نشریه خط

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

نشریه تحلیلی هنر و طراحی

پیش ‌نهاد ویژه

توسط زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷

در آستانۀ جام‌جهانی فوتبال ۲۰۱۸، خانه طراحان انقلاب اسلامی با راه اندازی کمپین «با هم قهرمانیم» مجموعه پوسترهایی را با همین عنوان و با شعار «یک ملت، یک ضربان» طراحی و اجرا نموده و در سطح شهر به اکران در آورده است. هدف از راه اندازی این کمپین حمایت از تیم ملی فوتبال ایران و تأکید بر وحدت و انسجام ملی به عنوان یک عنصر پیشبرندۀ مهم است، که حاصل آن پیشرفت و پیروزی ایران و ایرانی در تمامی عرصه‌های ورزشی و غیر ورزشی می‌باشد. گفتنی است این روزها تعدادی از این آثار بر فراز بزرگ‌ترین دیوارنگارۀ کشور در میدان حضرت ولی‌عصر‌(عج) نیز به نمایش درآمده‌اند، تا بیش از پیش حال و هوای فوتبال را با چاشنی وحدت و همدلی همراه سازند. 

محمدرضا دوست محمدی، محمد شکیبا، سینا رعیت‌دوست، محمود آراسته‌نسب و محمد تقی‌پور از جمله طراحان و عوامل ساخت پوسترهای «با هم قهرمانیم» می‌باشند.

مینا مختارزاده ؛ ۲ مرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۰ خرداد ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷
زهره حاضری ؛ ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۷

۱۶۰ مطلب با موضوع «معماری» ثبت شده است

باغ پرندگان تهران/ شرکت طبیعت سهند

تاریخ نشر : يكشنبه / ۴ تیر ۱۳۹۶

باغ پرندگان تهران در منطقۀ شرق تهران و در ارتفاعات جنگل لویزان قرار دارد. ساخت این باغ در سال 1385، به دستور شهرداری منطقه 4 تهران و به دنبال طرح "مدیریت بهره‌وری پارک جنگلـی لویزان" انجام شد که طراحی و اجرای آن بر عهدۀ شرکت طراحی منظر طبیعت سهند بوده است. هدف از طراحی این باغ ایجاد فضایی مناسب برای چهار گونۀ مختلف پرندگان آبچر، گرمسیری، شکاری و دشتچر بوده است. اکنون این باغ با ایجاد محوطه‌هایی مناسب برای زیست پرندگان، امکان نگهداری از انواع پرندگان نامبرده را دارد. 

طراحی فضای سبز این مجموعه به‌صورتی است که بازدیدکنندگان را به سمت قسمت‌های مختلف نگهداری از پرندگان هدایت می‌کند. با توجه به پتانسیلی که محوطۀ چنگل لویزان از نظر قرارگرفتن بر روی شیب داشته، طراحی باغ به صورت پلکانی انجام شده است که برای بازدیدکنندگان جذابیت بیشتری ایجاد می‌کند؛ چراکه آنها، در این مسیر، با عبور از سطوح شیبدار امکان مشاهدۀ مناظر زیبای اطراف و پوشش گیاهی متنوع باغ را خواهند داشت. همچنین طراحی مسیر به‌گونه‌ایست که در نقاط گوناگون می‌توان مسیر دلخواه را انتخاب کرد، بطوریکه بازدیدکنندگان می توانند هم زمان از چند راه دسترسی استفاده کنند که هر کدام از آنها نیز ویژگی های متمایزی دارد.

 کیفیت‌های گوناگونی که در طراحی فضای باغ درنظرگرفته‌شده به شکلی است که با عبور از یک مسیر می‌توان از کنار پرچین‌های چوبی کنار جاده رد شد؛ یا با عبور از مسیری دیگر، می‌توان حضور در آلاچیق‌ها و استراحت در آنها را تجربه کرد و یا از زیر داربست‌های چوبی عبور کرد. درنظرگرفتن تنوع در طراحی مسیرها سبب شده تا کمتر  احساس خستگی از طی مسیر به بازدیدکنندگان دست دهد، ضمن اینکه در میان مسیرها فضاهای گوناگونی مانند نشیمن گاه‌ها، آلاچیق‌ها و کلبه‌های چوبی برای استراحت و یا پناه گرفتن در زمان بارندگی تعبیه شده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۴ تیر ۹۶ ، ۱۷:۴۶
مرضیه اصلانی

درهای قدیمی، نمادی از ذوق و هنر ایرانی

تاریخ نشر : يكشنبه / ۷ خرداد ۱۳۹۶

درهای ورودی و معماری آن ها در گذشته، به عنوان دریچه ی ارتباطی درون و بیرون و عنصری تأثیرگذار برای القای هرچه بیشتر حس دعوت کنندگی افراد به داخل بنا، از اهمیت بسیاری برخوردار بودند. درهایی که برای استحکام بیشتر از چوب بلوط و گردو ساخته می شد و نوع ساخت و نقوش به کار رفته در آن ها، به گونه ای سخاوتمندانه و با آغوشی باز مهمان را به داخل بنا دعوت می کرد. خصوصیت متمایز کننده ی در های قدیمی، بهره گیری از  کلون و کوبه است که افراد داخل بنا را از زن یا مرد بودن مهمان آگاه می کرد. نقوش و تزیینات منحصر به فرد و مطابق با سبک معماری هر دوره ی تاریخی بر روی درها به گونه ای است که می توان با توجه به آن ها، هویت تاریخی بسیاری از بناها را  تشخیص داد و این بدان معناست که در معماری قدیم، تعبیه و طراحی تک تک اجزا، حساب شده و هدفمند صورت می گرفته است. نکته ی قابل توجه در مورد درهای قدیمی به کار بردن نقش و نگار و طرح هایی متناسب با کاربرد بنا بر روی درها است؛ بدین صورت که از نقوش طراحی شده  و حتی فرم و سبک ساخت درب خانه های اشرافی و کاخ ها و سایر بناها، به عنوان وجه تمایز بیرونی عمارت و نمادی برای بیان کاربرد در ورودی استفاده می شده است.

البته شیوه ی ساخت و معماری درهای امروزی با گذشته تفاوت های زیادی دارد. می توان تقلید کورکورانه از غرب که منجر به رسوخ معماری التقاطی برای ساخت بناها شده است را به عنوان مهم ترین عامل ایجاد این شکاف یاد کرد؛ این امر موجب شده تا تمایل افراد برای به کار بردن عناصری پرزرق و برق و عاریه ای از معماری غرب و حتی نامتناسب با عناصر معماری ایرانی، به منظور نمایش شکوه و عظمت هرچه بیشتر بناها، خودنمایی کند که این مهم در معماری درب های امروزی هم به چشم می خورد. متأسفانه درهایی که روزگاری نمادی از ذوق و هنر ایرانی و روزنه ارتباطی بودند، جای خود را به درهایی آهنی و حتی چوبی اما سرد و بی روح داده اند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ خرداد ۹۶ ، ۰۲:۵۸
زهره حاضری

اغلب تصور می‌شود کاربری‌هایی مانند کاربری‌های درمانی و پایانه‌های مسافربری، چون با مسائل فنی و تکنولوژی روز سروکار دارند، لذا بیشتر از سایر کاربری‌ها تبعیت از استاندارهای ثابت جهانی در طراحی آنها ضروری است. اما آیا در طراحی چنین مکان‌هایی باید تنها به استانداردها و نیازهای کارکردی بسنده کرد؟ امروزه با داغ شدن بحث‌های هویتی در معماری، گفتمان معماری مدرن و تبعیت از ایدۀ سبک بین‌المللی اهمیت پیشین خود را از دست داده است و از این رو معماران در طرح‌هایشان به دنبال نمایش نشانه‌هایی هویتی از جوامع هستند. 

در طراحی پایانه‌های مسافری نیز، شیوه‌ای متأثر از معماری مدرن دهۀ شصت رایج بوده که به طراحی پایانۀ فرودگاه‌ها با فرمی تندیس‌گون و نمای تمام شیشه‌ای روی آورده‌است که از پیش قراولان این جریان می‌توان به پایانۀ فرودگاه تی. دابلیو. ای در فرودگاه نیویورک و پایانۀ فرودگاه بین‌المللی دالاس در نزدیکی واشنگتن اشاره کرد. همچنین از نمونه‌های متأخرتر این مجموعه، می‌توان فرودگاه بین‌المللی باراخاس در مادرید اسپانیا و همچنین فرودگاه بین‌المللی امام خمینی را نام برد. 

در طراحی پایانۀ مسافربری شاهین‌شهر نیز تأثیرپذیری از چنین سبکی در معماری پایانه‌ها قابل تأمل است. با وجود اینکه شاهین‌شهر، شهری در نزدیکی شهر اصفهان است که از نظر سابقۀ تاریخی، جایگاهی کم‌نظیر در معماری و شهرسازی جهان دارد، اما این پایانه به مهارت سازندگانش در تبعیت از سبک‌های رایج بسنده کرده است و نشانه‌ای از تعلق‌خاطر به ارزش‌های تاریخ معماری ایران، در آن دیده نمی‌شود. با نگاه به این بنا و سایر بناهای مشابهی که ساخت آنها در کشور رایج است، می‌توان این سؤال را مطرح کرد که آیا بناهایی که در ایران ساخته می‌شوند، اساساً نیاز است که از بناهای سایر کشورها قابل شناسایی باشند؟ و لزوم تأکید بر استفادۀ منطقی و منصفانه از ارزش‌های معماری گذشته و روش‌های نوین و کارآمد بین‌المللی در طراحی و ساخت بناها چیست؟

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ خرداد ۹۶ ، ۰۱:۱۰
مرضیه اصلانی

نگاهی به دکور مناظره های انتخابات ریاست جمهوری

تاریخ نشر : سه شنبه / ۱۹ ارديبهشت ۱۳۹۶

این روزها صدا و سیما مخاطبان بسیاری پیدا کرده، و مهمترین علت آن نیز پخش برنامه‌های تبلیغاتی نامزدهای دوازدهمین دورۀ انتخابات ریاست جمهوری ایران است، که در صدر همۀ آن‌ها مناظرات زندۀ نامزدها قرار دارد. 

هر چند پخش مناظرات نامزدهای ریاست جمهوری سابقۀ طولانی در جهان دارد، اما این امر در ایران به سه دورۀ پیش باز می‌گردد و هنوز مسئلۀ تازه‌ای است. آن‌قدر تازه که حتی هنرمندان‌مان نیز با طراحی دکور چنین برنامه‌هایی آشنا نیستند و طرح‌های‌شان ملغمه‌ای از هنر ایرانی و کپی برداری از نمونه‌های غربی است که هیچ بویی از هویت ایرانی ندارد.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۹ ارديبهشت ۹۶ ، ۱۴:۰۶
زهرا اردکانی

سرویس بهداشتی عمومی / مولود جلالی فر

تاریخ نشر : سه شنبه / ۵ ارديبهشت ۱۳۹۶

پروژه‌ای کوچک و به ظاهر کم اهمیت در نقطه‌ای از شهر که با طراحی ظریف، کارآمد و نکته سنجی طراح، موفق به اخذ جایزه‌ی معمار90 گشته است. زمینی به مساحت هشتادوپنج مترمربع که اختصاص به ساخت سرویس بهداشتی عمومی در محدوده‌ی شرکت مدیریت تولید برق بعثت دارد. این پروژه برخلاف بیشتر سرویس‌های عمومی سطح شهر، از نور طبیعی خورشید بهره‌مند است. حجم بنا به عنوان گرافیک سه‌بعدی پرداخت شده است. متریال‌های استفاده شده در نما چالش برانگیز هستند؛ به علاوه ابعاد و اندازه‌ی خطوط و سطوح از محدودیت‌های حداقلی فراتر رفته و به شرایط آسایشی نزدیک‌تر شده است.


۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۵ ارديبهشت ۹۶ ، ۲۱:۰۷
فردین طهماسبی

خانه مسکونی اندیشه / گروه معماری کندو

تاریخ نشر : يكشنبه / ۳ ارديبهشت ۱۳۹۶

این پروژه خانه‌ای مسکونی در مساحت 80 مترمربع دوبلکس، در طبقات سوم و چهارم یک آپارتمان است. طراحان این پروژه زوجی بودند که به قصد آغاز زندگی مشترک خودشان این بنا را بازسازی کردند. فضاهای خصوصی در طبقه پایین (سوم) و فضاهای عمومی و مهمان در طبقه فوقانی (چهارم) جای گرفته‌اند. اولین پاسخ به محدودیت فضا استفاده از فضاهای انعطاف‌پذیر و متغیر بود. از جمله‌ی آنها طراحی پیشخوان قابل جابجایی در آشپزخانه بوده که می‌تواند مساحت آشپزخانه و فضای متقابلش را تغییر دهد. از طرفی دیگر به دلیل کمبود فضا و نیاز به گشایش بیشتر تا حد ممکن قلمروها با تغییر در سطوح دربرگیرنده‌ی فضا تعریف شده‌اند و جز سرویس‌های بهداشتی سایر فضاها بدون استفاده از در جدا شده‌اند. پلکان دسترسی به طبقه‌ی فوقانی به شکلی طراحی شده تا کمترین سطح ممکن را اشغال کند. برخورداری مناسب فضاها از نور، استفاده از طاقچه‌های متعدد و فضای زیرپله باعث شده تا محدودیت‌های فضایی کمتر مشکل ایجاد کند. از سوی دیگر زمان محدود برای ساخت پروژه موجب شد تا فاز اجرا با برنامه‌ی زمانی فشرده و سخت‌گیرانه مواجه باشد. این ساختمان را می‌توان از نمونه‌های خوب طراحی در فضای محدود داخل کشور دانست.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ ارديبهشت ۹۶ ، ۱۴:۱۴
فردین طهماسبی
ویژگی‌هایی چون  قرار دادن شبستان در جهت قبله و ساخت گنبدخانه ای عظیم به عنوان شبستان را می‌توان به عنوان درس‌هایی که مسجد حسینیۀ‌ارشاد از معماری سنتی مساجد ایران گرفته است، مشاهده کرد. در این میان، در نگاه اول، شباهت این مسجد با مسجد شیخ‌لطف‌الله قابل توجه است. ساخت فرمی با هندسۀ کامل و رسیدن از فرمی مکعبی شکل به گنبد دوار، از سنت‌های معماری ایرانی است که ریشه در باورهای کهن و آیینی ایرانیان دارد. 
اما با وجود این شباهت‌ها، تفاوت عمده‌ای در کیفیت فضایی مسجد حسینیۀ ارشاد در مقایسه با مسجد شیخ‌لطف‌الله قابل درک است. این تفاوت‌ها را می‌توان با دقت در تناسبات و تزیینات و سایر ویژگی‌های هر دو مسجد مورد بررسی قرار داد. تناسبات و تزیینات دو عاملی است که در کنار الگوی معماری گنبدخانه‌ای شبستان، به انسجام و هماهنگی اجزای گوناگون در مسجد شیخ‌لطف‌الله منجر شده‌است و در آن حرکتی رو به بالا به سمت مرکز گنبد را پدید آورده‌است؛ درحالیکه، در مسجد حسینیۀارشاد چنین هماهنگی مشاهده نمی‌شود. 
به عنوان مثال، از نظر تناسبات، در نسبت اندازۀ نورگیرها و همچنین ابعاد محراب، ملاحظات موجود در مسجد شیخ لطف الله مورد توجه قرار نگرفته است. از نظر تزئینات نیز در مسجد حسینیۀ ارشاد، همسویی با حرکت فرمی مسجد وجود ندارد؛ درحالیکه در مسجد شیخ لطف الله با تأکید بیشتر بر جهات عمودی و مورب به سمت مرکز گنبد هماهنگی میان فرم معماری و تزیینات پدید آمده است. می‌توان مشاهده کرد با به‌کارگیری جهت افقی در کتیبه های مسجد حسینۀ ارشاد نوعی اغتشاش میان فرم و تزیینات پدید آمده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ فروردين ۹۶ ، ۱۵:۴۷
مرضیه اصلانی
زهرا اردکانی ؛ ۱ تیر ۱۳۹۷
زهرا اردکانی ؛ ۱۸ اسفند ۱۳۹۶
کلثوم پیامنی ؛ ۱۹ آبان ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۱۱ مهر ۱۳۹۶
زهرا اردکانی ؛ ۵ مهر ۱۳۹۶
زهرا کشاورز ؛ ۲۰ شهریور ۱۳۹۶
درباره خط
چگونه با خط هم‌کاری کنیم؟
دوستان خط
تماس با خط
طراح قالب : گلبرگ دانلود