاین و ... جایگاهی درخور معماری ایرانی به دست آورد.

ساختمان اداری شاه کرم / هومن بالازاده

ساختمان اداری-تجاری شاه کرم، واقع در کرج، پروژه ای است که هومن بالازاده در سال ۱۳۸۶ ساخت؛ ساختمانی با عرض کم و ارتفاعی معادل ۱۴ طبقه که نمایی باریک و مرتفع دارد. رویکرد طراح، برای برون رفت از این محدودیت و خلق اثری نوآورانه که ساختمانش را به یک اثری هنری تبدیل کند، موضوعی است قابل تأمل؛ ترکیب حجمی متناسب، مطلوبی است که بالازاده، با تقسیم کل نما به دو بخش اصلی در طول و کاهش تأثیر کشیدگی ساختمان، به آن دست یافته است؛ نمایی که توانسته از این طریق، تفکیک کاربری های مختلف اداری و تجاری را در بنا از هم تمییز دهد.
پس از طی این مرحله، زمینه فراهم می شود برای دمیدن روح معماری ایرانی به بنا، که این بار پنجره های ارسی نماینده می شوند و جلو می آیند. پودمان هایی به رنگ آبی آسمان، از جنس شیشه که شدت نور نفوذی به فضای داخل را کنترل کرده و طرحی از نور و سایه را بر روی سطوح ایجاد می کند. الگوبرداری از عناصر معماری گذشته، که در بسیاری از آثار استودیوی "هوبا" به چشم می خورد، کمتر به صورت سطحی اتفاق افتاده و بیشتر به تاثیر حضور این عناصر در معماری ایران توجه شده است.

سقاتالار، بنایی آئینی-مذهبی در مازندران

واژه "سقاتالار" با آب پیوند دارد و سقا، یعنی کسی که آب می‌دهد یا آب می فروشد. سقاتالار یاسقانفار، از بناهای آئینی-مذهبی محسوب می شود که مسئله احترام به آب و حرمت نهادن به این عنصر حیاتی، از ویژگی های آن است. این گونه بنا، اغلب در حریم مقابر، تکیه ها، مساجد و در محوطه گورستان ها، که دارای حرمت و احترام خاصی هستند، ساخته شده و همگی وقف حضرت ابوالفضل(ع) بوده است. قدمت سقاتالار به دوران باستان بر می گردد؛ بنایی است دو طبقه، بر روی چهار پایه چوبی، به فرم چهار گوش، که ارتباط بین دو طبقه، از طریق پلکان چوبی که معمولا در کنار بنا قرار گرفته، امکان پذیر می شود و معمولا از چهار جهت باز است. علاوه بر معماری، وجود انبوهی از طرح‌ها و نقش‌های رنگین با موضوعات متنوع، هر بیننده ای را به خود جذب می کند. شماری از طرح‌های به کار رفته در سقاتالارها، با ویژگی‌های هنرهای مردمی، هنر دینی و هنر سنتی همخوانی و مطابقت دارد.
در حال حاضر سقاتالارهای باقی مانده، با توجه به ویژگی های آب و هوایی مازندران در معرض فرسودگی شدید قرار دارند، بسیاری نیز تخریب شده و بناهایی کاملا متفاوت، بدون حفظ اصالت، جایگزین شده اند. به این ترتیب بازخوانی و توجه بیشتر به این گنجینه های کوچک و غنی تاریخ، فرهنگ و مذهب ایرانیان ضروری می نماید.

دانشگاهی به سبک توحیدخانه

افزایش تعامل میان دانشجویان و اساتید موضوع مهمی‌ست که منجر به پویایی بیشتر افراد و بالارفتن سطح علمی دانشگاه خواهد شد. برای این منظور در برخی از دانشگاه‌ها فضاهایی مشترک، از قبیل سلف غذاخوری، برای دانشجویان و اساتید وجود دارد؛ تا فرصت بیشتری برای ایجاد تعامل و درکنار هم بودن فراهم شود.
اما توحیدخانۀ صفوی با الگوی معماری سنتی خود توانسته چنین امکانی را در اختیار دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان قرار دهد. در این دانشکده مواجهۀ دانشجویان و اساتید، علاوه بر کلاس، در سایر قلمروهای  فضایی دیگر، یعنی فضاهای باز و نیمه باز، اتفاق می افتد؛ اینگونه که رواق‌ها و حیاط، که محل عمدۀ حرکت و مکث‌های کوتاه مدت هستند، فرصتی مناسب را برای قرار دادن افراد در مجاور یکدیگر و دیدن و دیده شدن آنها را فراهم می‌کنند.

بازار چارسو / مهندسین مشاور بن سار

سال ها بود، در تقاطع دو خیابان جمهوری و حافظ، مرکزی به نام علاء الدین، در زمینه خرید و فروش گوشی تلفن همراه، قدرت نمایی می کرد؛ تا اینکه بازار موبایل ایران، کمی دورتر از این تقاطع، در خیابان حافظ ساخته شد. این بازار اگرچه ظاهر امروزی تری داشت و خدمات با کیفیت تری ارائه می داد، اما در رقابت با حریف قدیمی تر خود به توفیق چندانی دست نیافت.
طولی نکشید که اتفاق تازه ای در زمستان سال ۱۳۹۳ به وقوع پیوست. اتمام ساخت بازاری به نام چهارسو! بنایی رو به پاساژ علا الدین، که با لغزش قسمت میانی، به ۳ لایه تقسیم می‌شود. در قسمت پایین و شفاف مجموعه، شاهد استقرار فروشگاه‌های تجاری بزرگ؛ در قسمت میانی، فروشگاه‌های تجاری کوچک و در قسمت فوقانی، شاهد قرارگیری رستوران و سالن های سینما با چشم اندازی به بافت منطقه هستیم. ضمن قرارگیری یک فضای خالی مرکزی که با حرکت متنوع پله های برقی در اطراف آن، علاوه بر ایجاد یکپارچگی در عملکردهای مختلف، حرکت بین طبقات را به یک موضوع و تجربه خاص تبدیل می کند. یکی از نقاط برجسته این پروژه در مقایسه با دو مرکز تجاری دیگر، تزریق کاربری فرهنگی به مجموعه است که از این طریق بنا عملکردی چندمنظوره یافته و کیفیت زندگی در مجموعه  دو چندان می شود؛ در مجموعه ای که پویایی حرکت مردم در آن، به بخش هیجان انگیزی تبدیل شده و تجربه ای متفاوت را رقم خواهد زد.